ཡོ་རོབ་གླིང་གི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་བཞི།

ཡོ་རོབ་གླིང་གི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་བཞི། <<ཧམ་ལེ་ཋ>> Hamlet

<<ཧམ་ལེ་ཋ>>་ནི་སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཕྱོགས་བཞིར་གཡོ་བའི་སྙན་ངག་པ་དང་འཁྲབ་གཞུང་རྩོམ་མཁན་(William Shakespeare)ཝི་ལིམ་ཤེག་སི་ཕི་ཨར་ལགས་ཀྱི་སྐྱོ་གར་ཆེན་མོ་བཞིའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པ་སྟེ། སྐྱོ་གར་ཆེན་མོ་བཞི་ནི་འཁྲབ་གཞུང་འདི་དང་<<མེ་ཁ་པེ>>། <<རྒྱལ་པོ་ལི་ཨར>>། <<ཨོ་སི་ལོ>> བཅས་ཡིན་ཞིང་། <<ཧམ་ལེ་ཋ>>་རུ་རྒྱལ་སྲས་ཧམ་ལེ་ཋས་ཇི་ལྟར་ཁོང་གི་ཨ་ཁུར་ཤ་འཁོན་བརྩད་པའི་སྐབས་ཀྱི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་སོགས་ཀྱི་ཚོར་འདུ་སྣ་མང་བསྡེབས་ནས་ཡོད་ཅིང་། ཀློག་པ་པོས་འཁྲབ་གཞུང་འདི་བཀླགས་པ་བརྒྱུད་རྩོམ་པ་པོར་ཕྱག་མི་ཐོགས་པའི་འབྲི་རྩལ་དང་སྔོན་མེད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་སོགས་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོད་མེད་གསལ་གྱི་ལེར་རྟོགས་ངེས་ཡིན། ཧམ་ལེ་ཋ་ཞེས་པ་འཁྲབ་གཞུང་འདིའི་འདྲེན་པ་ཌན་མེག་གི་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་མཚན་ཡང་ཡིན་ཞིང་། འཁྲབ་གཞུང་འདི་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཝི་ལིམ་ཤེག་སི་ཕི་ཨར་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༥༩༩་ནས་༡༦༠༡་ལོའི་བར་སྐབས་སུ་བརྩམས་གནང་བར་བཞེད། འཁྲབ་གཞུང་འདིའི་ས་གནས་ནི་ཌན་མེག་གི་རྒྱལ་ཁང་ཡིན་པ་དང་། དེར་རྒྱས་སྲས་ཧམ་ལེ་ཋས་ཁོའི་(Claudius)ཨ་ཁུ་ཁ་ལོ་ཌི་ཨ་སིས་ཁོང་གི་ཡབ་ཆེན་ལྐོག་གསོད་བྱས་ནས་རྒྱལ་བོའི་གོ་ས་ཧམ་བཟུང་བྱས་པར་མ་ཟད། (Gertrude)གྷིར་ཋི་རུ་ཌ་སྟེ་རྒྱལ་སྲས་ཧམ་ལེ་ཋའི་ཡུམ་ཆེན་ལགས་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་མཛད་སྤྱོད་ལ་དགྲ་ཤ་དང་འཁོན་ལན་བསློགས་པའི་ཚུལ་འབྲི་བཞེངས་བྱས་ཡོད་ལ། འདིར་ཆེད་དང་དམིགས་ཀྱིས་སྨྱོ་རྫུ་དང་དོན་གྱིས་སྨྱོས་པ། མྱ་ངན་གྱིས་སིམས་པ་ནས་ཁོང་ཁྲོས་རབ་ཏུ་འཁྲུག་པ་སོགས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་དག་ལག་མཐིལ་གྱི་སྐྱུ་རུ་ར་བཞིན་ཀློག་པ་པོ་དང་ལྟ་མཁན་རྣམས་ལ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད་ཅིང་། དུས་སྐབས་དེའི་མི་དང་མིའི་བར་གྱི་གཡོ་སྦྱོར་དང་འཁོན་ལན། ཁྱིམ་མི་ནང་གཡེམ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་སྤྱོད་རུལ་སུངས་སུ་གྱུར་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ནས་མྱུལ་ཞིབ་བྱས་འདུག་པས་དེ་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་གྲགས་སྙན་ཕྱོགས་བཅུར་སྐྱེལ་མཁན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ལ། མི་གཞན་དང་གཞན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་འཁྲབ་གཞུང་འདི་གཞི་ལ་བཞག་སྟེ་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་སོགས་ལའང་བེད་སྤྱོད་རབ་དང་རིམ་པ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་སུ་ཡོད་པ་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་རེད།

<<ཧྥའོ་སི་ཋ>> Faust

གྷོ་ཋ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་གནང་བའི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་(Faust)་<<ཧྥའོ་སི་ཋ>>ནི་འཇར་མན་གྱི་གསར་འགྱུར་རྩི་བ་ཞིག་གིས་གདོན་འདྲེ་ཞིག་ལ་རྣམ་ཤེས་གཡོ་ཚོང་བྱས་ཏེ་དེ་ཉིད་ཤེས་ཡོན་དང་ལང་ཚོར་བརྗེས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་རྙིང་བ་ཅིག་ལ་གཞི་བཞག་སྟེ་བརྩམས་གནང་བ་ཞིག་རེད་ལ། དེའི་བརྗོད་བྱའི་སྐོར་ནས་བརྗོད་ན། དེས་མཐའ་ཡས་ཤིང་་གཏིང་ཟབ་ལ་རླབས་ཆེ་བའི་མི་ཚེའི་འཕེལ་རིམ་གསལ་བོར་བསྟན་ཡོད་ཅིང་། དེས་མིའི་རིགས་ཀྱི་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་ཀྱིས་མདུན་སྐྱོད་བྱེད་ཕོད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ད་ལྟའང་ད་དུང་གྲག་གིན་པའི་རྒྱལ་ཁའི་གླུ་དབྱངས་ཤིག་བླངས་ཡོད་ཅིང་། དེའི་བམ་པོ་དང་བོའི་གཞུང་དངོས་ཀྱི་དབུ་རུ་རྩ་འཛིན་གནད་བསྡུས་ཀྱི་“དག་ཞིང་གི་སྔོན་འགྲོའི་རོལ་དབྱངས”་ཚན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་གཞུང་ཡོངས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་བསམ་བློར་རྨང་གཞིའི་དབྱངས་རྟ་ཞིག་གི་རྨང་རྡོ་བཏིངས་ནས་ཡོད་པ་རེད། <<ཧྥའོ་སི་ཋ>>་ཞེས་པའི་བརྩམས་ཆོས་འདི་ནི་ཐེངས་གཅིག་གཉིས་ཤིག་བཀླགས་རྗེས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་ལ། དེའི་བརྗོད་བྱ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁར་གཏིང་ཟབ་ལ། མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་། ལྷའི་རིག་པ། ལྷ་སྒྲུང་། རྩོམ་རིག་དང་རོལ་མོ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་མང་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྣམ་པའི་སྟེང་ནས་བརྗོད་ནའང་སྣེ་མང་རྙོག་འཛིང་ཆེ་ཞིང་། དུང་བ་བརྗོད་པ་དང་། ཡུལ་ལྗོངས་ཞིབ་འབྲི། དོན་རྐྱེན་ཞིབ་བརྗོད། རྒྱུ་མཚན་འདྲེན་པ་སོགས་གྲུབ་ཆ་མི་འདྲ་བ་སྣ་མང་ཡོད་ཅིང་། རེ་བ་ཡོད་ཡོད་འདྲ་བའི་སྐྱོ་གར། དུས་རབས་བར་མའི་ལྐོག་གྱུར་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཟློས་གར། པ་ལོ་ཁའི་བསྡུས་བརྗོད་རང་བཞིན་གྱི་ཟློས་གར། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་དུས་སྐབས་སུ་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་ཞལ་རྫུ་ཟློས་གར། ཨི་ཋ་ལིའི་ལས་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཟློས་གར་དང་དབྱིན་ཇིའི་སྡིངས་ཆའི་ལག་རྩལ་གསར་བ་དང་དེང་རབས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཟློས་གར་ལ་སོགས་པའི་རྩོམ་སྟངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་དུས་སྐབས་དེར་ཕལ་མོ་ཆེར་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཡོད་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྡེབ་སྦྱོར་རིགས་མ་འདྲ་བ་ཚང་མ་བེད་སྤྱད་ནས་བརྩམས་གནང་ཡོད་པ་ཞིག་རེད།

<<ཧོ་མའི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་དངགས་རིང་མོ>>

<<ཧོ་མའི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་དངགས་རིང་མོ>>་ནི་གནའ་བོའི་ཞི་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱན་ལོང་ཡིན་པའི་སྙན་ངག་པ་ཆེན་པོ་ཧོ་མ་ལགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་རྩོམ་རིང་གྲས་<<ཨི་ལི་ཨ་ཐ>>་དང་<<ཨོ་ཌེ་སེ>>་གཉིས་ཀྱི་སྤྱི་མིང་ཡིན་ལ། ལོ་རྒྱུས་སྙན་རྩོམ་དེ་གཉིས་ཀར་ཚན་པ་ཉེར་བཞི་རེ་ཡོད་ཅིང་། དེ་གཉིས་ཐོག་དང་བོར་ཕལ་ཆེར་གནའ་རབས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ངག་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་ཙམ་ལ་གཞི་རྟེན་བྱས་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་པ་དང་། རོལ་མོ་མཁན་གྱི་བློར་བཟུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྒྱུད་སྤེལ་བྱེད་ཅིང་འོངས་པ་འདྲ། <<ཧོ་མའི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་དངགས་རིང་མོ>>འདི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆར་སོང་བའི་ཆ་ནས། དེས་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་ནས་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་དགུ་བ་བར་གྱི་གནས་ཚུལ་གང་མང་ཚུར་སྣང་བྱས་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཝན་སི་ནིའི་རིག་གནས་ཀྱང་ཚུར་སྣང་བྱས་ཡོད་ཅིང་། གཞན་ཡང་གནའ་བོའི་ཞི་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྐྱར་མཚོན་བྱས་ཡོད་སྟབས། དེ་ནི་གནའ་རབས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་ཆེས་གལ་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆར་གྱུར་ནས་ཡོད་པ་རེད། <<ཧོ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་སྙན་དངགས་རིང་མོ>>ར་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རིན་ཐང་གལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། དེ་ལ་ལོ་རྒྱུས་དང་། ས་རྒྱུས། གནའ་རྫས་བརྟག་ཞིབ་རིག་པ་དང་དམངས་སྲོལ་རིག་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་རྗེས་རབས་པར་དཔྱད་རིན་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འབོར་ཆེན་ཞིག་མཁོ་སྒྲུབ་བྱས་ནས་ཡོད་པ་རེད།

ལྷའི་རོལ་དབྱངས། <<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>> The Divine Comedy རྩོམ་པ་པོ། ཨེ་ལི་གྷི་ཨེ་རི། ཌན་ཋེ།

Alighieri, Dante <<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>>་(神曲)ཞེས་པ་འདིའི་ཨི་ཋ་ལའི་སྐད་ཀྱི་དོན་ནི་<<བླ་མེད་ཀྱི་སྤྲོ་གར>>་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ཞིང་། ཌན་ཋེ་(Dante, 但丁)ཡིས་མ་གཞིར་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ལ་<<སྤྲོ་གར>>་ཞེས་པའི་མཚན་བཏགས་ཀྱང་། རྗེས་སུ་མི་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་ཆོས་དེར་བཅངས་པའི་བླ་མེད་ཀྱི་གུས་བཀུར་མཚོན་ཆེད་དུ་“བླ་མེད”་ཞེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་འདི་བསྣན་པ་རེད། འདིའི་མཚན་ལ་སྤྲོ་གར་འདོགས་དོན་ནི་བརྩམས་ཆོས་འདི་སྐྱོ་ཤས་ཀྱིས་ཁེངས་པའི་དམྱལ་བ་ནས་དབུ་བརྩམས་ཤིང་། འོད་སྟོང་འབར་བའི་ལྷ་ཡུལ་ནས་མཇུག་བསྡུས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་སྐབས་ཀྱི་མི་རྣམས་ནི་དོན་བརྗོད་སྙན་ངག་ལ་‘སྤྲོ་གར’་དང་‘སྐྱོ་གར’་དུ་འབོད་རྒྱུར་གོམས་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རེད། དེར་མ་ཟད་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ལ་མཇུག་འབྲས་གཞན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པས་“སྤྲོ་གར”་ཞེས་བཏགས་པ་རེད། རྒྱ་ཡིག་ཏུ་<<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>>་ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ལོ་༡༣༠༢་ལོར། ཤོག་ཁག་ནག་པོ་ལ་གནམ་བདག་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་དཔོན་ལགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པར་བརྟེན། ཌན་ཋེ་ཁོ་རང་གཏོགས་པའི་ཤོག་ཁག་དཀར་པོ་དེ་ཕམ་རྗེས། ཌན་ཋེ་ཁོང་ལ་ནག་མེད་ཉེས་འགེལ་གྱིས་ས་གནས་ནས་ཡུལ་གཞན་ལ་སྤྱུགས་པས། ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་ཡུལ་གྱར་བའི་འཚོ་བ་རོལ་མགོ་བརྩམས། ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ་༡༣༧༠ལོ་སྟེ། ཡུལ་གྱར་བའི་ཆེས་དཀའ་སྡུག་གི་འཚོ་བ་རོལ་དུས། ཁོང་གིས་<<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>>་གསར་རྩོམ་གནང་མགོ་བརྩམས་ཤིང་། འདི་ནི་རྒྱུན་རིང་གི་ཉེར་བསྡོགས་དང་བློས་བསླངས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པའི་བརྩམས་ཆོས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་གིས་<<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>>་འབྲི་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་“འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཡིད་སྐྱོ་ཞིང་ཡ་ང་བའི་གནས་ཚུལ་ལས་ཐར་དུ་བཅུག་ནས་ཁོང་ཚོ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལ་འདྲེན་རྒྱུ།”དེ་ཡིན་པར་གསུངས། ཌན་ཋེ་ཁོང་རང་གིས་ཨི་ཋ་ལིའི་མི་རིགས་ཀྱི་མ་འོངས་ལམ་སྣ་འཚོལ་བ་དང་། མེས་རྒྱལ་ཞི་བདེ་དང་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བའི་སྨོན་པ། དམངས་ལ་ཁྱིམ་གཞི་བརྟན་པོ་རེ་ཆགས་ཤིང་ལས་ཀ་འདོད་བློ་དང་འཚམས་པོ་རེ་ཡོང་བ་སོགས་བརྩམས་ཆོས་སུ་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་དང་སྨོན་འདུན་གྱིས་བརྟས་ཡོད། <<ལྷའི་རོལ་དབྱངས>>་ཀྱི་རིང་ཚད་ལ་ཡིག་ཕྲེང་༡༤༠༠༠ཡོད་པ་དང་། དམྱལ་བ།(Inferno) བཙོ་སྦྱང་ཡུལ།(Purgatorio) ༼ཡང་ན་དག་ཞིང་།༽ ལྷ་ཡུལ་(Paradiso)བཅས་ཚན་པ་ཁག་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཡོད། ཚན་ཁག་རེ་རེར་གླུ་༣༣རེ་དང་། སྔོན་འགྲོའི་རོལ་མོ་བསྡོམས་པས་ཁྱོན་བསྡོམས་གླུ་༡༠༠ཡོད་པ་རེད། དྲ་ཐོག་ནས་སྒྲིག་སྒྱུར་བྱས།

ཁྱོད་ལ་བསྒོ་བ།

བདེ་སྐྱིད་སབ་བེ་སོབ་བེ་དེའི་སྣང་བ་འགོག་དོགས་ཀྱིས
སྡིག་སྡུག་གི་ཐལ་རྡུལ་མ་གཙུབས་དང
འདས་སོང་གི་རལ་གྲི་ཁ་རྡུགས་མ་དེ་བཟུང་ནས
མིའི་གཉོམ་དུང་དུང་གི་སེམས་ངོར་མ་གཅིལ་ཀྱེ

འབྲི་ཞོ་བཞིན་ཁད་ཀྱིས་འཆགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལ
ཧམ་པ་ཞིག་དང་འགྲོགས་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་ལག་རིང་དེ་བསྲིངས་ནས་མ་ཡོང་དང
ཞི་འཇམ་དང་ལྷོད་བག་གི་དྲི་མ་ཙམ་ཡང་མི་ཁ་བའི་ལག་པ་དེས་ང་ལ་མ་ཐུག་ཝེ

བདག་ལ་བདོག་པ་ནི
བྲུལ་ལ་ཁད་དང་འཆག་ལ་ཁད་ཀྱི་སེམས་པ་རྨས་མ་ཞིག་སྟེ
སེམས་པ་དེ་ལག་པས་ཐུག་ན་འབུ་ཨ་རུ་རའི་རྭ་ཅོ་ལྟར་ཀུམ་ཆོག་ཆོག་ཅིག་དང
ཕྱི་ལ་བླངས་ན་ཐབ་ཀྱི་ཅུང་རྡོག་བཞིན་རླངས་པ་ཐོལ་ལེ་བ་ཞིག་ཡིན་ངེས

ད་དུང་སུས་ཀྱང་བདག་གིར་བཟུང་མེད་པའི་བརྩེ་བ་རྗེན་པ་ཞིག
དབེན་འཇགས་ཀྱི་བྲང་ཁོག་ཏུ་སྙིང་ཤ་སྙི་མོ་ཞིག་གི་ཁུད་ལ་གཅུད་ནས་ཡོད་ཅིང
དྲི་མ་དང་དྲེག་པས་མ་གོས་པའི་དུང་སེམས་ཀྱི་ཁྱེའུ་བློར་འབབ་ཅིག
བརྩེ་དུང་གི་འོ་སྤྲི་རྟག་ཏུ་འཇོ་སའི་སྙིང་ཁ་ན་དལ་གྱིས་རྩེན་ནས་ཡོད

བདེ་སིམ་གྱི་ཚོར་རླབས་རིམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འཕྱུར་ནའང
ངས་ནམ་ཡང་རྣམ་དག་གིས་བསྲུངས་པའི་སེམས་པ་འདི
ཁྱོའི་མ་འོངས་པའི་ཕུགས་བསམ་འདེབས་འདོད་ཀྱི་ཐོང་གཤོལ་འཛུགས་ས་དེ་མ་རེད་ཝེ
ཁྱོའི་སླན་ཆད་ཀྱི་རེ་དམིགས་འབྲི་འདོད་ཀྱི་སྨྱུག་ཁ་སྐོར་ས་དེ་ཡང
ངས་ཡུན་རིང་དཀའ་སྡུག་གིས་ཉར་བའི་བདག་སེམས་ཀྱི་ཤོག་ངོས་འདི་ག་ལ་ཡིན

རྣམ་རྟོག་དང་ཚམ་ཚོམ་གྱིས་བློ་སེམས་ལ་ཚར་མདུད་བརྒྱབས་ན
ཁྱོད་ལ་གཡག་རྒན་གྱི་ཀོ་གྱོང་མཉེ་བ་ལྟ་བུའི་ངང་རྒྱུད་ཅིག་ཡོད་དམ
ལས་དབང་དང་བསྐོས་ཐང་གིས་ལམ་སྣ་སྡུག་ལ་གཏད་ན
ཁྱོད་ལ་དཀའ་སྡུག་གི་ལ་མོ་ཐོལ་གྱིས་བརྒལ་བའི་སྤོབས་པ་དང་གདེང་ཚོད་ག་ཙམ་ཡོད

༢༠༡༡།༡།༣༠ལ།

༄༅། ། ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྡོང་བུ།

སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ནཱི་ཏི་ཤཱསྟྲ་པྲ་ཛྙཱ་དཎྜ་ནཱ་མ། नीतिशास्त्रप्रज्ञादण्डनाम བོད་སྐད་དུ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྡོང་བུ་ཞེས་བྱ་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ༈ མི་བསྲུན་གྱི་སྐྱེ་བོ་གདུལ་བར་བྱ། །ཡོན་ཏན་ཅན་ནི་བཀུར་བར་བྱ། ། དྲང་པོའི་སྤྱོད་པས་དཀོར་མཛོད་དགང་། །རང་གི་ཡུལ་འཁོར་བསྐྱང་བར་བྱ། ། ༈ བདག་གི་གསང་དང་གཞན་གྱི་གསང་། །རང་གི་བུ་གཅེས་བཞིན་བསྲུངས་ནས། ། ས་རྣམས་ལ་ནི་སྙོམས་གྱུར་པའི། །མི་ནི་གཅེས་པར་རབ་གཅེས་འགྱུར། ། ༈ ཆུང་མ་ངན་དང་མཛའ་བོ་ངན། །རྒྱལ་པོ་ངན་དང་ཉེ་དུ་ངན། ། ཁྱིམ་མཚེས་ངན་དང་ཡུལ་ངན་རྣམས། །ཐག་རིང་དུ་ནི་སྤང་བར་བྱ། ། ༈ གྲོགས་པོ་ནོར་དད་ཆེ་བ་སྤང་། །ཆུང་མ་ལོག་གཡེམ་དད་ཆེ་སྤང་། ། བཀུར་དཀའ་སོ་མི་མཁས་པ་ཡི། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་སྨན་པ་སྤང་། ༈ བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་བློ་ལྡན་ཡང་། །བྱ་བ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བར་བྱ། ། འགྲུབ་འགྱུར་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ཀྱི། །མ་གྲུབ་ན་ཡང་མཛེས་པ་ཡིན། ༈ བརྟན་ཞིང་འཇམ་ལ་ཚིག་ཉུང་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཤིན་ཏུ་བག་བྱ་སྟེ། ། ཉི་མ་སྤྲིན་བྲལ་ནང་ནས་བྱུང་བ་ཡི། །འོད་ཟེར་ཤིན་ཏུ་ཚ་བར་གྱུར་པ་བཞིན། ༈ བརྟན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གྱུར་ཀྱང་། །ཡིད་ནི་གདུང་བར་མི་བྱེད་དེ། ། ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་ཁར་ཞུགས་ནས། །འཆར་བར་ཅི་ག་མི་བྱེད་དམ། ཀུན་དགའ་ར་བའི་ཕྲེང་རྒྱུད་ལྟར། །མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་བཏུ་བྱ་ཡི། ། ཇི་ལྟར་སོལ་བ་མཁན་བཞིན་དུ། །རྩ་ནས་གཅད་པར་མི་བྱའོ། ། ༈ གསུག་དང་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་དྲིན་དང་། །སྨད་འཚོང་གླ་དང་ལེགས་བརྗོད་དང་། ། གྲུ་ཡི་གླ་དང་གནས་ཀྱི་སྐལ། །འདི་ཉིད་དུ་ནི་བླང་བྱ་སྟེ། །དྲུག་པོ་ཡུན་རིང་ཐོབ་མི་འགྱུར། ། ༈ རིག་སྔགས་ལོག་པར་ཤེས་པ་དུག །ནད་ལ་བཏང་སྙོམས་བྱས་པ་དུག ། རྒན་པོས་གཞོན་ནུ་བསྟེན་པ་དུག །དབུལ་པོ་ཉིན་པར་ཉལ་པ་དུག ། ༈ དམ་པ་མང་པོ་ཁས་འཆེས་མི་བྱེད་ལ། །གལ་ཏེ་དཀའ་བས་ཁས་ནི་བླངས་གྱུར་ན། ། རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུར་ནི། །ཤི་ཡང་གཞན་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ དུས་སུ་དགྲ་དང་འདུམ་པར་བྱ། །དུས་སུ་བཤེས་དང་འཐབ་པར་བྱ། ། བྱ་དང་མི་བྱའི་ཚོད་ཤེས་པས། །མཁས་པས་དུས་ནི་འདའ་བར་བྱ། ། ༈ ཁ་ཡི་ཉེས་པས་ཕུང་འགྱུར་ཏེ། །ནེ་ཙོ་རི་སྐེགས་ཏི་ཏི་ར། ། མི་སྨྲ་ཆུ་སྐྱར་མིས་མི་འཛིན། །ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བྱེད་མི་སྨྲ་ཡིན། ། ༈ ཆས་བཞག་བསྟར་བས་དགྲ་བོ་གདུལ། །གོས་ངན་གྱིས་ནི་ཆུང་མ་གདུལ། ། སྨྱུང་བ་བྱས་པས་ནད་རྣམས་གདུལ། །གོམས་པ་ཡིས་ནི་མ་རིག་གདུལ། ། ༈ རང་གི་སྤྱོད་པ་སྦ་བར་བྱ། །འདམ་གྱི་ནང་དུ་ལུས་བཅུག་པའི། ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུས་མ་བོས་ན། །པད་མའི་རྩ་བ་སུ་ཡིས་རྙེད། ། ༈ གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱུར་ཀྱང་ནི། །མི་སྲིད་དངོས་པོ་སྨྲ་མི་བྱ། ། རི་མོ་ལ་གནས་རྨ་བྱ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་ཟ་བར་བྱེད། ། ༈ གང་ཞིག་ཡིད་ལ་གནོད་བྱེད་འདོད། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་སྙན་ཚིག་བརྗོད། ། རྔོན་པ་རི་དྭགས་གསོད་མཐོང་ཚེ། །ཡིད་འོང་སྒྲ་སྙན་ལེན་པ་བཞིན། ། ༈ བསམ་པ་གང་དང་གང་གིས་ནི། །མི་རྣམས་ཡིད་ནི་ཡང་དག་སྦྱོར། ། དེ་ནས་དེ་ཡི་དབང་དུ་གྱུར། །སྣ་ཚོགས་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། ། ༈ གཞན་གྱི་ཁུ་ཚུར་འཚོ་བ་བླ། །ནགས་ན་ཤིན་ཤུན་གྱོན་པ་བླ། ། མི་རྣམས་ཤི་བར་འགྱུར་ཡང་བླ། །ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བརྙས་ཐབས་མིན། ། ༈ མ་བརྙས་མི་ཡི་རྩ་བ་ཡིན། །བརྙས་པའི་ནོར་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ང་རྒྱལ་དྲེགས་པས་རབ་བཅོམ་པའི། །ནོར་དང་སྲོག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ བྱ་བ་མི་ལྕོགས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། །ཚོགས་དང་འཁོན་ཞིང་སྟོབས་ལྡན་དག་ལ་རྒོལ། ། བུད་མེད་ལ་ནི་ཡིད་བརྟན་བྱེད་པ་སྟེ། །འཆི་བདག་བཞི་པོ་སྒོ་ཡི་དྲུང་ན་སྡོད། ། ༈ རྒྱལ་པོ་ངན་པ་ཡོད་མ་མཐོང་། །མཛའ་བོ་གཡོན་ཅན་ཡོད་མ་མཐོང་། ། འདོད་ལྡན་ཆུང་མ་ཡོད་མ་མཐོང་། །སྐྱེ་པོ་སྡིག་ཅན་ཡོད་མ་མཐོང་། ། ༈ གང་ཞིག་ཀུན་ཏུ་བགྲོད་བྱ་ཡོད་པ་དེ། །རང་ཡུལ་ཆགས་པས་བརླག་པར་ཅི་ཕྱིར་བྱེད། ། སྐྱེ་པོ་ངན་པ་བདག་གི་ཁྲོན་པ་ནི། །འདི་ཡིན་ཟེར་ཞིང་བ་ཚྭ་ཅན་ཆུ་འཐུང་། ། ༈ སྐྱེ་བོ་བློ་དཔངས་མཐོ་བ་ལ། །འདི་ན་བདེ་སྐྱིད་གཉིས་ཡོད་དེ། ། འདུ་འཛི་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའམ། །འབྱོར་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། ། ༈ དཔལ་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་གྱུར་ཅིང་། །རྩོལ་བ་དོན་མེད་ཉིད་གྱུར་པའི། ། དམ་པ་དབུལ་པོར་གྱུར་པ་ལས། །ནགས་ལས་གཞན་དུ་བདེ་བ་མེད། ། དམ་པའི་འགྲོ་བ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །མེ་ཏོག་དག་གི་མགོ་ལྕོགས་བཞིན། ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་སྤྱིར་བཀུར་བའམ། །ནགས་ཉིད་དུ་ནི་དེངས་པར་བྱ། ། ༈ ངང་གིས་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ཡི། །ཚེ་ཡི་སྙིང་པོ་འདི་ཡིན་ཏེ། ། མཛའ་དང་མཁས་དང་ཤན་མ་བྱེད། །ལྷན་ཅིག་བག་ཡངས་གནས་པའོ། ། ༈ བསགས་ན་གྲོག་མཁར་འཕེལ་འགྱུར་ལ། །སྤྱད་ན་མིག་སྨན་ཟད་འགྱུར་ལྟར། ། དུས་ལས་འགོད་པ་ཆུང་འགྱུར་བ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་མཁས་པ་ཡིན། ། ༈ གྲོག་མཁར་དང་ནི་སྦྲང་རྩི་དང་། །ཟླ་བ་ཚེས་པ་ཡར་གྱི་ངོ་། ། རྒྱལ་པོའི་ནོར་དང་སྤྲང་པོའི་ནོར། །ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་བསགས་པས་འཕེལ། ། ༈ ཧ་ཅང་སྲེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། །སྲེད་པ་ཆེ་ལ་ཉེས་པ་འབྱུང་། ། ཧ་ཅང་སྲེད་པས་རྨོངས་བྱས་ན། །ཅེ་སྤྱང་གཞུ་མཆོག་གཙུག་ཏོར་བཞིན། ། ༈ བྱ་བའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་། །བྱས་ཟིན་པ་ལ་བརྟེན་མི་བྱེད། ། བློ་ངན་ཞོ་ཡི་རྣ་བ་ཅན། །བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ། ། ༈ རབ་ཏུ་གྲགས་པ་འགྲོ་མི་བྱ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མངོན་སུམ་བྱ། ། བིལ་བ་ཆུ་ནང་ལྷུང་བ་ཡིས། །ནགས་ཚལ་སྟོང་པར་གྱུར་ལ་ལྟོས། ། ༈ གནད་དུ་འཕོག་པའི་ཚིག་མི་བརྗོད། །ཤིན་ཏུ་གནོད་པའང་བརྗོད་མི་བྱ། ། སྐྱེ་བུ་དང་ནི་མཚོན་ཆ་ཡི། །ཕ་རོལ་དག་ནི་ཤེས་པར་བྱ། ། ༈ དགྲ་བོའི་བུ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་ན་ཡང་། །མཁས་པ་ཡིས་ནི་བཏང་སྙོམས་མི་བྱ་སྟེ། ། དུག་ལོ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་ཡིན་པས་ན། །དེ་ཉིད་དུས་གཞན་དག་ཏུ་གནོད་པ་སྐྱེད། ། ༈ གང་ཞིག་དགྲ་བོ་དག་ལ་ཡང་། །གཡོ་མེད་སེམས་ཀྱིས་ཕན་བྱེད་པ། ། དེ་ལ་དགྲ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །ཐལ་མོ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དུ་བྱེད། ། ༈ དགྲ་བོ་ཟིལ་གནོན་འདོད་པ་ཡིས། །བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྟོད་ཀྱི། ། གནོད་སེམས་ངན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེས་ནི་བདག་གནོད་དགྲ་ལ་མིན། ། ༈ མི་སྲུན་སྐྱེ་བོ་ཞི་བས་མིན། །དེ་དང་འཚམ་པའི་རྩུབ་པས་བསྟེན། ། བུ་ནི་མི་བསྒྲུབ་པ་དག་ལ། །ཕན་འདོད་ཕ་ཡིས་མི་བསྡིག་གམ། ། ༈ ཇི་སྲིད་ལམ་ནི་མཐོང་བ་དང་། །ཇི་སྲིད་རྐང་པ་བརྟན་པ་དང་། ། ཇི་སྲིད་ཤེས་རབ་མ་ཉམས་པ། །དེ་སྲིད་རང་གི་ཕན་པ་གྱིས། ། ༈ རྣམ་པ་ཀུན་དུ་རང་ཕན་སྤྱད་བྱ་ཡི། །འགྲོ་མང་ནང་དུ་གནས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། སྐྱེ་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མགུ་འགྱུར་བ། །དེ་འདྲའི་ཐབས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ། ༈ གཞན་ལས་ཚོལ་ཞིང་ཟས་ཞིམ་འདོད། །སློང་མོས་འཚོ་ཞིང་ཁེངས་པ་ཆེ། ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་མེད་རྩོད་པར་འདོད། །ཁྱོད་ཀྱི་དེ་གསུམ་་བཞད་གད་རྒྱུ། ། ༈ ནགས་བསྲེགས་པ་ཡི་མེ་ལ་ནི། །རླུང་གིས་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན། ། དེ་ཉིད་མར་མེ་འཇིག་བྱེད་པས། །ཉམ་ཆུང་པ་ལ་བཤེས་ཡོད་མིན། ། ༈ གཞན་ལ་གནོད་པ་མ་བྱས་དང་། །དམན་ལ་འདུད་པ་མ་བྱས་ཤིང་། ། དམ་པའི་ལམ་ནི་མ་སྤངས་གང་། །ཉུང་བ་དེ་ནི་མང་པོ་ཡིན། ། ༈ ནད་ཀྱི་འཇིགས་པ་མ་བྱུང་ཞིང་། །དམ་པ་དག་དང་འགྲོགས་པར་བརྩོན། ། དམན་པའི་ཚིག་ནི་མ་སྨྲས་པའི། །ཉིན་གཅིག་ལོ་བརྒྱ་བས་མཆོག་ཡིན། ། ༈ དམན་པས་གང་ཚེ་ནོར་ནི་ཅུང་ཟད་རྙེད། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བརྙས་བའི་ང་རྒྱལ་ལྡན། ། དམ་པ་ནོར་གྱི་འབྱོར་པ་ཐོབ་གྱུར་ཀྱང་། །སཱ་ལུ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་ཤིན་ཏུ་འདུད། ། ༈ རིགས་རུས་དམའ་བའི་སེམས་ཅན་དག །ནོར་རམ་རིག་པ་རྙེད་གྱུར་ན། ། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་རྩྭ་སྙམ་སེམས། །པགས་པ་སྔོན་པོའི་ཝ་བཞིན་ནོ། ། ༈ ནོར་རམ་རིག་པར་ལྡན་གྱུར་ན། །དམན་པ་རྣམས་ནི་དྲེགས་པར་འགྱུར། ། གོ་འཕང་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས། །མཁས་པ་ཤིན་དུ་དུལ་བར་འགྱུར། ། ༈ བོགས་མེད་ཚོང་དང་འཁོར་ལྡན་དག་ལ་འཚེ། །སློང་ཞིང་འགྱིང་ལ་ནོར་མེད་འདོད་ལ་དགའ། ། བུད་མེད་གཞོན་ལ་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ལྔའོ། ། ༈ རྨ་བྱ་སོ་གའི་ཚ་བས་གདུངས་གྱུར་ཀྱང་། །མཁའ་དཀྱིལ་ཆར་གྱི་རྒྱུན་ལ་རེ་བླ་ཡི། ། རྫིང་བུ་རྙོག་པ་ཅན་གྱི་ཆུ་ངན་ལ། །དྲེགས་པས་བསྟོད་པའི་མགྲིན་པ་མ་གདུད་ཅིག ། ༈ ཏི་ཏི་ར་ནི་ཟིལ་པ་ཡི། །ཐིགས་པས་སྲོག་ནི་འཛིན་བྱེད་ཀྱང་། ། བསླང་ན་གཏུགས་པའི་འཇིགས་པ་ཡིས། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཡང་མི་སློང་ངོ་། ། ༈ དེ་ཉིད་ཤེས་ན་སློབ་དཔོན་ཅི། །ནད་སོས་སྨན་པ་ག་ལ་དགོས། ། ཆུ་བོ་བརྒལ་ན་གྲུ་པས་ཅི། །ཆགས་བྲལ་བྱད་མས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ ངན་པ་ཇི་སྲིད་ཉམ་ཆུང་བ། །དེ་སྲིད་བར་དུ་རང་བཞིན་བཟང་། ། སྟོན་ཀ་ཡི་ནི་ཆུ་བོའི་ཆུ། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་བགྲོད་པ་བླ། ། ༈ གང་དུ་བྱུ་བས་མཛོད་པ་བྱེད། །བྱི་ལས་མར་ནི་བསྲུང་བ་དང་། ། ཁྭ་ཡིས་ཕྱག་ཚང་བྱེད་པ་ཡི། །དངོས་དེ་ལ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས། ། ༈ གང་ན་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་མང་། །ཐམས་ཅད་མཁས་པར་ང་རྒྱལ་ཆེ། ། ཀུན་ཀྱང་གཙོ་བོ་བྱེད་འདོད་པ། །དེ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་འཇིགས་པར་འགྱུར། ། ༈ ཉིན་པར་འཁྲིག་དང་ཉིན་ཉལ་དང་། །ཆང་གསར་ཞོ་ནི་གཞོན་ནུ་འཐུང་། ། ཤ་སྐམ་བུད་མེད་རྒན་ཉལ་ཏེ། །འདི་དྲུག་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་འཕྲོག་པའོ། ། ༈ གང་ཞིག་ཁྲོ་ནའང་འཇིགས་མེད་ལ། །དགའ་ནའང་ཕན་འདོགས་མི་ནུས་པ། ། ཚར་གཅོད་བསྡུ་བ་མེད་འགྱུར་བའི། །དེ་ཁྲོས་པས་ནི་ཅི་བྱར་ཡོད། ། ༈ ནད་དང་ཕངས་དུས་བྱུང་བ་དང་། །མུ་གེའི་ཚེ་དང་དགྲས་འཇིགས་དང་། ། རྒྱལ་པོའི་སྒོ་དང་གཤིན་རྗེའི་གནས། །དེ་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར། ། ༈ དགོས་པའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་སྒྲུབ། །དམ་པའི་དོན་དུ་དེ་དག་མིན། ། བེའུས་འོ་མ་ཟད་མཐོང་ནས། །བ་ནི་རིང་དུ་སྤང་བ་བཞིན། ། ༈ སྡུག་པ་དང་བྲལ་རང་མེས་བརྙས་པ་དང་། །བུ་ལོན་མང་ཞིང་ངན་པ་དག་ལ་བརྟེན། ། དབུལ་པོར་མཐོང་ནས་མཛའ་བོས་སྤང་པ་སྟེ། །མེ་མ་ཡིན་པས་ལུས་སྲེག་དེ་ལྔའོ། ། ༈ མི་མཐུན་ཆུང་ངུ་འཕེལ་བ་ལ། །མི་གང་ཞི་བར་མི་བྱེད་པ། ། སྦྲང་རྩིའི་ཐིགས་པ་འཛག་པ་དང་། །ཡུལ་འཁོར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་བཞིན། ། ༈ གང་ཞིག་རིགས་ལྡན་དེ་བཞིན་བརྟེན་པ་དང་། །དམ་པ་ཕངས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གཏོང་མི་བྱེད། ། ཉི་མའི་རང་བཞིན་ཚ་བས་གདུངས་ཀྱང་ནི། །ཁ་བ་གྲང་པའི་རང་བཞིན་གཏོང་མི་བྱེད། ། ༈ སྡིག་པ་ཟད་འདོད་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་དད། །སྐལ་བ་ཟད་འདོད་སྐྱེ་བོ་ངན་དང་བསྟེན། ། རིགས་རྒྱུད་ཟད་འདོད་གླེན་ཞིང་ལྐུགས་པ་སྐྱེ། །འབྲུ་རྣམས་ཟད་འདོད་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་སྐྱེ། ། ༈ འདོད་པས་ལོང་བས་སྡིག་མི་མཐོང་། །དམུས་ལོང་གིས་ནི་གཟུགས་མི་མཐོང་། ། དྲེགས་པ་ཡིས་ནི་སྐྱོན་མི་མཐོང་། །བདག་ལྟས་དེ་ཉིད་མི་མཐོང་ངོ་། ། ༈ རྒྱལ་པོ་ཡུར་ཆུ་འཕྲི་ཤིང་དང་། །བུད་མེད་དམུས་ལོང་ལྔ་པོ་ནི། ། གཡོན་ཅན་བློ་ཡིས་ཇི་ལྟར་ཁྲིད། །ཁྲིད་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར། ། ༈ བདེ་བའི་རྗེས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་རྗེས་ལ་བདེ་བ་ཡིན། ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་བདེ་སྡུག་དག །འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བར་བྱེད། ། ༈ མ་མཐོང་བ་དག་མདུན་དུ་ལྷགས། །སླར་ཡང་མ་མཐོང་བ་རུ་སོང་། ། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ཅི་ཁྱོད་ཀྱང་ཅི། །དེ་ལ་མྱ་ངན་སུ་ཞིག་བྱེད། ། ༈ ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིང་དག་ནི། །རྒྱ་མཚོ་ཆེ་ལ་མཉམ་འགྲོ་བ། ། དབའ་རླབས་ཀྱིས་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་སུ་ཞིག་བྱེད། ། ༈ བློ་གྲོས་ཆེ་ལྡན་ཁྲོ་བས་ཤུགས་ལས་རྒྱལ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཁྲོ་བས་མོད་ལ་ཕམ། ། ཕམ་པས་ཕམ་པར་བྱས་པའི་བློ་ངན་དག །བློ་ལྡན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཅི་ཕྱིར་འགྲན། ། ༈ ཕ་བོང་འབད་པ་ཆེན་པོ་ཡིས། །རི་ཡི་རྩེ་མོར་འདེགས་པར་ནུས། ། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་དེ་སྐུར་བ། །རང་གི་སྐྱོན་ཡོན་དེ་དང་མཚུངས། ། ༈ མི་གང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི། །བྱ་བ་ལ་ནི་སྦྱོར་བྱེད་པ། ། དེས་ནི་ངེས་པར་ཕུང་འགྱུར་ཏེ། །ཁྱིའུ་འབྱིན་པའི་སྤྲེའུ་བཞིན། ། ༈ རང་གི་ཕྱོགས་ནི་ཡོངས་སྤངས་ནས། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་གང་། ། དེ་ནི་ངེས་པར་བརླག་འགྱུར་ཏེ། །རྒྱལ་པོ་རབ་དམར་ཇི་བཞིན་ནོ། ། ༈ མཁའ་ལ་སྐར་མཁན་དག་གིས་རྩིས་བྱས་ན། །ཟླ་བ་དང་ནི་སྐར་མའི་ལམ་རྣམས་ཤེས། ། ཁྱིམ་ན་མི་དང་ཁྱིམ་ཐབ་ལོག་པ་དག །སྣ་ཚོགས་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་མཐོང་མ་གྱུར། ། ༈ རྙོག་མེད་ཆུ་ནང་ཟླ་ཚེས་སྣང་གྱུར་པ། །པདྨའི་རྩ་བ་ལེན་པར་ཁྱོད་བྱེད་གྱུར། ། ངང་པ་ཆུ་དང་འོ་མ་འབྱེད་ཤེས་པའི། །ཁྱོད་ཀྱི་བློ་གྲོས་དེ་རིང་གང་དུ་སོང་། ། ༈ མི་གང་བྱ་བ་ཆེན་པོ་གང་། །ཅུང་ཟད་བྱེད་པར་འདོད་ན་ཡང་། ། དེ་ནི་བསྒྲིམས་ནས་རབ་བྱ་སྟེ། །སེང་གེའི་ལས་གཅིག་ཡིན་པར་བཤད། ། ༈ ཇི་ལྟར་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱང་བ་དང་། །བསྡོ་བའི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བ་དག ། འབངས་ལ་རེ་བ་མི་འཇོག་པར། །ཞལ་བཞུགས་ཚེ་ན་སྨྱུར་ཏེ་མཛོད། ། ༈ སྙིང་དུ་སྡུག་པའམ་གཞན་གང་ཞེས། །སེམས་ཡང་པ་དག་རྩེ་བར་བྱེད། ། སྤྱོད་པ་རྒྱ་ཆེན་ལྡན་པ་དག །ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་གཉེར། ། ༈ རྟག་ཏུ་སྙན་ཚིག་སྨྲ་བ་ཡི། །རྒྱལ་པོས་སྐྱེ་དགུ་བྲིད་པར་སླ། ། ཕན་ཚིག་སྨན་དང་འདྲ་བ་དེ། །ཉན་པ་བས་ཀྱང་སྨྲ་བ་དཀོན། ། ༈ གལ་ཏེ་ཆོས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིས། །ཞལ་ཆེ་ལམ་སྲང་སྐྱོན་ན་ནི། ། འགྲོ་བ་བློ་ལྡན་གཅིག་གྱུར་ཀྱང་། །དེ་ལས་བདག་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ། ། ༈ ནོར་མཉམ་ནུས་པ་མཉམ་པ་དང་། །གནད་ཤེས་འབད་རྩོལ་ཆེ་བ་ཡི། ། འཁོར་གྱིས་ངེས་པར་གནོད་འགྱུར་གྱི། །གང་དགྲས་མི་ཕུང་དེ་ཡིས་ཕུང་། ། ༈ ཆུ་ཡི་ནང་ནས་མེ་འབར་ན། །མེ་དེ་གང་གིས་ཞི་བར་བྱེད། ། སྐྱོབ་པ་ལས་ནི་འཇིགས་པ་བྱུང་། །འཇིགས་པ་དེ་ལས་སུ་ཡིས་སྲུང་། ། ༈ མ་བསྐུལ་མི་སྙན་དགྲ་སྟོན་ལ། །བསྐུལ་ནས་སྙན་པ་མི་སྒྲོགས་ལ། ། འཇིག་རྟེན་རྔ་ཟླུམ་དང་འདྲ་ལ། །དེ་ལྟར་བསྐུལ་ཞིང་སྒྲ་སྙན་སྒྲོགས། ། ༈ ས་བདག་འདོད་ལ་ཆགས་པས་ཕན་དང་གནོད་པ་ཤེས་མི་འགྱུར། ། ཇི་ལྟར་རང་དགར་རང་སྤྱོད་མྱོས་པའི་གླང་ཆེན་བཞིན་དུ་སྤྱོད། ། དེ་འོག་འགྱོད་པས་རབ་གདུངས་ཉམ་ངའི་མྱ་ངན་གཡང་སར་ལྷུང་། ། དེ་ཡིས་འཁོར་ལ་ཉེས་པ་བགོད་བྱེད་རང་གི་སྐྱོན་མ་རིག ། ༈ རྩོད་དུས་རྒྱལ་པོ་ནོར་ཚོགས་ཐོབ་པ་ལས། །སྲོག་ནི་སྲུང་གི་ནོར་ནི་གཏང་བར་བྱ། ། ཇི་ལྟར་ཤན་པས་ལུག་གི་བལ་བྲེགས་ནས། །སྲོག་ཐར་བྱས་པ་རྙེད་པ་ཆེ་བ་བཞིན། ། ༈ རྩ་བ་བྲང་འགྲོ་རྩེ་མོ་མཁའ་ལྡིང་དང་། །ཡལ་ག་སྤྲེ་འཛེགས་མེ་ཏོག་བུང་བས་བསྐོར། ། གང་ཞིག་གདུག་པའི་སེམས་ཅན་གནས་བཅས་པ། །ཙན་དན་ཤིང་དེ་ལ་ནི་བསྙེན་དུ་མེད། ། ༈ གང་གིས་ཐབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན། །ནུས་པས་མ་ཡིན་ཐབས་ཀྱིས་དེ། ། བྱ་རོག་གིས་ནི་གསེར་ཕྲེང་གི །སྦྲུལ་དག་གསད་པར་གྱུར་ལ་ལྟོས། ། ༈ གང་ལ་བློ་ཡོད་དེ་སྟོབས་ལྡན། །བློ་མེད་སྟོབས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ཅི་ཞིག་སེང་གེ་སྟོབས་དང་ལྡན། །རི་བོང་གིས་ནི་སྲོག་དང་བྲལ། ། ༈ བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་གྲོགས་བྱེད་ན། །བློ་ལྡན་དག་ལ་དྲི་བར་བྱ། ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཕུང་གྱུར་ན་ཡང་མཛེས་པ་ཡིན། ། ༈ ཡོན་ཏན་ཚུལ་སྤྱོད་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཡིས། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་བཅོས་སུ་ག་ལ་རུང་། ། ཚ་ཞིང་དྲོད་ཆེ་རྩུབ་པས་བསྒྲུབས་པ་ཡི། །བད་ཀན་ནད་བཞིན་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། ༈ སྙིང་ལ་ཁོན་དུ་གཟུང་བྱ་ཡི། །དེ་ལ་ཚིག་གིས་མི་བསྐུལ་བར། ། དགྲ་བོའི་རྐང་པ་ནས་བཟུང་ཞིང་། །ཚིག་གི་མཚོན་ཆས་བསྣུན་པར་བྱ། ། ༈ ཇི་སྲིད་འཇིགས་པ་མ་བྱུང་བ། །དེ་སྲིད་འཇིགས་ལ་འཇིགས་པར་བྱ། ། འཇིགས་པ་མངོན་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ། །འཇིགས་མེད་ལྟ་བུར་གཞོམ་པར་བྱ། ། ༈ བདེན་པ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ལ། །སླུ་བྱེད་མཁས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། ། པང་པར་བརྟེན་ཏེ་ཉལ་བ་ལ། །གསོད་པ་དེ་ཅི་དཔའ་བོའམ། ། ༈ གཞོན་ཡང་རྒན་པའི་ཉེ་བར་ཞི་ལ་དགའ། །མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཤེས་པའི་ང་རྒྱལ་མེད། ། གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཡང་བཟོད་ཅིང་དེས་པའི་ངང་། །ཇེ་མཐོར་ཕྱིན་ཡང་ང་རྒྱལ་དྲེགས་པ་མེད། ། ༈ རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་དགའ་རྣམས། །རིན་ཆེན་སྒྲོན་ལྟར་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ། སྣུམ་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། །སྣོད་དང་སྡོང་བུ་ལ་ལྟོས་མིན། ། ༈ སྨན་པ་ཟས་ནི་མ་ཞུ་དང་། །རྒྱལ་པོ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ། རིགས་ལྡན་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་སྟེ། །འདི་གསུམ་ཤིན་དུ་མི་རིགས་པའོ། ། ༈ མཐུ་ཆེ་བ་དང་འགྲོགས་གྱུར་ན། །མཐོན་པོ་ཉིད་དུ་སུ་མི་འགྱུར། ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བར་འབྲེལ་པ་ཡི། །སྐུད་པ་མགོ་ལ་འདོགས་པར་བྱེད། ། ༈ དུས་ལ་བབ་པར་སྟོན་པ་དང་། །གནས་སྐབས་བཅས་པར་སྨྲ་བ་དང་། ། ཤི་དུ་ངོ་མཚར་གྱུར་ལ་འགོད། །འཇིག་རྟེན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཐོབ་འགྱུར། ། ༈ བརྩོན་འགྲུས་བརྟུལ་ཕོད་བརྟན་པ་དང་། །སྟོབས་དང་བློ་གྲོས་ཕ་རོལ་གནོན། ། འབད་རྩོལ་ཡོན་ཏན་དྲུག་ལྡན་པ། །དེ་ལ་ལྷ་ཡང་འཇིགས་པ་སྐྱེ། ། ༈ སྐྱོན་ཆད་དགྲ་བོ་ཕམ་པར་བྱས་པ་དག །མཛའ་བོར་འདོད་འོངས་པ་ལ་ཡིད་མ་བརྟན། ། བྲག་ཕུག་འུག་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བ་ལ། །བྱ་རོག་གིས་ནི་མེ་བཏང་བསྲེགས་ལ་ལྟོས། ། ༈ ཟ་དང་གཉིད་ལོག་འཇིགས་དང་འཁྲིག་པ་སྤྱོད། །མི་དང་ཕྱུགས་རྣམས་དེ་དག་མཉམ་པ་ཡིན། ། ཆོས་སྤྱོད་པ་ཡི་མི་རྣམས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཆོས་མི་ཤེས་ན་ཕྱུགས་དང་ཅི་མི་མཉམ། ། ༈ གང་ཞིག་ཆོས་ལ་སྨོད་པ་རྣམས། །ཉི་མར་འགྲོ་དང་འོང་ན་ཡང་། ། དེ་ནི་མགར་བའི་སྦུད་པ་ཡིན། །དབུགས་འབྱིན་ཀྱང་ནི་གསོན་མ་ཡིན། ། ༈ སངས་རྒྱས་མགོན་པོ་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །ལྷ་གཞན་ལ་ནི་ཕྱག་བྱེད་པ། ། བློ་ངན་གང་གཱའི་འགྲམ་དུ་ནི། །སྐོམ་ནས་ཁྲོན་པ་བྱེད་དང་མཚུངས། ། ༈ ཡུལ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་གནས་ཀྱང་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། འབྲལ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ལ་འགྲོ་བ་རང་ཉིད་སྡོད་མི་བྱེད། ། དབང་མེད་འབྲལ་བས་ཡིད་ལ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མཐའ་ཡས་སྐྱེད་པར་བྱེད། ། འདི་དག་རང་གིས་སྤོང་ན་ཞི་བའི་བདེ་བ་མཐའ་ཡས་འཐོབ་པར་འགྱུར། ། ༈ འདོད་པ་ཡིད་འོང་ཡིན་པ་བདེ། །འབྱོར་པ་མཉམ་དགའ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ། འོན་ཀྱང་འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་འདི། །ནད་མེད་ཆང་འཐུང་ཁུར་པར་མཚུངས། ། ༈ འགྲོ་བའི་དྲི་མ་ཆགས་པ་འདྲ་བ་མེད། །གཞན་ལ་གནོད་པ་ཕྲག་དོག་འདྲ་བ་མེད། ། མཛའ་བོ་སློང་མོ་པ་འདྲ་ཡོད་མིན་ཏེ། །གཏོང་དང་མཉམ་པའི་གཉེན་བཤེས་གང་ཡང་མེད། ། ༈ ཤེས་རབ་དང་མཉམ་མིག་མེད་དེ། །རྨོངས་པ་དང་མཉམ་མུན་པ་མེད། ། ནད་དང་འདྲ་བའི་དགྲ་མེད་དེ། །འཆི་བ་དང་མཉམ་འཇིགས་པ་མེད། ། ༈ དེ་བས་ཤིན་དུ་མི་བཟད་པའི། །འཆི་བ་ངེས་པར་འབྱུང་འགྱུར་བས། ། འདོད་པ་རྣམས་ལ་སེམས་བཟློག་ལ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་དགའ་བར་གྱིས། ། ༈ གྲོགས་པོ་འདི་ན་ནོར་དེ་ཡོད་ལེགས་པས། །ཡིད་བཞིན་ནོར་ཁྱེད་རྡོར་འགྱུར་ནོར་མ་བྱེད། ། སྦུར་ལོང་རྒྱན་གྱི་དམ་པར་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེར་ནི་འདི་འདྲའི་ནོར་བུ་འཇིག་རྟེན་ཕུང་། ། ༈ གང་ཞིག་ས་སྟེང་འབྲུ་རྣམས་དང་། །གསེར་དང་ཕྱུགས་དང་ནད་མེད་རྣམས། ། དེ་དག་ཀུན་གྱིས་གཅིག་མི་ངོམས། །དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཞི་བར་གྱིས། ། ༈ འབད་པས་བསགས་པའི་ནོར་ལ་ནི། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉུགས་པར་བྱེད། ། བཀྲེན་པས་བྱི་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །ནོར་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནར་ཟད། ། ༈ འཇིག་རྟེན་འཚོ་བ་བརྟན་མ་ཡིན། །ནོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་བརྟན་མ་ཡིན། ། བུ་དང་ཆུང་མ་བརྟན་མིན་གྱི། །ཆོས་དང་གྲགས་པ་སྙན་པ་བརྟན། ། ༈ རྒྱལ་པོ་ནོར་སོགས་ངོམས་པ་མེད། །མཁས་པ་ལེགས་བཤད་ཀྱིས་མི་ངོམས། ། རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་ངོམས་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་ལ་བལྟས་མི་ངོམས། ། ༈ མེ་ལ་ཤིང་གིས་ངོམས་པ་མེད། །བྱིས་པ་འདོད་པས་ངོམས་པ་མེད། ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་དང་དུལ་བ་དང་། །སེམས་ནི་དུལ་པར་གྱུར་པ་དང་། ། ༈ གང་ཞིག་དྲང་པོར་ཞུགས་པ་དག །དེ་ལ་གནས་ན་ཅི་ཞིག་དགོས། ། ཆོག་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལ་གནས་ན། །སྐྱེ་བོ་ངན་པའི་ས་དང་རིང་། ། ༈ ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པའི་སྲེད་པས་བཅིང་། །གོམ་རེ་བརྙས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱོན་ལྡན་འདི། །ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། ། གནས་སྐབས་གང་དང་གང་འཕྲད་པ། །དེ་དང་དེར་འགྲོ་གོ་ར་བ། ། ༈ ནགས་ཀྱི་གླང་པོ་རྩྭ་ལོ་ཟ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན། །སྦྲུལ་ནི་ཟས་སུ་རླུང་ཟར་གྱུར་ཀྱང་སྦེགས་པ་མེད། ། དྲང་སྲོང་རྩ་བ་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱིས་དུས་འདས་བྱེད། །དེ་བས་ཁྲེལ་འཛེམ་ཆོག་ཤེས་ཁོ་ན་འབྱོར་པའི་མཆོག ༈ ཚོད་མ་དག་དང་རྡུལ་མེད་པའི། །ཆུ་ཡི་དགོན་པ་ག་ནའང་ཡོད། ། ཟླ་བ་ཐུན་མོང་མར་མེ་ཡིན། །འབྱོར་པ་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ ཆོག་ཤེས་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །འཚོ་བ་གང་ནའང་བཙལ་མི་དཀའ། ། རྩྭ་དང་ལོ་མ་ཆུ་ཡི་གནས། །གང་ནའང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། ༈ ནགས་མཆོག་སྟག་དང་གླང་པོའི་གཙོས་བསྟེན་པར། ། རྩ་ཡི་སྟན་བྱས་ཤིང་ཤུན་གོས་སུ་གྱོན། །ཤིང་གི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་ཟས་ཟ་བའི། ། ནོར་མེད་ཉེ་དུའི་ཚོགས་ནང་གསོན་པ་མིན། ། ༈ བཟང་པོའམ་ནི་ངན་པ་ཡི། །སྦྱོར་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ཡིས། ། ལུས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་བྱ་ཡི། །ནོར་ལ་ཆགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་རིན་གྱིས་ནི། །ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་གྲུ་ཉོས་པ། ། ཇི་སྲིད་ཆག་པར་མ་གྱུར་པར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་སོང་། ། ༈ ཇི་སྲིད་སྡུག་པའི་དུས་ཀྱི་ཟླ་རྒྱས་པ། །འཆི་བདག་གཟའ་ཆེན་འདི་ཡིས་མ་རྙེད་པ། ། དེ་སྲིད་བག་ཡོད་པར་ནི་གནས་བྱ་སྟེ། །རང་གི་བྱ་བ་དག་ནི་བྱ་བའི་རིགས། ། ༈ གང་ཚེ་འདུ་ཤེས་བྲལ་ཞིང་མིག་མི་གཡོ། །སྐྱིགས་བུ་རྒྱུན་འབྱུང་དབུགས་མཐར་ཐུག་པས་སླེབས། ། མུན་པར་གཡང་ས་ཆེ་ཁྲིད་ལྟར་གྱུར་ན། །དེ་ཚེ་བུ་དང་ཆུང་མ་གཉེན་ཅིར་འོང་། ༈ སྙིང་རྗེས་གདུངས་པའི་ཡིད་དང་དབང་པོ་དུལ་ཞིང་སེམས་ནི་ཆོག་ཤེས་དག་ལ་དགའ་བ་དང་། ། ཆགས་བྲལ་མངོན་དགའི་སེམས་དང་ཤིང་དྲུང་དག་ན་ལྷུང་པའི་འབྲས་བུ་བཟའ་བའི་བྱ་བ་བྱེད། ། ལུས་རིང་ཤིང་ཤུན་གྱོན་ཞིང་རྒྱལ་བ་ཞེས་ནི་སྙན་པ་ལྟ་བུར་སྒྲ་སྒྲོགས་ལ། ། བཱ་རཱ་ཎཱ་སཱིར་གཤིན་རྗེའི་དབང་གྱུར་བཅོམ་པའི་ལུས་ཚིག་འདི་ནི་ནམ་ཞིག་སྤོང་བར་འགྱུར། ། ༈ བསྟན་བཅོས་འཛིན་པས་ཐར་པ་ཡིན། །ལུས་དུབ་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སེམས་བཏུལ་ན། །ཐར་པ་ཐག་ཉེ་འདི་ན་ཡོད། ། ༈ ཉེས་པའི་སྐྱོན་ནི་བྲེག་པར་གྱུས། །མགོ་བོ་བྲེག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། གང་ཞིག་ཡིད་ཀྱི་གོས་མེད་ན། །རས་ཀྱི་ཆོས་གོས་ཅི་ལ་ཕན། ། ༈ སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་གི་ཚེམས། །སྙིང་རྗེས་བརླན་པར་གྱུར་བ་དག ། ཐར་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡིན་གྱི། །ཐལ་བ་རལ་པ་ཆོས་གོས་མིན། ། ༈ གང་ཞིག་ལང་ཚོ་ལ་ཞི་བ། །དེ་ནི་ཞི་བར་བདག་གིས་ཤེས། ། ཁམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ན། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཞི་མི་འགྱུར། ། ༈ མཛའ་བཤེས་ཉེ་དུ་དུར་ཁྲོད་དུ། །དུ་བ་འཐུལ་ནས་ལྡོག་པར་བྱེད། ། གང་ཞིག་རང་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས། །ལས་ཏེ་དེས་ན་དགེ་བ་སྤྱད། ། ༈ གང་ཞིག་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་དང་། །ཆོས་དང་འགལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ། དགྲ་ལ་འདུད་པའི་ནོར་རྣམས་ནི། །གང་གི་ནོར་དུ་རུང་མ་ཡིན། ། ༈ དམ་པ་ལེགས་སྤྱོད་ལ་སྲེད་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་གྱུར་ཏེ། །ཀུན་དུའང་སྐྱེ་བོས་སྨོད་འཇིགས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གནས། ། གང་ཞིག་འཛེམ་མེད་ལོངས་སྤྱོད་དག་གུ་རྩ་རྩོལ་བ། །རིགས་དང་མི་རིགས་དཔྱོད་མེད་ཐ་མལ་སྐྱེ་བོ་སྐྱིད། ། ༈ རིགས་དང་མི་རིགས་དཔྱོད་པའི་བློ་མེད་ཅིང་། །ཐོས་དང་སྡོམ་པ་མང་པོ་རྣམ་སྤངས་ནས། ། ལྟོ་བ་འགེངས་པ་ཙམ་ཞིག་འབའ་ཞིག་འདོད། །སྐྱེས་བུ་ཕྱུགས་དང་ཕྱུགས་ལ་ཁྱད་ཅི་ཡོད། ། ༈ མཐོང་དང་མ་མཐོང་ཡོན་ཏན་གྱི། །འབྱུང་གནས་ཆེན་པོ་རིགས་པ་ཡིན། ། དེས་ན་དེ་བས་དོན་གཉེར་བས། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ། ། ༈ བརྒྱ་ཡི་ནང་ནས་དཔའ་བོ་སྐྱེ། །སྟོང་གི་ནང་ནས་མཁས་པ་འབྱུང་། ། བརྒྱ་སྟོང་ལས་ནི་མཛངས་པ་སྟེ། །སྟོང་པ་སྐྱེའམ་མི་སྐྱེའམ་སྲིད། ། ༈ མཁས་པས་རིག་པ་རྣམ་ཀུན་དུ། །ན་ཚོད་ཡོལ་ཡང་བསླབ་པར་བྱ། ། གལ་ཏེ་འདིར་འབྲས་མི་སྟེར་ཡང་། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་རྙེད་པ་སླ། ། ༈ སྐྲ་དཀར་གཉེར་མ་ལྷགས་དུས་སུའང་། །ཐོས་པ་བསགས་པ་བྱ་བ་སྟེ། ། གང་དུ་ཐོས་མང་འགྲོ་འགྱུར་བ། །དེར་ནི་ཕུང་པོ་འགྲོ་མི་འགྱུར། ། ༈ རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །དེ་གཉིས་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ། རྒྱལ་པོ་རང་གི་ཡུལ་ན་བཀུར། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཀུན་དུ་བཀུར། ། ༈ ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་སྐྱོན་ཡོད་ཀྱང་། །ཡོན་ཏན་དགའ་རྣམས་སྐྱོ་མི་བྱེད། ། ཟླ་བ་རྙོག་པ་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །བརྟན་རྣམས་དགའ་བས་ལྟ་བར་བྱེད། ། ༈ ཡོན་ཏན་དང་འདྲ་ལུས་ཀྱི་རྒྱན་གཞན་མེད། །སེམས་ལས་དང་འདྲ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད། ། བཟོད་པ་དང་འདྲ་ལུས་ཀྱི་སྲུང་མ་མེད། །གཏོང་བ་དང་མཉམ་གཉེན་ནི་གང་ན་མེད། ། ༈ དམ་པ་རིང་ན་གནས་གྱུར་ཀྱང་། །ཡོན་ཏན་ཕོ་ཉ་ཉིད་བྱེད་དེ། ། ཀེ་ཏ་ཀ་ཡི་དྲི་བསྣམས་ནས། །བུང་བ་རང་ཉིད་འོང་བར་འགྱུར། ། ༈ ཡོན་ཏན་དག་ལ་འབད་བྱ་ཡི། །འགྱིང་ཚུལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ། བ་ནི་འོ་མ་མེད་པ་ལ། །དྲིལ་བུ་བཏགས་ཀྱང་ཉོ་མི་འགྱུར། ། ༈ དུས་ནི་ཡུན་ཐུང་རིག་པའི་རྣམ་པ་མང་། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་ཇི་ཙམ་མི་ཤེས་པས། ། ངང་པས་ཆུ་ནང་ནས་ནི་འོ་མ་བཞིན། །གང་ཞིག་གཅེས་པ་དེ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ། ། ༈ སྐར་མ་ཆེན་པོ་མང་དུ་ཤར་གྱུར་ཅིང་། །ས་ཡི་རྒྱན་གྱུར་ཟླ་བ་ཤར་ན་ཡང་། ། གང་དུ་ཉི་མ་ནུབ་ན་མཚན་མོར་འགྱུར། །ཉི་མ་མ་གཏོགས་ཤར་ནུབ་མིང་མི་འདོགས། ། ༈ གང་ཞིག་ཤར་བར་གྱུར་ན་ནི། །མུན་པ་མེད་ཅིང་གཟི་ཅན་བྱེད། ། ཉི་མ་ཤར་བ་མཆོག་ཡིན་གྱི། །གཞན་རྣམས་ཤར་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ སྐྱེས་བུ་བྱ་བ་གང་ཡིན་གཅིག་བྱས་མཐར་ཕྱིན་པས། །སེམས་འཕགས་འགྱུར་ཏེ་མང་པོ་ཅི་ལ་དགོས། ། ཟླ་བ་རྒྱས་པས་ས་སྟེངས་གསལ་བ་བཞིན། །སྐར་མ་མང་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ནུས་མ་ཡིན། ། ༈ ཡོན་ཏན་སྐྱེས་པ་རང་ཁར་ལས། །རྫས་ནི་བསོད་ནམས་ཁར་ལས་པས། ། སྐྱེས་བུ་ལ་ནི་ཅི་ཕྱིར་སྨྲེ། །ཡོན་ཏན་འབད་པས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན། ། ༈ འབད་པའང་བདག་ཉིད་ལ་གནས་ན། །གཞན་དག་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞེས་ཏེ། ། དེ་ལྟར་གསོན་པ་སུ་ཡིས་བཟོད། ། ༈ བསྟན་བཅོས་དོན་ནི་ཤེས་པའི་མི། །འདི་ན་ཞ་བོ་རྣམས་ལའང་མང་། ། རལ་གྲིའི་རྩེ་མོ་རྣོན་པོ་ཡིས། །དགྲ་ལས་རྒྱལ་བྱེད་དེ་རྙེད་དཀའ། ། ༈ ཕྱུག་པོ་ཀླ་ཀློ་རྣམས་ལའང་ཡོད། །དཔའ་བོ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལའང་མང་། ། སྣ་ཚོགས་དོན་གྱི་གཏམ་སྨྲ་བའི། །དམ་པ་དག་ནི་ཀུན་དུ་དཀོན། ། ༈ རི་བོ་ཀུན་ལ་ཙན་དན་མེད། །གླང་པོ་ཀུན་ལ་མུ་ཏིག་མེད། ། ཡང་དག་དོན་གྱི་གཏམ་སྨྲ་བའི། །མཁས་པའང་ཀུན་ན་ཡོད་མ་ཡིན། ། ༈ ཡོན་ཏན་ཤེས་ལ་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་མེད་ན་དེ་ཉིད་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། ། ཆུ་བོའི་ཆུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྐྱོན་མེད་པའང་། །རྒྱ་མཚོར་ཕྱིན་ན་བཏུང་དུ་མི་རུང་འགྱུར། ། ༈ ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་ཡི། །ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་མགུ། ། བུང་བ་ནགས་ནས་པདྨར་འོང་འགྱུར་གྱི། །སྦལ་བ་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་མིན། ། ༈ མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲགས་པ་ནི། །མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་འཁེལ། ། རིན་ཆེན་ཤེལ་ལ་རིན་ཆེན་དང་། །གཡུལ་ངོ་དག་ཏུ་དཔའ་བོ་བཞིན། ། ༈ ངང་པ་ཁཱ་ཡི་ཚོགས་ནང་མཛེས་མ་ཡིན། །ཅང་ཤེས་བོང་བུའི་ཚོགས་ནང་མཛེས་མ་ཡིན། ། སེང་གེ་ཝ་ཡི་ཚོགས་ནང་མཛེས་མ་ཡིན། །མཁས་པ་བླུན་པོའི་ཚོགས་ནང་མཛེས་མ་ཡིན། ། ༈ གང་ཞིག་ཆེན་པོས་སྤྱི་བོ་བཀུར། །དེ་ཉིད་དམན་པས་རྩྭ་སྙམ་སེམས། ། མཁས་པས་ཕྱག་བྱས་མཆོད་རྟེན་ནི། །ཁྭ་དག་སྟན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན། ། ༈ བདག་ལ་གྲངས་མེད་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །གཞན་ལ་ཉུང་ཟད་ཡོད་པ་ཡི། ། ཡོན་ཏན་མེད་ལ་དམ་པ་དགའ། །སྤྱོད་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། ། ༈ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན། ། ས་གཞི་ཡི་ནི་ལྕི་བའི་ཚད། །མཐའ་ཡས་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན། ། ༈ གཞན་གྱིས་གཞན་དག་བསྒྲགས་ན་ནི། །མེད་པའང་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་འགྱུར། ། ཡོན་ཏན་རང་ཉིད་སྒྲོགས་པ་ནི། །བརྒྱ་བྱིན་ཡིན་ཡང་མི་བཙུན་འགྱུར། ། ༈ གང་དུ་ཡོན་ཏན་ལྡན་མི་མཆོད། །མཁས་པ་དེ་རུ་ཅི་ཕྱིར་འགྲོ། ། གོས་མེད་གཅེར་བུའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །ཁྲུས་མཁན་གྱིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གླེན་པ་འདི། །རང་རྒྱུད་གྲུབ་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། ། གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་རྗེས་འབྲང་བས། །ཟངས་མའི་སྣོད་ནི་སྟོར་ནས་མེད། ། ༈ བཞད་གད་མཁན་དང་མཁས་པ་གཉིས། །བླུན་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་མཆོག ། བཞད་གད་མཁན་གྱིས་ནོར་རྙེད་ཀྱིས། །མཁས་ལ་ནོར་མེད་སྟོང་པར་འགྲོ། ། ༈ སྣ་ཚོགས་དོན་ལྡན་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱིས། །མཁས་པ་དུས་ནི་འདའ་བར་བྱེད། ། དབུལ་པོ་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་གྱུར་པས། །གཉིད་ལོག་ན་ཡང་འཐབ་པར་བྱེད། ། ༈ གང་ཞིག་མང་པོ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་ལས། །སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་སྟེན་མི་བྱེད། ། དེ་ནི་རང་གི་མ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །བསྐྱེད་དེ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ཕན། ། ༈ མཁས་པའི་ཚུལ་ནི་རིགས་པ་ཡིན། །ཁུ་བྱུག་ཚུལ་ནི་སྒྲ་སྙན་ཡིན། ། དཀའ་ཐུབ་ཚུལ་ནི་བཟོད་པ་ཡིན། །བུད་མེད་ཚུལ་ནི་ཉོན་མོངས་ཡིན། ། ༈ སྐར་རྩིས་དེ་བཞིན་གྲུབ་མཐའ་དང་། །མཁའ་ལྡིང་སྔགས་དང་སྔགས་སྨྲ་བ། ། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་གཟུང་བྱ་ཡི། །སྒྲ་ལ་དཔྱད་པར་མི་བྱའོ། ། ༈ གླེགས་བམ་ལ་བཞག་རིག་པ་དང་། །གཞན་ལ་ཚོལ་བའི་ནོར་དག་ནི། ། དགོས་པའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །དེ་ནི་ནོར་མིན་རིག་པ་མིན། ། ༈ བཟོ་སློབ་པ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཀུན། །ཡོན་ཏན་འཚོ་བའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡིན། ། འཁོར་བ་གཅོད་པའི་བློ་གྲོས་གང་། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་དེ་མིན་བྱིན། ། ༈ མི་ནི་སུ་ལའང་མ་བརྟགས་པར། །གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ། སྤྲེའུ་ཙམ་གྱི་གནས་བཅས་དང་། །གནས་མེད་པར་ནི་བྱས་ལ་ལྟོས། ། ༈ ཁ་ཅིག་སྨྲ་བ་ལྷུར་ལེན་ཏེ། །ཁ་ཅིག་མི་སྨྲ་དོན་ཡང་བསྒྲུབ། ། འདམ་བུ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་མེད། །སྟར་ཀ་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་ལྡན། ། ༈ ཀེ་ཏ་ཀ་ཡི་འབྲས་བུ་ནི། །ཆུ་རྣམས་དྭངས་བར་བྱེད་མོད་ཀྱི། ། དེ་ཡི་མིང་ཙམ་སྨོས་པ་ཡིས། །ཆུ་རྡུལ་དང་བར་མི་བྱེད་དོ། ། ༈ གཞུང་ལུགས་དག་ལ་བྱང་བྱས་ཀྱང་། །ཉམས་སུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན། ། ལག་ན་སྒྲོན་མ་ཡོད་ཀྱང་ནི། །ལོང་བས་ལམ་ནི་མཐོང་མི་འགྱུར། ། ༈ ཟླ་བ་ཡར་ངོ་མར་ངོ་ལྟར། །དམ་པ་དམ་མིན་བརྟེན་པ་ལས། ། ཡོན་ཏན་ཆུང་ངུའང་རྒྱས་འགྱུར་ཞིང་། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་འགྲིབ་པར་འགྱུར། ། ༈ མཁས་པས་དགྲ་བོར་གྱུར་པའང་བླའི། །མི་མཁས་པ་དང་མཛའ་བ་མིན། ། རྐུན་པོས་བྲམ་ཟེ་བསྲུངས་པ་དང་། །སྤྲེའུས་རྒྱལ་པོའི་མིག་བཅར་བཞིན། ། ༈ མཁས་པ་དང་ནི་དུལ་བ་དང་། །ཆོག་ཤེས་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང་། ། འཆི་བ་ན་ཡང་འདུག་བླ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་ངན་དང་རྒྱལ་སྲིད་མིན། ། ༈ སྦྲུལ་གདུག་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དུག །སྦྲུལ་ལས་ལྷག་པར་སྐྱེ་ངན་དུག ། སྦྲུལ་གདུག་སྨན་དང་སྔགས་ཀྱིས་ཐུབ། །སྐྱེ་ངན་གདུག་པ་གང་གིས་ཞི། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཡིས་ཕན་བཏགས་ཏེ། །དགའ་བར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ནི་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བར་བྱེད། ། གང་ཞིག་རིགས་ལྡན་དེ་བཞིན་བརྟན་པ་དང་། །བསྔགས་འོས་ཕོངས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གཏོང་མི་བྱེད། ། ༈ རང་བཞིན་ངན་པའི་མི་དག་དང་། །སྲང་གི་མཚན་ཉིད་དག་དང་མཚུངས། ། ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་མཐོ་འགྱུར་ཞིང་། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་དམའ་བར་འགྱུར། ། ༈ ཙན་དན་གླ་རྩི་ག་བུར་གྱིས་བྱུགས་ཀྱང་། །སྒོག་སྐྱའི་རང་བཞིན་དྲི་ང་མི་འདོར་ལྟར། ། རིགས་པའི་གཞུང་ལུགང་མང་པོ་རབ་བསླབས་ཀྱང་། །རང་བཞིན་ངན་པའི་མཚན་ཉིད་འདོར་མི་སྲིད། ། ༈ དམ་པའི་བུ་ལ་གདོང་ན་པདྨ་མེད། །སྨད་འཚོང་བུ་ལ་ཀླད་ནས་རྭ་མ་སྐྱེས། ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ལོག་པར་བྱེད་གྱུར་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ནལ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ། ༈ ཁ་ནས་སྨྲས་པའི་ཚིག་གཞན་ལ། །ཡིད་ལ་སེམས་པའི་བསམ་པ་གཞན། ། ཀྱེ་མ་ཡོན་པོའི་བློ་གྲོས་ཅན། །འདི་ཡི་རང་བཞིན་སུ་ཡིས་སྤྲུལ། ། ༈ འབད་པས་སྐྱོན་ནི་ལེན་པར་བྱེད། །ཡོན་ཏན་རྟག་ཏུ་སྤོང་བར་བྱེད། ། སྐྱོན་ལེན་ཡོན་ཏན་སྤོང་བ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཆུ་ཚགས་འདྲ། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་པ་སུན་ཕྱུང་ན། །དམ་པ་ལ་ཡང་ཡིད་མི་རྟོན། ། བྱིས་པ་འོ་མས་ཁ་ཚིག་ན། །ཞོ་ལའང་ཕུ་ཡིས་འདེབས་ཤིང་འཐུང་། ། ༈ མཚན་མོ་མཚོ་ནང་སྐར་མའི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལ། ། ངང་པ་པདྨའི་རྩ་བར་འཁྲུལ་པས་སུན་ཕྱུང་བ། ། ཉིན་མོ་པད་རྩ་མངོན་སུམ་མཐོང་ཡང་ཟ་མི་བྱེད། ། བརྫུན་སྨྲས་སུན་ཕྱུང་བདེན་པ་ལ་ཡང་དོགས་པ་སྐྱེ། ། ༈ བུད་མེད་ཟས་ནི་ཉིས་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཡི་གཡོ་སྒྱུ་བཞི་འགྱུར་རོ། ། ངོ་ཚ་དག་ནི་དྲུག་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་བརྒྱད་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་དོ། ། ༈ སྦྱིན་པས་མ་ཡིན་རིམ་གྲོས་མིན། །མཆོད་པས་མ་ཡིན་བསྙེན་བཀུར་མིན། ། བརྟན་པས་མ་ཡིན་བརྩོན་པས་མིན། །ཀུན་ཏུ་མི་བཟད་བུད་མེད་ཡིན། ། ༈ མཁའ་ལྡིང་དབང་པོས་ཁྱེར་བའི་ཚེ། །པད་དཀར་ཀླུ་ཡིས་སྨྲས་པ་ནི། ། གསང་ཚིག་བུད་མེད་ལ་སྨྲ་བ། །དེ་ཡི་སྲོག་ནི་དེ་ཟད་འགྱུར། ། ༈ དོན་དང་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་བྱེད་ཅིང་། །མཐོ་རིས་དག་དང་ཐར་པའི་གེགས་བྱེད་ལ། ། གནོད་པ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཉིད་གྱུར་པས། །དེ་བས་གཞན་གྱི་བུད་མེད་རྟག་ཏུ་སྤང་། ། ༈ གང་གི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཙམ་ཞིག །བླ་མས་སློས་མ་ལ་བྱིན་ན། ། གང་ཞིག་བཏང་ནས་ཤོག་བཏང་འགྱུར། །རྫས་དེ་ས་སྟེང་ཡོད་མ་ཡིན། ། ༈ འདུ་འཛི་ཀུན་དུ་སྤང་བར་གྱིས། །གལ་ཏེ་དེ་སྤོང་མ་ནུས་ན། ། དམ་པ་དག་དང་འདྲེ་བར་གྱིས། །དེ་ཉིད་དེ་ཡི་སྨན་ཡིན་ནོ། ། ༈ འདོད་པ་ཀུན་དུ་སྤང་བར་གྱིས། །གལ་ཏེ་སྤོང་བར་མ་ནུས་ན། ། ཐར་པ་དག་ལ་འདོད་པར་གྱིས། །དེ་ཉིད་དེ་ཡི་སྨན་ཡིན་ནོ། ། ༈ ཕན་མེད་གཉེན་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། །ཕ་རོལ་ཡིན་ཡང་གང་ཕན་གཉེན། ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ལུས་སོགས་ནད། །ཕན་བྱེད་དགོན་པའི་སྨན་བཞིན་ནོ། ། ༈ འབད་པ་ཡིས་ནི་བཟུང་བ་ཡི། །བུམ་པ་ཡི་ནི་ཆུ་བྱེད་བཞིན། ། སྤྱི་བོ་ལ་ནི་བཀུར་བྱས་ན། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཁྲོ་བར་བྱེད།། ༈ གང་ཞིག་ཡིད་དང་རྗེས་མཐུན་པ། །རིང་ན་གནས་ཀྱང་ཉེ་བ་ཡིན། ། གང་ཞིག་ཡིད་ལ་བརྟན་མི་གནས། །དྲུང་ན་གནས་ཀྱང་རིང་བ་ཡིན། ། ༈ དམ་པ་མིན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་གྱུར་ཀྱང་། །ཆུ་དང་པད་མོ་བཞིན་དུ་འདྲེས་མི་འགྱུར། ། དམ་པ་ཐག་རིང་དག་ཏུ་གནས་གྱུར་ཀྱང་། །ཟླ་བ་ཀུ་མུ་ད་ལྟར་དགའ་བར་བྱེད། ། ༈ གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་མཛའ་འདོད་ན། །གསུམ་པོ་འདི་དག་མི་བྱ་སྟེ། ། རྒྱན་པོ་འགྱེད་དང་ནོར་འབྲེལ་དང་། །ལྐོག་ཏུ་ཆུང་མ་དང་སྨྲ་བའོ། ། ༈ ཇི་ལྟར་རྭ་ལས་འོ་མ་འབྱུང་། །འདམ་བུ་མེ་ཏོག་སྦྲང་རྩི་འཛག ། གལ་ཏེ་བུད་མེད་བདེན་གྱུར་ན། །སྐམ་ས་ལས་ཀྱང་པདྨ་སྐྱེས། ། ༈ བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་དམན་པའི་མིས། །ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་ཀྱང་སྤྱོད་མི་ཤེས། ། གངས་ཆེན་མཚོ་ལ་ཁྱི་བཞིན་དུ། །སྐོམ་ནའང་ལྕེ་ཡི་ལྡག་པར་བྱེད། ། ༈ འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ལས་བྱེད་པ། །གླ་མེད་ལམ་བརྒྱགས་ཁྱེར་མི་བཏུབ། ། སློང་བ་དམན་པ་མི་མངོན་པར། །ཕྱི་མའི་དུས་ན་བརྒྱ་འགྱུར་ཁྱེར། ། ༈ རང་ནོར་སྤངས་ནས་འགྲོ་འགྱུར་བས། །སྐྱེས་བུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་བྱེད། ། ཤི་ནའང་ནོར་ནི་མི་འདོར་བས། །སྦྱིན་བྱེད་སེར་སྣ་ཅན་འདྲར་ཤེས། ། ༈ སྦྱིན་ན་དབུལ་གྱུར་དོགས་པ་ཡིས། །བཀྲེན་པ་སྦྱིན་པ་གཏོང་མི་བྱེད། ། ངེས་པར་འཇིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །མཁས་པས་ནོར་ནི་གཏོང་བར་བྱེད། ། ༈ ཟས་ལས་ཟན་གྱི་ཕྱེད་ཙམ་ཡང་། །སློང་བ་རྣམས་ལ་ཅིས་མི་སྟེར། ། འདོད་དང་རྗེས་མཐུན་འབྱོར་པ་ཡང་། །གང་གི་ཚེ་ན་འབྱུང་བ་འགྱུར། ། ༈ ལས་ཀྱིས་འབྱོར་པ་མེད་ཀྱང་གདུང་བ་མི་སྐྱེད་ཀྱི། ། འོན་ཀྱང་ཅི་འབྱོར་པ་ལ་སྦྱིན་པ་གཏང་བྱ་སྟེ། ། ལོ་མ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ཆུ་དང་སྨན་རྣམས་ནི། ། ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་བསྔོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་འགྱུར། ། ༈ སྦྱིན་དང་སྤྱོད་པས་སྟོང་བ་ཡི། །ནོར་དེས་ནོར་བདག་ཡིན་ན་གོ། ། ནོར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་ནི། །ནོར་གྱི་བདག་པོ་ཅིས་མ་ཡིན། ། ༈ ཡབ་གཅིག་འདི་ནི་ལས་ཀྱི་ས། །འདི་ནས་ཕ་རོལ་འབྲས་བུའི་ས། ། འདི་ནི་གང་ཞིག་བྱས་གྱུར་པ། །དེ་ཉིད་གཞན་དུ་ངེས་པར་སྤྱོད། ། ༈ གཞན་འབྱོར་རིགས་དང་གཟུགས་དང་ནད་མེད་ཉིད། ། མཐོང་ནས་འདིར་ནི་ཅི་ཕྱིར་གདུང་བ་བྱེད། ། གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་ཁྱོད་འདོད་བསོད་ནམས་ཀྱི། ། ས་བོན་ལས་ནི་འབྲས་འབྱུང་མ་ཐོས་སམ། ། ༈ འབྱོར་པ་ཡོད་ཀྱང་གཏོང་མེད་ན། །ཉེ་བར་འཚོ་བས་ཅི་བྱར་ཡོད། ། ཀིམ་པ་ཀ་ཡི་འབྲས་བུ་ནི། །ཆག་ཀྱང་ལྟོགས་ལ་ཅི་བྱར་ཡོད། ། ༈ གང་ཞིག་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་གཏོང་བ། ། འདི་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ཆུ་ཡིས་མི་འཁྱེར་ཞིང་། ། མེ་ཡིས་མི་ཚུགས་རྐུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོག་མི་ནུས། ། དེ་ཡི་འབྱོར་པ་ནམ་ཡང་རབ་ཉམས་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ གང་ཞིག་དམྱལ་བའི་ནད་ལ་ནི། །གསོ་བ་དང་ནི་མི་བྱེད་པ། ། སྨན་མིད་གནས་སུ་སོང་ནས་ནི། །ནད་དང་བཅས་པས་ཅི་བྱར་ཡོད། ། ༈ མི་སྲུན་སྐྱེ་བོ་ས་ཁུང་ལས་བྱུང་བས། །ཚིག་ནི་སྦྲུལ་གྱིས་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་ཟིན། ། དུག་དེ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་ཡང་། །ཤེས་རབ་བཟོད་པའི་སྨན་དག་བཏུང་བར་བྱ། ། ༈ ཇི་སྲིད་འཚོ་བར་བསད་ཀྱང་ནི། །དགྲ་བོ་ཟད་པ་མི་འགྱུར་གྱི། ། དེ་ནི་དགྲ་བོ་ཉིད་གསོད་ཡིན། ། ༈ མཐུ་ཆེན་བཅོས་སུ་མི་རུང་ལ། །བཟོད་པ་བྱར་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡོད། ། དུལ་བ་ཞི་བའི་སྤྱོད་པ་ལ། །བཟོད་པར་བྱ་ཡང་ཅི་ཞིག་དགོས། ། ༈ གནོད་བྱེད་འོས་པས་ཁྲོ་ཞེ་ན། །ཆོས་དོན་འདོད་དང་ཐར་པ་དག ། མངོན་སུམ་དུ་ནི་འཇིག་བྱེད་པའི། །ཁྲོ་ལ་ཁྱོད་ནི་ཅིས་མི་ཁྲོ། ། ༈ གཞན་གྱི་འབྱོར་པ་དམ་པ་མཐོང་ནས་ནི། །གང་ཞིག་སེམས་འཁྲུག་པ་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་བས། ། དོན་དེ་ཅུང་ཟད་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། །འགྲོ་དེ་རང་གི་བསོད་ནམས་འཇོམས་པར་བྱེད། ། ༈ ཐམས་ཅད་ཆོས་ནི་མཉན་པར་བྱ། །ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་གཟུང་བྱ་སྟེ། ། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མི་འདོད་པ། །དེ་དག་གཞན་ལ་མི་བྱའོ། ། ༈ འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་དག །ཤེས་པར་སྨྲ་ལ་སུ་ཞིག་མཁས། ། དེ་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ན། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱང་མཁས་པ་ཡིན། ། ༈ འབྱོར་པ་གཡོ་ཞིང་ལང་ཚོ་ཡུད་ཀྱིས་འཇིག །སྲོག་ནི་གཤིན་རྗེའི་སོ་གཅིག་གནས་དང་མཚུངས། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་སྒྲུབ་ལ་ལྷོད། །ཀྱེ་མ་མི་ཡི་སྤྱོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། ། ༈ བློ་གྲོས་བཟང་ཡང་ལེ་ལོ་ཡིས། །སྐྱེ་བ་མཐོན་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ། ལག་རྩིས་ས་ལ་འབྲི་བ་ཡི། །ཕོ་ལོང་གཤེར་བ་དག་དང་མཚུངས། ། ༈ གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་གྱིས། །འཆི་བདག་སྤྱི་བོར་གནས་མཐོང་ན། ། ཟས་ཀྱང་ཡི་གར་མི་འོང་ན། །བྱ་བ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། ། ༈ འདུས་བྱས་ཟིན་ཏམ་མ་ཟིན་ཅེས། །འཆི་བདག་སྡོད་བར་མི་འགྱུར་བས། ། སང་གི་བྱ་བ་དེ་རིང་བྱ། །ཕྱི་དྲོའི་བྱ་བ་སྔ་དྲོ་བྱ། ། ༈ ཇི་སྲིད་ནད་མེད་ལོ་ཏོག་སྐྱེས་གྱུར་པ། །ནད་ཀྱི་སེར་བ་ཆེན་པོས་མ་བརླགས་ཤིང་། ། ཇི་སྲིད་བློ་ནི་བྱ་བའི་རྗེས་འཇུག་པ། །འདི་ནི་དམ་ཆོས་མཉན་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། ། ༈ བོང་བུ་ཕྱུགས་ལ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ཅི། །དུད་འགྲོ་ཕག་ལ་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་ཅི། ། ལོང་ལ་སྣང་དང་འོན་པ་དག་ལ་གླུ། །གླེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ༈ ཇི་སྲིད་འདོད་ཆེན་མ་གྱུར་པར། །དེ་སྲིད་ཡོན་ཏན་ཆེ་ཉིད་ཡིན། ། འདོད་ཆེན་ཉིད་ལ་ཞུགས་གྱུར་ན། །ཡོན་ཏན་བཙུན་པར་ག་ལ་འགྱུར། ། ༈ ཇི་སྲིད་སུ་ལའང་མི་སློང་པ། །དེ་སྲིད་དཀའ་ཐུབ་གཟི་བརྗིད་ཅན། ། དཔའ་ཞིང་ཤེས་ལྡན་རིགས་མཐོ་དག །སྐྱེས་བུ་ཞེས་ཀྱང་དེ་སྲིད་བརྗོད། ། ༈ དང་པོའི་རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ། །འདི་ལྟར་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན། ། ཟོ་ཆུན་བཟོ་སྦྱར་གྱུར་པ་ནི། །བུད་མེད་ཀྱི་ཡང་དབང་དུ་འགྱུར། ། ༈ དྲང་སྲོང་བུ་ནི་མྱུར་དུ་ཤི་ཡང་རུང་། །རྒྱལ་པོའི་བུ་ནི་ཡུན་རིང་གསོན་ཡང་རུང་། ། རྔོན་པའི་བུ་ནི་ཤིའམ་གསོན་མི་རུང་། །དམ་པའི་བུ་ནི་ཤིའམ་གསོན་ཡང་རུང་། ། ༈ དེ་ནས་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པའི། །མི་ཡི་བློ་ནི་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། ། གང་གིས་བསྟན་བཅོས་ཤེས་གྱུར་པའི། །ལེགས་པར་བཤད་པ་བཤད་པར་བྱ། ། ༈ ལེགས་པར་བཤད་པའི་རང་བཞིན་ཚིག །གང་ཡང་རུང་བ་བསག་པར་བྱ། ། ཚིག་གི་གནས་སྐབས་མཆོད་སྦྱིན་ལ། །ནོར་མེད་ཅི་ཞིག་སྟེར་བར་བྱེད། ། ༈ རིག་པ་བསླབ་དང་དཔའ་བོ་དང་། །གང་ཡང་གཟུགས་བཟང་ལྡན་བུད་མེད། ། གང་དང་གང་དུ་འགྲོ་གྱུར་པ། །དེ་དང་དེར་ནི་དཔལ་ཆེན་ཐོབ། ། ༈ རིག་པར་ལྡན་དང་རྒྱལ་པོ་ཡི། །གང་དུའང་མཉམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ། རྒྱལ་པོ་རང་གི་ཡུལ་ན་བཀུར། །རིགས་ལྡན་ཀུན་དུ་བཀུར་བར་འགྱུར། ། ༈ གཟུགས་དང་ལང་ཚོས་ཕུན་ཚོགས་ཤིང་། །རིགས་མཐོ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་གྱུར་ཀྱང་། ། རྒྱ་སྐྱེགས་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་ལྟར། །རིག་དང་བྲལ་ན་མཛེས་མ་ཡིན། ། ༈ ལུས་ཅན་རིག་དང་བྲལ་གྱུར་པ། །རིགས་ལྡན་ཡིན་ཡང་ཅི་ཞིག་དགོས། ། འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་རིག་པས་མཆོག །རིག་པ་མེད་པས་རླག་པར་བྱེད། ། ༈ བདེ་བ་འདོད་ན་རིག་པ་དོར། །རིག་པ་འདོད་ན་བདེ་བ་དོར། ། བདེ་ལྡན་རིག་པ་ག་ལ་འགྲུབ། །རིག་པ་དོན་གཉེར་ག་ལ་བདེ། ། ༈ རིགས་དང་མཛའ་ཤེས་མེད་གྱུར་པའི། །མི་ནི་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། ། རིགས་དང་མཛའ་ཤེས་ལྡན་གྱུར་པའི། །མིས་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ་བ་འཐོབ། ། ༈ རིགས་དང་ལྡན་པ་གཞན་ཡུལ་གང་། །སྙན་པར་སྨྲ་ལ་ཕ་རོལ་སུ། ། གནས་དང་ལྡན་པ་ཁུར་ལྕི་གང་། །བརྩོན་དང་ལྡན་ལ་ཐག་རིང་ཅི། ། ༈ རྩོལ་བ་ཡི་ནི་གྲོགས་ཡོད་ལ། །རི་རྒྱལ་རྩེ་མོའང་མཐོ་བ་མིན། ། ས་ཡི་འོག་ཀྱང་དམའ་བ་མིན། །རྒྱ་མཚོས་ཆོད་པའང་ཕ་རོལ་མིན། ། ༈ རིག་པ་གླེགས་བམ་ལ་བསླབས་ཀྱི། །བླ་མའི་ཐད་རྣམས་མ་བསླབས་པ། ། འཕྱོན་མའི་བུད་མེད་སྦྲུམ་མ་བཞིན། །ཚོགས་པའི་ནང་དུ་མི་མཛེས་སོ། ། ༈ བླ་མ་གང་ཞིག་ཡི་གེ་གཅིག །སྟེར་བ་ལ་ནི་བརྙས་བྱེད་པ། ། ཁྱི་ཡི་སྐྱེ་གནས་བརྒྱར་བརྒྱུད་ནས། །རིགས་ངན་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། ༈ གང་ཞིག་ལ་ནི་ཡི་གེ་གཅིག །བླ་མས་སློབ་མ་ལ་བྱིན་ན། ། གང་ཞིག་བཏང་ནས་ཤོག་གཏོང་བའི། །ནོར་ནི་ས་སྟེང་ཡོད་མ་ཡིན། ། ༈ སྐྱེད་པར་བྱེད་དང་ལེགས་སློབ་དང་། །གང་ཞིག་རིག་པ་སྟེར་བ་དང་། ། ཟས་སྟེར་བ་དང་མི་འཇིགས་སྦྱིན། །ལྔ་པོ་འདི་དག་ཕ་རུ་བཤད། ། ༈ རྒྱལ་པོ་བློན་པོའི་ཆུང་མ་དང་། །དེ་བཞིན་མཛའ་བོའི་ཆུང་མ་དང་། ། སྤུན་ཟླའི་ཆུང་མ་མ་ཉིད་དེ། །ལྔ་པོ་འདི་དག་མ་རུ་བཤད། ། ༈ བླུན་པོ་རྣམས་ལ་གདམས་པ་ནི། །འཁྲུག་པར་འགྱུར་གྱི་ཞི་མི་འགྱུར། ། སྦྲུལ་ལ་འོ་མ་བླུད་པ་ནི། །དུག་འཕེལ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཟད། ། ༈ མངོན་སུམ་པ་ཡི་རྐང་གཉིས་ཕྱུགས། །བླུན་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ། ། མ་མཐོང་ཚེར་མ་ཇི་ལྟ་བར། །ཚིག་གི་ཟུག་རྔུས་གནོད་པར་བྱེད། ། ༈ བླུན་པོས་བླུན་པོ་མཐོང་གྱུར་ན། །ཙན་དན་བས་ཀྱང་བསིལ་བར་བྱེད། ། གལ་ཏེ་མཁས་པ་མཐོང་གྱུར་ན། །ཕ་གསོད་པ་ནི་ལྟ་བུར་སེམས། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་ལ་ཕན་པ་དག །བྱས་ཀྱང་གང་ལའང་བྱས་མི་གཟོ། ། དམ་པ་ཅུང་ཟད་བཀུར་ན་ཡང་། །ཇི་སྲིད་འཚོ་བར་རང་དབང་འགྱུར། ། ༈ བླུན་པོ་ཆུ་ཡི་རི་མོ་ལྟར། །གང་ཞིག་བྱས་པ་དེ་མྱུར་འཇིག ། དམ་པ་རྡོ་ཡི་རི་མོ་ལྟར། །ཤིན་ཏུ་ཆུང་ངུའང་བརྟན་པར་གནས། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་པ་སྙན་སྨྲ་ཡང་། །འདི་ལ་ཡིད་བརྟན་རུང་མ་ཡིན། ། རྨ་བྱ་སྒྲ་སྙན་སྒྲོགས་ན་ཡང་། །ཟས་སུ་དུག་ཆེན་ཟ་བ་ཡིན། ། ༈ ཨེ་མ་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་། །བད་ཀན་དག་གི་རང་བཞིན་མཚུངས། ། འཇམ་པོ་ཡིས་ནི་འཁྲུག་འགྱུར་ལ། །རྩུབ་པོ་ཡིས་ནི་ཞི་བར་འགྱུར། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་དང་གསེར་དང་རྔ། །མི་སྲུན་རྟ་དང་བུད་མེད་དྲེགས། ། བརྡུངས་ནས་དུལ་བ་ཉིད་འགྱུར་གྱི། །དེ་དག་ལེགས་བྱས་སྣོད་མ་ཡིན། ། ༈ སྐྱེ་བོ་ངན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །དགྲར་གྱུར་མཛའ་བའང་མཛེས་མ་ཡིན། ། ཁྱིམ་ནི་རྩེ་བར་བྱེད་པའམ། །ལྷག་པའང་མཛེས་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། ། ༈ སྦྲུལ་བས་ཀྱང་ནི་མི་སྲུན་གདུག །སྦྲུལ་གདུག་སྨན་དང་སྔགས་ཀྱིས་ཞི། ། མི་སྲུན་ཅིས་ཀྱང་ཞི་མི་བྱེད། །མི་སྲུན་པ་ཡི་ཉེས་པ་ནི། ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་འཇུག་ལ། །གང་ཞིག་མི་སྲུན་དང་འདྲེས་དེ། ། མི་སྲུན་ལས་ཀྱང་མི་སྲུན་འགྱུར། ། ༈ ཕ་ཡི་སྤྱོད་པ་མ་མཐོང་ཡང་། །བུ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་དེ། ། ཀེ་ཏ་ཀ་ཡི་ཤིང་ལས་ནི། །སྐྱུ་རུ་ར་འབྲས་འབྱུང་མི་འགྱུར། ། ༈ ཕ་དང་མ་དང་དེ་བཞིན་སྤུན། །ཆུང་མ་རྗེས་མཐུན་འཇུག་པ་རྣམས། ། དེ་ཡི་སྡིག་པ་བྱས་པ་གང་། །དེ་ནི་མི་དེས་བྱས་དང་མཚུངས། ། ༈ ས་འདི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་། །རི་བོར་བཅས་པ་ཁུར་མིན་གྱི། ། གང་ཞིག་བྱས་པ་མི་བཟོ་བ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁུར་ལྕི་ཡིན། ། ༈ ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས། །འབྱུང་པོ་ཀུན་ལ་ཕན་པར་དགའ། ། གཤིན་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་མཁས་པས་རབ་ཏུ་བསྔགས། ། ༈ མཁས་པ་དང་ནི་དུལ་བ་དང་། །ཆོག་ཤེས་བདེན་སྨྲ་ལྷན་ཅིག་ཏུ། ། བཙོན་རར་གནས་པའང་གནས་བླ་ཡི། །མི་སྲུན་ནང་གི་རྒྱལ་སྲིད་མིན། ། ༈ དམ་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འདྲིས། །མཁས་དང་ལྷན་ཅིག་སྨྲ་བ་དང་། ། བརྐམ་མེད་ལྷན་ཅིག་མཛའ་བ་ཉིད། །བྱེད་པ་སྐྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་དུས་སུ་ཡང་། །གང་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ནི། ། གཞན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མི་ཐོབ་པའི། །བློ་ནི་ཆོས་མཐུན་ཉིད་དུ་བྱ། ། ༈ སེམས་ནི་དགའ་བར་བྱེད་ན་ཡང་། །རྣམ་སྨིན་གནོད་བྱེད་ཅི་རུ་རུང་། ། གང་གི་ཁམས་ནི་འཁྲུག་བྱེད་པའི། །ཁ་ཟས་ཞིམ་པོའང་ཅི་རུ་རུང་། ། ༈ གནོད་ཀྱང་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ནི། །མཁས་པས་སྨིན་བཞིན་བཏུང་བྱ་སྟེ། ། འདི་ཡི་འབྲས་བུ་རྗེས་ཐོབ་པ། །མཚུངས་པ་མིད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ། ༈ དོན་འདིར་རིགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །རྒྱལ་པོས་བསྡུ་བ་བྱས་ན་ནི། ། ཐོག་མ་དབུས་དང་ཐ་མ་རུ། །དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། ། ༈ རྒྱ་མཚོ་འཇིག་པའི་དུས་སུ་ནི། །གཞུང་ལས་རྒལ་བར་འགྱུར་ཞེས་གྲགས། ། དམ་པ་འཆི་ནའང་གཞུང་ལུགས་ལས། །ནམ་ཡང་འདའ་བར་མི་བྱེད་དོ། ། ༈ ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྡོང་བུ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ ཀྱིས་མཛད་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་པ་རྫོགས་སོ། ། ༈ ལོ་ཙཱ་བ་ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང་། བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །

ཁྱོད་དྲན་སྟངས་ཤིག

ཟླ་བ་གཞོན་ནུ།


ཤ་དྲོད་ཀྱིས་བྲང་ཁོག་བསྲེགས་སྲིད་པའི་ནུ་མ་རྡོག་དེ་གཉིས
ང་ནམ་ཡང་རྩིབ་ལ་ཤོག་ཅེས ཡང་ཡང་འབོད་པའི་གཡབ་མོ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
ཡང་ན་ཁྱོད་ལུགས་ཀྱི་བརྡ་རྟགས་རིགས་ཤིག་ཡིན

བསུབ་མི་ཐུབ་པའི་ཁྱེད་ཀྱི་བརྩེ་འདང་གི་ཚོན་རྩི
གཅོད་མི་ཐུབ་པའི་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱི་ཐག་གི་གསེར་སྐུད
གཞལ་མི་ནུས་པའི་ཁྱེད་ཀྱི་དུངས་པའི་ཟབ་ཚད
དེ་དག་དང་དེ་དག་གི་བཙན་འཛུལ
ང་རང་ནམ་ཡང་ཁེར་རྐྱང་གི་སྡོང་བུ་ལ་ཁེན་ཏེ
སྡོང་ལོའི་མཆི་མ་ཟག་པར་ཅེར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་གྲུབ་སྲིད་དམ

འཆར་ཡན་གྱི་ས་རྡུལ་ཐེངས་འགར་སྤྲུགས་ཤུལ་ན
ང་ཡང་བརྩེ་དུང་གི་རྒྱལ་སྲས་ལ་ལག་པ་འཇུས་འཇུས་ཏེ
གཉོམ་དུང་དུང་གི་ཞགས་པ་སྐེག་ལ་བཏགས་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ངེས

ལྷགས་པ་གྲང་མོ་ཞིག་དལ་གྱིས་གཡུག་བྱུང
ཤུགས་རིང་ནར་མོ་འགའ་རྒྱང་ལ་འཁྱེར་སོང
སྐྱ་སེང་སེང་གི་ཟླ་བ་སྤྲིན་རུམ་དུ་འཛུལ་ཚུལ་དེས
ང་ལ་ཉན་རན་འདུག་ཟེར་གྱིན་པ་འདྲ
སྐྱོ་གདུང་གི་མཁའ་དབུགས་ནང་ལ་འཁྱིལ་ཡོང་དུས
ལོ་མ་ཆུང་ཆུང་ཞིག ཡང་ན་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་སྟབས་ཀྱིས
ངས་སྐྱོ་ངལ་གྱི་རླབས་རིས་གསེང་ནས་འགྲེ་ལོག་བརྒྱབས

འདས་ཟིན་གྱི་དགའ་སྐྱོ་སྔོག་ཐེངས་ཤིག་གིས
གཉིད་དུ་འབོད་པ་ཞིག་ང་ལས་རྒྱང་དུ་གྱར་བཞིན་འདུག
དེ་དང་འགྲོགས་ཏེ་རྨི་ལམ་ཟེར་བ་ཞིག་ཀྱང་བོར་གྱིན་འདུག

༢༠༡༠།༡༢།༡༥རང་གི་སྐྱེས་སྐར་ཉིན་བྲིས།

དར་ལྕོག

ནང་པའི་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་བཞི་ལྷ་ཁང་ཞིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ་བསམ་གཏན་ལ་གནས་བཞིན་ཡོད་པ་ལ། གློ་བུར་དུ་ལྷ་ཁང་གི་རྩེར་བཙུགས་ཡོད་པའི་དར་ལྕོག་དེ་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་གཡོ་མགོ་བརྩམས།སྒོམ་སྒྲུབ་པ་ཆུང་ཤོས་དེའི་བསམ་གཏན་དཀྲོགས་པས། ཁོང་ན་རེ། དར་ལྕོག་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་གཡོ་བཞིན་འདུག་ཅེས་པར།ཁོང་ལས་ཅུང་གོམས་པ་ཆེ་བའི་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་ན་རེ། རླུང་གཡོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད།སྒོམ་སྒྲུབ་པ་གསུམ་པ་དེ་ལྷ་ཁང་འདིར་ལོ་ཉི་ཤུའི་གོང་ནས་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་ན་རེ། སེམས་གཡོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་པར།ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་བཞི་བ་དེ་སད་ནས་ན་རེ། ཁ་གཡོ་བཞིན་འདུག་ཅེས་བརྗོད།

༢༠༡༠།༡༡།༢༧་ལ་ཧིནྡཱི་ལས་བསྒྱུར།

མཛེས་སྡུག ཁྱོད་ད་རུང་ཤི་མི་ཉན།

མཛེས་སྡུག ཁྱོད་ད་རུང་ཤི་མི་ཉན།

ཅེན་ནི། 简昵 

མདང་དགོང་གཟིམ་སྦུག་ཏུ་གྲོགས་མཆེད་དག་དང་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་ཟ་མ་ཟོས་པ་ཡིན། བུད་མེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྗོད་གཞི་ནི་མེད་ས་མི་འགྲོ་བ་ཞིག་རེད། ཅི་ཡིན་གང་ཡིན་མེད་པར། ང་ཚོའི་ཁ་བརྡ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྲ་ལོའི་སྒང་ལ་ཕྱོགས་སོང་། སྐྲ་ལོ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་སྐྲ་ཚོས་བསྒྱུར་བའི་སྐོར་དང་། དེ་ནས་ཡང་ཚོས་སྒྱུར་གྱི་རྫས་ནས་རྒྱུན་དུ་སྐྲ་ཁ་སྒྱུར་བར་ནད་རིགས་འབྱུང་བའི་སྲིད་པ་ཡོད་ཚུལ་སོགས་གླེང་། 

གྲོགས་པོ་ཞིག་གིས་སྐྲ་སྒྱུར་ཚོས་གཞན་ཞིག་བེད་སྤྱོད་བཏང་མ་ཐག ཁམ་སྐྱ་ལ་དཀར་སྐྱ་འདྲེས་ཤིང་རྒྱས་སྤྲོས་ལས་སྤྱང་གྲུང་མངོན་འོང་བས། མི་གང་མང་གི་གཅིག་མཐུན་གྱི་གདེང་འཇོག་ཡག་པོ་འཐོབ་ཀྱང་། མོས་སྨིན་མ་བསྡུ་ཞོར་དུ་སྡུག་བསྔལ་བགྲང་སོང་། མོར་སྐྲ་སྒྱུར་ཚོས་འདི་རིགས་མི་འཕྲོད་པར་མངོན་ཞིང་། མིད་ཐག་ལ་ཟ་འཕྲུག་ལངས་པར་མ་ཟད། ད་དུང་རྟག་ཏུ་མགོ་ན་བར་སྣང་རྐྱེན། དེ་ནས་མི་མང་ཁ་མང་གིས་སྐྲ་སྒྱུར་ཚོས་འདི་རིགས་གང་མགྱོགས་སྤྱོད་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་ཞལ་ཏ་གནང་། མཛེས་སྡུག་གི་ཆེད་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེན་མཆོངས་བྱེད་མི་རི་བར་བཤད།

"ང་མཛེས་སྡུག་གི་ཆེད་དུ་ཤི་ཡང་འདོད་"ཅེས་ཡུན་རིང་ཁ་མ་གྲགས་པའི་སཱང་རེས་གློ་རྡེག་ལ་བར་དུ་འཚང་བྱུང་། 

 "ང་ཉིན་གཅིག་ལ་འཚོ་དགོས་ནའང་ཉིན་དེ་ལ་མཛེས་དགོས"་ཞེས་ཁ་གསབ་བརྒྱབས་སོང་། ནམ་རྒྱུན་གཟའ་པ་སངས་ཀྱི་ཞོགས་པར། བུད་མེད་ལོ་ལོན་ཞིག་གླ་འཁོར་ལས་དལ་གྱིས་ཐོན་ནས་འཁར་བར་བརྟེན་ཞོར་མཛེས་བཟོ་ཁང་དེ་ལ་འཛུལ་འགྲོ དུས་ཚོད་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་མོ་ག་ལེར་ག་ལེར་ཕྱིར་ཐོན་ཡོང་དུས། ཅུང་ཙམ་འཁྱིལ་ཞིང་དངུལ་མདོག་གི་དབུ་སྐྲ་ཐུང་ཐུང་དེ་ཉིད་ཉི་འོད་འོག་འོད་ཀྲིག་ཀྲིག་བྱེད། ཁོང་མོའི་ཆུ་ཚོད་ལྟར་གྱི་མངོན་སྟངས་དེས་ཁྱོད་ལ་ཡང་གཟའ་མཇུག་ཅིག་ཡིན་པའི་དྲན་པ་གསོ་ངེས་ཡིན། མཛེས་བཟོ་བས་བཤད་རྒྱུར། ཁོ་མོ་གཞོན་ནུ་མའི་དུས་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ་གཟའ་འཁོར་རེར་སྐྲ་ཐེངས་རེ་བཟོ་ལ་དེ་ཕལ་ཆེར་རྒྱུན་ལྡན་རེད། འདི་ལྟ་བུའི་འཚོ་སྟངས་འདི་ད་ཐུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཐེབས་མ་སོང་ཟེར།ཁོང་མོ་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་སྐུ་ཟླ་ཡང་ཆས་ཟིན། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ལས་འཁྱུར་ངལ་གསོའི་རྗེས་ཀྱི་བསགས་དངུལ་ལས་འགྲོ་སོང་ངེས་པར་གཏོང་དགོས་པ་གཅིག་ཡོད་པའང་ཁོང་མོའི་སྐྲ་བཟོའི་རིན་དོད་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ནམ་ཡང་མཚམས་བཞག་མ་མྱོང་། 

ཌོ་ལོ་ལྔ་ནས་ཌོ་ལོ་བཅུ་དེ་ནས་ད་དུང་ཌོ་ལོ་བཅོ་ལྔ་་་་་་་་་་་་དེ་ནས་ད་བར་གྱི་ཌོ་ལོ་ཞེ་ལྔའི་བར་དུ་འཕར། དངུལ་ལོར་འགྲེམ་ཐལ་ཤོར་བས་ཁོང་མོའི་དངུལ་ཁུག་ཇེ་སྟོང་ནས་ཇེ་སྟོང་དུ་གྱུར་ལ། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉམས་ཉེན་གྱིས་ཁོང་མོར་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་གདོང་པ་སྟོན་མོད་ཀྱང་། འདི་ཚང་མས་ཁོང་མོའི་མཛེས་བཟོ་ཁང་ལ་བསྒྱུར་བའི་གོམ་ཁ་འགོག་མ་ཐུབ།ལོ་དགུ་བཅུར་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་རྒན་མོ་ཞིག མཚམས་ལན་རེར་མོ་དང་ལོ་ལོན་པའི་མི་དང་མཉམ་དུ་ཁ་བརྡ་རེ་བྱེད་པ་དང་། ཇ་རེ་འཐུང་བ་ལས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་འགུལ་མེད་ཅིང་ཕལ་ཆེ་བར་ཁྱིམ་གྱི་ཕྱི་ལོག་ལ་ཕེབས་མི་དགོས་མོད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ཁོ་མོའི་དབུ་སྐྲ་ན་རྐང་གཅིག་ཀྱང་མ་འཛིངས་པར་ཡོད་ཅིང་། གྱོན་ཆས་གྱོན་སྟངས་ལ་ཧ་རི་ཧུ་རི་ཁྱོན་ནས་མི་བྱེད། མོས་མཛེས་སྡུག་གི་རྒྱུན་སྐྱོང་བར་བྱེད་ལ། འདི་ཡང་གཅིག་བཤད་ན་མོར་རྒྱུན་སྐྱོང་རྒྱུ་ལྷགས་ཡོད་པ་གཅིག་པུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདིར་གནས་པའི་རྩིས་ཐང་ཡིན་སྲིད། སྐུ་ཞབས་མོ་སཱི་ནི་མིང་གྲགས་ཡོད་པའི་ཁང་པའི་ནང་ལོགས་ཀྱི་བཟོ་འགོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ན་ནིང་རང་ལས་འཁྱུར་བྱས་མ་ཐག་པ་ཡིན། དགུང་ལོ་གྱ་དྲུག་ཡིན་པའི་ཁོང་ངའི་ལྡེབས་རིས་ཅན་གྱི་བར་ཁྱམས་སུ་མངོན་དུས། སྔར་བཞིན་སྲོལ་རྙིང་བའི་མི་དྲག་གི་ཤོམ་ངོམས་འདུག་ལ། སྔར་བཞིན་ཕྱིའི་རྣམ་པར་དང་དོད་ཚ། མགོ་སྐྲ་སྲབ་བུ་དེ་ཕྱི་ལྟག་ཏུ་ཤད་ནས་འདུག་ལ། ཀླད་པའི་སྒང་ནས་ནེམ་སྣུམ་གྱི་མགོ་པགས་མངོན་འོང་། རས་ཁཱ་ཆིའི་ཚོས་མདོག་ནག་པོའི་དོར་མ་དང་ཁོག་སྟོད་དུ་རས་ཡཱ་མ་དཀར་པོའི་ཕྱི་ལུགས་གྱོན་ཆས་ཤིག་མནབས་འདུག་ལ། ཁུག་མ་ལས་སེར་སྨུག་གི་ལག་ཕྱིས་ཀྱི་ཟུར་ཙམ་འཇུར་ནས་འདུག་པ་དེ་ནི་ཚོན་མདོག་སྡེབ་སྟངས་དངོས་གནས་ཉེན་ཁ་ཅན་ཞིག་རེད། ཁོང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ནག་སྨུག་གི་གནམ་གཤིས་ལ་འཁང་ར་བྱེད་ཞོར། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་སྒལ་བ་ཇེ་དྲང་དུ་གཏོང་།  

"གནའ་རབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དར་གོས་དེ་དག་གང་དུ་ཡོད་"ཅེས་ང་ལ་དྲི་བ་དྲིས་བྱུང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་ཧྲང་ཧེའི་དར་གོས་རྙིང་ལེབ་དེ་དྲན་སོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ངས་སྔོན་མ་ཞིག་ལ་དེར་ཤེལ་སྒྲོམ་ཞིག་གིས་གཡོགས་ནས་གྱང་ངོས་སུ་བཀལ་རྗེས། ཞིབ་ཚགས་ཤིང་འཐུས་ཚང་བ་དང་། འདྲ་ཆགས་ཤིང་ཚད་མཐོ་བའི་ཀྲུང་གོའི་རིག་གནས་ལ་སེམས་གཏིང་ནས་འདོད་ཚིམས་བྱུང་། ཁོས་ཁོང་རྒྱུ་སྤུས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པའི་ཅ་ལག་ལ་ཚོར་འདུ་མ་འདྲ་ཞིག་སྐྱེས་བར་བཤད་པ་དེ་ཏག་ཏག་ཕུལ་བྱུང་བཟོ་འགོད་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ནུས་པ་དེ་རེད། ཁོས་ཚེ་གང་ལ་བརྩམས་ཆོས་གྲངས་མེད་ཅིག་ལ་བཟོ་འགོད་བྱས་མྱོང་། ཆེས་མཐའ་མ་དེས་ཁོང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གཏིང་ཟབ་པ་ཞིག་བཞག ཁོའི་ཚོང་གི་འགྲུལ་བ་ཞིག་གིས་བཟོ་འགོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་གཅིག་རང་གཅིག་བཏོན་པ་ནི། ཁོ་མོར་དགོས་པ་ནི་ཁང་པའི་ནང་ལོགས་གང་དུའང་བཀྲག་ཅིང་སོས་པའི་སེར་མདོག་མཐོང་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་རེད། མཐའ་མར་ཁོས་བསྒྲུབས་ཐུབ་སོང་། ཁོས་ནམ་རྒྱུན་བཟོ་འགོད་བྱེད་དུས་ལག་ཐོགས་སའི་ཁ་མདོག་དེ་སྤྱད་ནས་ལྷ་ཡི་བ་གམ་ལྟ་བུ་ཞིག་འཁྱོངས་ཐུབ་སོང་བ་རེད། སྐྱེས་སྨན་དེ་རང་ཉིད་ཆེས་ཡིད་ཚིམས་པའི་ཁང་མིག་དེ་ལ་ཟླ་དྲུག་ལ་བསྡད་རྗེས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཁ་བྲལ་སོང་། མི་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་དེ་ཡིད་ཕངས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་མོད། འོན་ཀྱང་། ངས་མོས་ཟླ་དྲུག་ལ་མཛེས་སྡུག་གི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་རོལ་བ་རེད། དེས་འགྲིག་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། སྐུ་ཞབས་མོ་སཱི་ལགས་ཀྱིས་ཁོ་མོའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་དམ་ཡང་ན་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་མྱོང་གྲུབ་ལ་སྤྱི་སྡོམ་རྒྱག་གིན་ཡོད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་འཁྱོགས་ལ་འཆིང་བར་བྱེད། 

འཇིག་རྟེན་འདིའི་ནང་དུ། མི་ཚང་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་སྟངས་རེ་ཡོད་པ་རེད། འཚོ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྣ་འཛོམས་དང་འདི་ལྟར་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་ལ། མི་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གིས་དུས་ཞིག་ལ་འདི་ལྟར་བརྗོད་ཡོད་པ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་སྟེ། 

"ཚེ་སྲོག་ནི་མཛེས་སྡུག་གི་བྱ་དངོས་སྟེང་འཕྲོ་བརླག་གཏོང་འོས།"ཟེར། གལ་སྲིད་ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། 

"ང་སྔོན་ནས་རྒས་ཟིན། ད་དེ་ལས་རྒས་རྒྱུར་ཡང་མི་ཞེད།"ཅེས་རྟག་ཏུ་སྒམ་ཚུགས་འཛིན་མཁན་གྱི་མི་དེས་ང་ལ་དེ་སྐད་ཟེར། དེ་དང་མཉམ་དུ་ཁོང་གིས་"ང་ཚོ་ནམ་ཡང་སྔོན་གྱི་སྤུས་དག་གི་དུས་སྐབས་དེར་ཕྱིར་ལོག་མི་བཏུབ་པ་རེད་"ཅེས་ཤུགས་རིང་ནར་ནར་འབྱིན། མི་རབས་གང་ཞིག་གིས་ཡིད་མྱོས་བྱེད་སའི་གནའ་དཔེའི་མཛེས་སྡུག་དེ་དར་སྲོལ་གྱི་འཕེལ་རླབས་ལས་རྗེས་ལུས་སུ་འགྱུར་སྲིད། 

 འོན་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ང་རང་གཟའ་པ་སངས་ཀྱི་ཞོགས་ཀར། མཛེས་བཟོ་ཁང་ལ་འགྲོ་བའི་བུད་མེད་རྒན་མོ་དེ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནའང་། ང་ད་དུང་འདི་ལྟར་བཤད་འདོད་པ་སྟེ། "མཛེས་སྡུག ཁྱོད་ད་དུང་ཤི་མི་ཉན།" 

༡༠།༠༩།༠༧ལ་རྒྱའི་ཀློག་པ་བོའི་དྲ་ཚིགས་ནས་བསྒྱུར།

ལོ་ཙཱའི་ཁྲོད་དུ་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྐོར་གླེང་བ།

ལོ་ཙཱའི་ཁྲོད་དུ་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྐོར་གླེང་བ།

རྩོམ་པ་བོ། འབྲུག་མོ།

འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་སོ་སོའི་རྩོམ་མཁན་གྲགས་ཅན་ཚོའི་པུར་རྩེ་ལས་ཐོན་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མང་པོ་མཆིས་པ་དེ་རྣམས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་བསམ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རེད་ལ། དེ་དག་གི་མཚར་སྡུག་ལང་ཚོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་མ་བུ་སྐྱིད་ངོ་སྤྲོད་པའི་ལོ་ཙཱའི་སྨྱན་གྱི་འདུ་བྱེད་དེ་མེད་ཐབས་མེད། ཡིན་ནའང་ལོ་ཙཱ་ནི་བྱ་དཀའ་བའི་ལས་ཤིག་སྟེ། རང་གཞན་ཕྱི་ནང་གི་མཁས་པ་མང་པོས་ཀྱང་། གསར་རྩོམ་ལ་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་མྱོང་བ་དགོས་ལ། ལོ་ཙཱ་བས་གཞན་གྱིས་མྱངས་ཚར་བའི་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་མྱོང་བ་སླར་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་དགོས་པས་ལོ་ཙཱ་ནི་སྐབས་ལ་ལར་གསར་རྩོམ་ལས་ཀྱང་དཀའ་བར་གསུངས་པ་བཞིན། ཚད་ལྡན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་འཁྱོངས་དགོས་ན། མི་རིགས་རང་གི་ཕ་སྐད་ལ་མཁས་དགོས་པར་མ་ཟད། གཞན་སྐད་ཀྱི་ཆུ་ཚད་ཀྱང་མཐོན་པོ་ཞིག་དགོས་པས་སོ།། 

འདིར་གླེང་བར་བྱ་བ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་ལ་སྐད་ཆ་དང་མྱོང་བའི་རྨང་གཞི་ལེགས་པོ་འཛོམས་ཀྱང་མ་ཡིག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྐྱར་དུ་མཚོན་རྒྱུ་དཀའ་གནས་སུ་གྱུར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཏེ། སྐད་རིགས་སོ་སོའི་གཞི་དང་ཡུལ་གང་དེའི་རིག་གནས་དཔེ་ལུགས་གོམས་སྲོལ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་འབྱུང་བའི་བསྒྱུར་ནུས་མིན་གྱི་ཆའོ། དེ་ཡང་ས་སྒང་རིལ་མོའི་མི་རྣམས་གནམ་འོག་གཅིག་ཏུ་འཚོ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉི་མ་འཆར་ནུབ་དང་། ཟླ་བའི་འཕེལ་འགྲིབ། ཐོག་ལྡིར་ཞིང་གློག་འཁྱུག་པ། ཁ་ཆར་བུ་གཡུག་སོགས་རང་བྱུང་གི་སྣང་ཚུལ་དང་། ས་ཆུ་མེ་རླུང་། ལྗོན་ཤིང་རྩི་ཏོག ངལ་རྩོལ་ལག་ཆ་སོགས་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ།ཟ་འཐུང་ཉལ་འདུག་གི་ཉེར་མཁོ་དང་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་གི་སེམས་ཁམས་སོགས་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ན་ཐུན་མོང་གི་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་གྱི་ཆ་མང་ཞིང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རིམ་ཡང་ཆེ་ཕྱོགས་ནས་འདྲ་བ་ན་མི་རིགས་ཕན་ཚུན་བར་གྱི་ལོ་ཙཱའི་བྱ་བར་བསྒྱུར་ནུས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་ཚང་། ཡིན་ནའང་། སྐད་ཆ་ནི་ལོ་ཙཱ་དང་བསམ་བློ་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ཉེར་སྤྱད་དུ་གྱུར་ཡོད་ལ། མི་རིགས་གང་ཞིག་གི་སྐད་ཆ་ནི་མི་རིགས་དེའི་རིག་གནས་ཀྱི་རྟེན་གཞིའོ། །གནས་ཡུལ་མི་འདྲ་བ་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་མི་འདྲ་བ། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མི་འདྲ་བའི་སྟབས་ཀྱིས། མི་རིགས་སོ་སོར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཆའི་སྒྲིག་གཞི་དང་རིག་གནས་ཀྱི་བྱུང་བ་ཡོད་པ་འདིས་ལོ་ཙཱའི་བྱ་བར་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་བསྐྱེད་ཡོད། 

གཅིག བརྡ་སྤྲོད་ཐད་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར། 

སྐད་རིགས་གང་ཡིན་ཀྱང་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་སྒྲ་གདངས་དང་། བརྡ་དང་ཐ་སྙད་སྦྱོར་ཚུལ། མིང་དང་ཚིག་གི་གྲུབ་ལུགས། རྒྱན་གྱི་སྦྱོར་སྟངས་སོགས་མི་རིགས་རང་མཚན་པའི་ངོ་བོར་འཕེལ་བས་སྐད་རིགས་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་བྱུང་། སྐད་ཆའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་དག་སྐབས་ལ་ལར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཚོན་དགོས་པའི་གནས་སྐབས་མཆིས་ཀྱང་། ལོ་ཙཱ་སློག་སྐབས་སྣང་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུར་ཐུག་ཚེ་འགྱུར་ཡིག་ཏུ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་མཚོན་དཀའ་བ་དཔེར་ན། རྒྱ་ཡིག་གི“你别拾起棒追当针（真）”ལྟ་བུར་མཚོན་ན། རྒྱ་སྐད་དུ“针”（ཁབ）དང་“真”（བདེན་པ）གཉིས་ཀའི་སྒྲ་གདངས་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་རྩོམ་ཉམས་མངོན་པར་མཚོན་ཡོད་ལ། ཀློག་པ་པོས་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་བདེ་བླག་ཏུ་གོ་ནུས། བོད་ཡིག་ཏུ“ཁབ”དང་“བདེན་པ”གཉིས་ལ་སྒྲ་གཟུགས་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་འབྲེལ་བ་མེད་པས་ན་མ་ཡིག་གི་དོན་ནམ་ཚིག་ཉམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཚུར་བསྒྱུར་ཐབས་མེད། ཡང་དཔེར་ན། 人曾为僧，人可以成佛，女卑为婢，女又何妨成奴。ཞེས་པ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན།རྩོམ་པ་པོར་རྒྱ་ཡིག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡི་གེ་གྲུབ་སྟངས་“人”དང་“曾”མཉམ་དུ་བསྡེབས་པ་ལས། “僧”གྲུབ་པ་དང་།“女”དང་“卑”བསྡེབས་པ་ལས“婢”གྲུབ་པའི་ཐབས་སྤྱད་ནས་ཚིག་གི་མཛེས་ཉམས་དོད་ཡོད་པ་འགྱུར་ཡིག་ཏུ་ཐབས་ཅི་ཞིག་སྤྱད་ཀྱང་ཇི་བཞིན་མཚོན་ཐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།།ཚིག་རྒྱན་སྦྱོར་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། འགྱུར་ཡིག་གིས་མ་ཡིག་གི་ཚིག་ཉམས་དང་རྒྱན་གྱི་སྦྱོར་སྟངས་ཇི་བཞིན་མཚོན་མ་ཐུབ་ཚེ། དེའི་བརྗོད་སྙིང་དང་བསམ་བློ། རྩོམ་གཤིས་སོགས་ཀྱང་ཇི་བཞིན་དུ་བསྐྱར་དུ་མཚོན་པ་ལ་གནོད་དེ། དོན་གྱི་གོ་ཁྱད་ཇི་བཞིན་དུ་སྟོན་ཐུབ་ནའང་། འགྱུར་ཡིག་གི་སྐད་ཆའི་ཉམས་དང་ཚིག་གི་ནུས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ་ངེས་སོ། དཔེར་ན། ཐུང་ཧོའི་ཀྲོའུ་ཡིས་བསྒྲིགས་པའི《གནམ་བདེ་སྒོ་མོའི་སྙན་ཚིག་འདྲ་བཤུས》སུ 周天风云浪翻飞，恩光冲空电波随。来自五洲悲痛语，同汇四海波涛泪。志壮气烈西安急，名清高贵红岩威。千年俊杰化英灵，古今中外汗青碑。ཞེས་སྙན་ངག་གི་ཚིག་རྐང་བརྒྱད་པོའི་ཐོག་མར་周恩同志名千古ཞེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་བརྒྱད་པོ་སྦྱར་བའི་རྩོམ་རྩལ་གྱི་ལམ་ནས་ཀྲོའུ་ཙུང་ལི་མཆོག་ལ་མྱ་ངན་ཞུ་བ་དང་སེམས་ཁོང་གི་དགའ་ཞེན་མཚོན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། བོད་སྐད་ལ་མཚོན་ནའང་སྒྲ་རྒྱན་ལྟ་བུའི་སྙན་ངག་གི་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀ་གཞན་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཇི་བཞིན་མཚོན་རྒྱུ་དཀའ་བའི་གནས་ཏེ། རྗེ་ཙོང་ཁ་བ་མཆོག་ལ་བསྟོད་པའི་སྙན་ཚིག“མིང་གི་ཐོག་མ་བློ་ཞེས་བྱ།། །བཟང་པོས་སྤྱོད་པས་བསྟན་པ་སྐྱོང་། །གྲགས་པ་ཀུན་ཁྱབ་སྐྱེ་པ་ནི། འཇམ་དཔལ་ཞིང་གི་བཀོད་པར་འགྲོ། །”ལྟ་བུ་གང་ཟག་གི་མིང་གི་དོན་ལ་འགྲེལ་བརྒྱབ་ནས་བསྟོད་པ་བྱས་ཡོད་པ་འདི་དོན་བསྒྱུར་བྱེད་པ་ལས་འོས་མེད་ལ། དེ་ལྟར་བསྒྱུར་ཚེ་མ་ཡིག་གི་ཚིག་ཉམས་རྩ་བ་ནས་མེད་འགྲོ མིང་གཅིག་གིས་དོན་མང་སྟོན་པའང་ཧ་ཅང་བསྒྱུར་དཀའ་བའི་གནས་ཤིག་སྟེ། དབྱིན་ཡིག་གི་མིང་གཅིག་དོན་མང་ལ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་དགོད་བྲོ་བའི་ཁ་མཚར་བྱུང་མྱོང་བ་དཔེར་ན།Professor of physics:What is matter? Student:Never mind Professor:Then what is mind? Student: li doesn t matter ཁ་མཚར་ཐུང་ཐུང་འདིའི་ནང་གི་matterཞེས་པ་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། What is matter?ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་འདི་ཅི་ཞིག་ལ་དངོས་པོ་ཟེར་ཞེས་པ་དང་།ཅི་བྱས་སོང་ཞེས་པའི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག“mind”དང་“Never”གཉིས་མཉམ་དུ་སྦྱར་ན་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན། ཡིན་ཡང་What is mind?ཞེས་པའི་སྐབས་སུ“mind”ལ་བསམ་བློ་དང་ལྟ་བའི་དོན་ལྡན། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་དགེ་རྒན་གྱི་དྲི་བ་དང་སློབ་མའི་དྲིས་ལན་གཉིས་རྒྱབ་འགལ་དུ་སོང་ཡོད་པ་ལྟར་ཚིག་འདིའི་རིགས་ལ་ཐོལ་གྱིས་བལྟས་ན་སླར་བར་སྣང་ཡང་། སྐད་ཡིག་གཞན་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་སྐབས་མ་ཡིག་གི་དགོད་ཁ་སློང་ནུས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བྲོ་ཉམས་ཅི་ཡང་ཐོན་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད། སྣང་ཚུལ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་སྐད་ཡིག་གཞན་པའི་ལམ་ནས་བསྐྱར་དུ་མཚོན་སྐབས་ཟུར་མཆན་འདེབས་པ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ལས་ཐབས་གཞན་མེད་ལ། དེ་ལྟར་བྱས་ཚེ་རྐང་རྡུམ་འཁར་བར་བརྟེན་པའི་དཔེར་སོང་བས་ན་བསྐྱར་མཚོན་གྱི་ནུས་པ་ལ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཚད་བཀག་ངེས་ཅན་ཐེབས་ངེས་རེད། 

གཉིས། རིག་གནས་ཀྱི་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར། 

མི་རིགས་སོ་སོར་ཐུན་མིན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་བྱུང་རབས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག ཆོས་ལུགས་དང་མོས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཁྱད་པར་བ་རེ་མཆིས་པ་དག་མིང་དང་ཚིག བརྡ་དང་ཐ་སྙད། དཔེ་ཆོས་དང་གཏམ་རྒྱུད་ངེས་ཅན་དག་གིས་མངོན་པར་མཚོན་ལ། དེ་དག་དེར་བསྟུན་གྱི་ཚིག་དོན་མ་འཁྲུལ་བ། ལྷུ་འགྲིག་པ། བབ་མཚུངས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་སྐད་དུ་བསྒྱུར་པ་ལ་རིག་གནས་གང་དེའི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་ངེས་ཆ་གསལ་བོ་ཞིག་དགོས་ཏེ། དེ་མེད་ཚེ་མ་ཡིག་གི་དོན་ཟུར་མ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་མཚོན་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པས། འདིའི་རིགས་སྒྲ་སྒྱུར་ལ་ཟུར་མཆན་བཏབ་ནས་མཚོན་པ་ལས་ཐབས་གཞན་མི་འདུག དེ་ལྟར་བསྒྱུར་བའི་འགྱུར་དེས་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་སྐད་ཆའི་ཉམས་འགྱུར་དང་ཚིག་གི་མཚོན་ཐབས་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ཉམས་ཉེས་ངེས་ཅན་བཟོ་བཞིན་ཡོད། གནས་ཚུལ་འདིའི་རིགས་རྩོམ་རིག་ལོ་ཙཱ་ན་ལྷག་ཏུ་མང་། དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཏམས་པའི་གཏམ་དཔེ་དང་དཔེ་ཆོས་ཕན་ཚུན་བསྒྱུར་དུས་རེ་གཉིས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཕལ་མོ་ཆེའི་དོན་ཉམས་གཉིས་ཀ་ཐོན་དཀའ་སྟེ། “ལོ་ཙཱ་ལས་བསྒྱུར་དཀའ་བ་དཔེ་ཆོས་ཡིན། དཀའ་ས་ནང་དོན་མིན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན། དཔེ་ཆོས་དཔེ་ཆོས་སུ་མ་བསྒྱུར་ན་ཚིག་ཉམས་དང་དོན་ཉམས་གཉིས་ཀ་ཤོར་འགྲོ”（དཔའ་རིས་སངས་རྒྱས་ཚང་གི《དཔེ་ཆོས་ཚིག་མཛོད》）པ་ལྟར། རྒྱ་བོད་དཔེ་ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་ཁྲོད་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་སྟོན་ཐུབ་པ无法无天（ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད）（积滴成海）（ཐིགས་པ་བསགས་ན་རྒྱ་མཚོ）ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག（空中楼阁）ལྟ་བུ་ཉུང་ངུ་ལས་མང་པོ་མེད་ལ། དཔེ་ཆོས་འབོར་ཆེན་ཞིག་དོན་གསལ་བོར་སྟོན་པར་གཞོལ་ཆེ་ན་ཚིག་སྦྱོར་རྡོ་ཆག་བཙན་སྒྲིག་ཏུ་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པས་ཚིག་ཉམས་དང་དོན་ཉམས་གཉིས་ལས་གཅིག་བཟུང་ན་གཅིག་ཤོར་བ་ལས་འོས་མེད་དེ། དཔེར་ན།忽一日，天色将晚，王进挑着担儿，跟在娘的马后，口里与母亲说道；“天可怜见，惭愧了，我子母两个，脱了这天罗地网之百发百中厄。……”①ཞེས་པ། ཉིན་ཞིག་ས་རུབ་གྲབས་ཡོད་སྐབས་ཝང་ཅིན་གྱིས་ཕྲག་རྒྱུུག་བརྒྱབ་ཏེ་མ་རྒན་གྱི་རྟ་རྗེས་སུ་འབྲངས་བཞིན་མ་རྒན་ལ“དཀོན་མཆོག་བཀའ་དྲིན་གྱིས་མ་བུ་ང་གཉིས་གནམ་རྒྱ་ས་རྙི་ལས་ཐར་སོང་”……②ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལས་འགྱུར་ཡིག་ཏུ་དཔེ་ཆོས天罗地网ཞེས་པ་གནམ་རྒྱ་ས་རྙི་ཞེས་པར་ཐད་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་ལ། བོད་སྐད་ཀྱི་ཚིག་ཉམས་ཇི་བཞིན་ཐོན་མེད་པས་སྨག་ནང་གི་སྲིན་བུའི་འཕོང་མེ་བཞིན་ཀློག་མཁན་ཚོར་དོན་གོ་ལ་མ་གོ་བའི་སྣང་བ་སྟེར་བ་ལས། མ་ཡིག་ལྟར་ཉེས་ཅན་སོགས་གནམ་ལ་འཕུར་ས་དང་ས་འཛུལ་ས་མེད་པའི་དོན་དེ་དཔེའི་སྒོ་ནས་གོ་མི་ནུས་སོ།།ཡང་།宋江道：不妨，这事容易，‘瓮中捉鳖，手到拿来’。……③ཞེས་པ། སུང་ཅང་གིས་ཐུགས་ཁྲལ་གནང་མི་དགོས། དོན་འདི‘རྫ་མའི་ནང་གི་རུས་སྦལ་དེ་བསྙབས་པ་ཙམ་དུ་བཟུང་ཐུབ་ཟེར་བ་ལྟར་ལས་སླ་པོ་རེད།’……④ཅེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལས་དཔེ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཉམས་དོན་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་མ་གཞིའི་དོན་རྩ་གོ་ཐུབ་ནའང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རོ་བཅུད་ཅི་ཡང་མྱོང་མི་ཐུབ། འགྱུར་ཡིག་གི་ཚིག་སྦྱོར་གནད་བསྡུས་ལ་འབྲེལ་ཆགས་པ། གོ་བདེ་བ་ཡོང་ཆེད་དཔེ་ཆོས་ཀྱི་དཔེའི་ཚིག་ཉམས་དོར་ཏེ་དོན་ལ་བསྟུན་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་མང་པ་དཔེར་ན།⑤ཞེས་པ། ལིན་ཁྲུང་གིས་སྟབས་ཡག་ནས་ད་རེས་རི་མཁར་དུ་དཔའ་བོ་དམ་པ་མང་པོ་འདི་འདྲ་ཕེབས་པས་ཕན་ཚུན་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ན་ཡ་ཐོག་ཡག་རྩེག་དང་ཐན་གདུངས་ལྗང་པར་ཆར་ཆུ་ཕྲད་པ་ལྟ་བུ་ཡོང་རྒྱུ་རེད།……⑥ཅེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ།། དེ་བཞིན་དུ《ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད》ལས། བླུན་པོ་བྱ་བ་ལ་སྦྱར་ན། དོན་ཉམས་དེ་ཡང་ཉམས་པར་འགྱུར། ཝ་སྐྱེས་རྒྱལ་པོར་བསྐོས་པ་ཡིས། འཁོར་སྡུག་རང་ཡང་བསད་ཅེས་གྲགས། ཞེས་པ།如果叫愚人干点事情，既毁了事情又毁了个人，据说狐狸被拥立为王，众兽受苦自己也送了命。⑦ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དེའི་དཔེ་ནི་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་གཏམ་རྒྱུད་གཡོ་ཅན་ཝ་མོ་ཞིག་གིས་གཡོ་ལ་བརྟེན་ནས་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་བསྡད་ཅིང་འཁོར་ལ་སྡུག་རྩུབ་སྤྱད་པ་ལ་མཐའ་མར་རང་སྲོག་ཤོར་བ་དེ་ལ་སྦྱར་ཡོད་ཀྱང་། འགྱུར་ཡིག་ཏུ་དཔེ་དེ་ཇི་བཞིན་དོན་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་། ཀློག་མཁན་ཚོས་གཏམ་རྒྱུད་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་པ་ཙམ་ལས་མ་ཡིག་གི་ཀློག་པ་པོ་ལྟར་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་གོ་རིམ་ཆ་ཚང་ཤེས་དཀའ་བས་ན། སྒྱུར་པ་བོས་ཟུར་དུ་མཆན་བཏབ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བས་ན། ལོ་ཙཱའི་ཁྲོད་དུ་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་དེ་བཞིན་རྣམ་པ་མང་ཞིང་འཛིང་སྒོ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། ཡིན་ཡང་མི་རིགས་ཕན་ཚུན་བར་གྱི་འབྲེལ་འདྲིས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་དེང་གི་དུས་འདིར། དེ་སྔོན་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་གོ་དཀའ་བའི་བརྡ་ཆད་དང་དཔེ་དོན་སྦྱོར་ཚུལ་གང་མང་ཞིག་ཐད་ཀར་བསྒྱུར་ན་གོ་ཐུབ་པ་དཔེར་ན། བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་གོམས་སྲོལ་དང་མཛེས་རྟོག་སོགས་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བའི་ཁ་དོག་དཀར་དམར་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུའི་ཀུན་རྟོག་གི་འགྱུ་བ་མི་འདྲ་བ་ཕལ་ཆེར་རྟོགས་བློར་མངོན་དུ་བྱས་ཟིན་པ་དང་། དཔེ་དོན་སྦྱོར་ཚུལ་ལས་བོད་ཀྱིས་དཔའ་བོའི་དཔེ་ལ་སེང་གེ་དང་སྡར་མའི་དཔེ་ལ་ཝ་སྐྱེས་དང་ཅེ་སྤྱང་སོགས་འགོད་ཀྱང་མི་རིགས་གཞན་ལ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་ཞིང་ལས་གཙོ་བོར་གཉེར་བས་བ་ལང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དཔེར་བཀོད་ནས་བསྟོད་ལ། བོད་ཀྱིས་བླུན་པོའི་དཔེ་ལ་བ་ལང་འགོད་པ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ན་ཐུན་མོང་ལ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་དུ་སྣང་བཞིན་པས་བསྒྱུར་ནུས་ཤིང་མི་ནུས་པའི་ཚད་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ངོ་བོ་དང་རྣམ་པ་གང་གི་ཐད་ནས་མ་ཡིག་གི་རིག་གནས་ཁྱད་ཆོས་དང་བརྗོད་དོན་ཇི་བཞིན་མཚོན་པར་ཤིན་ཏུ་ཕན་ནོ།། 

མཇུག་བསྡུ། 

ལོ་ཙཱ་ལ་ཚད་བཀག་འདི་འདྲ་འབྱུང་བ་ནི་སྒྱུར་མཁན་གྱི་རྩོམ་རྩལ་ཞན་པས་འགྱུར་ཡིག་ཁྲོད་ནས་འོས་མཐུན་དང་བབ་མཚུངས་ཀྱི་སྟོན་ཐབས་མ་རྙེད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ལས་གཞན། སྐད་ཆ་དང་རིག་གནས་གཉིས་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་ཐེབས་པའང་བསྙོན་དུ་མེད་དེ། ཕེ་ཐིར་ཉིའུ་མཱ་ཁེར（彼得纽马克）གྱིས། སྐྱོན་ཀུན་བྲལ་གྱི་ལོ་ཙཱ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད། （8）ཅེས་པ་དང་། ཨ་རིའི་ལོ་ཙཱའི་གཞུང་ལུགས་པ་ཡིའུ་ཅེ।ནེ་ཏ་（Eugene A Nida）ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་འགྱུར་ཡིག་གི་ཀློག་པ་པོ་དང་མ་ཡིག་ཀློག་པ་པོ་གཉིས་ཀའི་མྱོང་བ་ཕལ་ཆེར་འདྲ་ན་འགྱུར་ཡིག་དེ་འགྱུར་ལེགས་ཤོས་སུ་བརྩིས་ཆོག⑨ཅེས་བཤད་ཡོད་ལ། མའེ་ནཱ་ཏུ।མཱ་ཁི（Maynard Mark）ཡིས། ང་ཚོས་དབྱིན་ཡིག་གི་འགྱུར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་སཱེ་བར་ཐེའི་སིས（赛万提斯）དང་མཱོན་ཐན་（montaigne蒙田）མཱ་ཆི་ཡ་ཝེ་ལི（Machiavclli马基雅维利）ཐོལ་སི་ཏོའེ（Tolstoy托尔斯泰）སོགས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་གང་རུང་ཞིག་ཀློག་ཚེ། ང་ཚོར་སི་པན་དང་ཧྥ་རན་སི། དབྱི་ཐ་ལི། ཨུ་རུ་སུ་བཅས་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་དང་ཆེ་ཕྱོགས་ནས་མཐུན་པའི་མྱོང་བ་ཙམ་ལས་ཐོབ་མི་སྲིད་དེ། ཆེ་ཕྱོགས་ནས་མཐུན་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་བཀོལ་ན་འོས་ཤིང་འཚམ་མོ།།（10）ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་ལྟར་རོ། འདིར་ཡིའུ་ཅེ।ནེ་ཏ་དང་མའེ་ནཱ་ཏུ।མཱ་ཁི་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲ་བའི“ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ”དང་“ཆེ་ཕྱོགས་ནས་མཐུན་པ”ཞེས་པ་ལས་འཛམ་གླིང་མི་རིགས་ཡོངས་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་བྱ་གཞག་ཁྲོད་ན་བསྒྱུར་མི་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་མཆིས་པ་དང་དེ་དག་ཐག་གཅོད་དཀའ་བ་ཤེས་ཐུབ། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་ང་ཚོས་ཐོག་མར་སྐད་རིགས་གཉིས་ཀའི་སྒྲིག་གཞི་དང་དོན་སྟོན་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྡུར་ནས་འབྱོར་ཞིང་འཚམ་པའི་མིང་དང་ཉམས་འགྱུར་གྱིས་ཕྱུག་པའི་ཚིག་གིས་མ་ཡིག་གི་དོན་ཉམས་དང་ཚིག་ཉམས་ཇི་བཞིན་སྟོན་པར་འབད་དགོས་ཤིང་། གནད་དོན་གྱི་འབྱུང་རྐྱེན་ལ་བརྟག་ཅིང་དཔྱད་དེ་དཀའ་གནད་དགྲོལ་བའི་ལས་ལ་འབད་ན། འགྱུར་སྤུས་ཇེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བར་ཕན་པར་མ་ཟད། རིག་གནས་ཕན་ཚུན་བརྗེ་རེས་ལའང་ཕན་ཐོགས་པ་སོགས་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་གང་གི་ཐད་ནས་བཤད་ཀྱང་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་ནོ། །

*བོད་ལྗོངས་དྲ་ཚིགས་ལས་དྲངས།

སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ནང་དོན་དང་རྩོམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རགས་ཙམ་བརྗོད་པ།

                                                                                                                                    ཨ་ལགས་དོར་ཞི།

སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་སྐད་བཞི་ཤན་སྦྱར་མ།

སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ནང་དོན་དང་རྩོམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་གལ་ཆེན་རགས་ཙམ་མཚམས་སྦྱོར་བྱེད་པ་ལ། རྩོམ་འདིའི་ནང་དོན་ནི། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཀུ་བེ་རའི་མཛོད་གཉེར་ཞིག་རྗེ་བོའི་ཐུགས་དང་འགལ་ནས་ཡུལ་སྤྱུགས་བྱས་ཏེ། རཱ་མའི་རི་བོར་ཆད་པ་ཁུར་ནས་སྡོད་པའི་ཚེ། རི་རྩེ་དེར་ཆར་སྤྲིན་ལང་ལོང་དུ་འཁྲིགས་ཤིང་། ཆར་སྤྲིན་དུམ་བུ་ཞིག་རླུང་གིས་བདས་ཏེ་བྱང་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བགྲོད་པ་མཐོང་ནས། རང་གི་ཡུལ་དང་ཡུལ་གྱི་མཛའ་མོ་དྲན་པའི་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོ་སྐྱེས་ནས་མིག་ཆུ་ཡུན་རིང་བོར་བབས་ཤིང་། ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་སྙིང་གཏམ་བཤད་ས་གཞན་མ་རྙེད་པར། གནམ་ངོའི་སྤྲིན་ལ་ལྟོས་ནས་དྲན་གདུང་གི་མཛའ་འཕྲིན་ཞིག་ཁྱིམ་གྱི་དགའ་མར་བསྐུར་བའོ།། 

སྤྱིར་སྤྲིན་ནི་སེམས་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། གོ་བརྡ་འཕྲོད་ཅིང་ལོན་འཁྱེར་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་ཡང་། འདོད་པའི་དོན་དུ་མཁས་དང་མི་མཁས་རྣམས་དང་སེམས་ལྡན་སེམས་མེད་རྣམས་ལ་ཞུ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར། འདོད་གདུང་ཤུགས་དྲག་མཚོན་ཕྱིར་སྤྲིན་ཡང་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པའི་སེམས་ལྡན་གྱི་འཕྲིན་སྐྱེལ་ཕོ་ཉ་ཞིག་ཏུ་བསམས་ནས་སེམས་གཏམ་ལྷུག་པར་སྨྲས་པའོ།། 

དེ་ཡང་རྟོག་པ་ལ་དོན་སྤྱི་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དང་། སྣང་བརྙན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྟེ། རྟོག་པ་རིགས་གཉིས་ཡོད་ལ། ཚད་མ་དང་མཚན་ཉིད་རིག་པ་སོགས་དོན་སྤྱི་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། སྙན་ངག་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་རྩོམ་རིག་གང་ཡང་སྣང་བརྙན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། སྙན་ངག་ཡིན་མིན་ཡང་རྩོམ་གྱི་ནང་དུ་ཡིད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གྱི་བཟོ་བཀོད་ཡོད་མེད་དང་། སྣང་བརྙན་གྱི་སྟེང་ནས་བརྗོད་དོན་མཚོན་པའི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཕྱེ་བ་ཡིན། དཔེར་ན། ཁོ་བོ་མཛའ་ན་མོ་དྲན་པའི་འདོད་གདུང་དྲག་པོས་གཟིར་བས་ལུས་ཀྱི་ཤ་ཡང་སྐམ་པར་གྱུར་ཞེས་པར་བརྗོད་པ་དོན་སྤྱིའི་རྟོག་པ་མཚོན་པ་དང་། འདོད་གདུང་གིས་གཟིར་བའི་དོན་དེ་སྣང་བརྙན་གྱིས་མཚོན་པ་དཔེར་ན། འདོད་ལྡན་དེ་ནི་མཛེས་མ་སྤངས་ཤིང་ཟླ་བ་འགའ་ཡི་རི་བོ་དེར་ནི་ཕྱིན་བྱས་པས།། ལག་པ་ཕྲ་བར་གྱུར་ནས་གསེར་གྱི་གདུ་བུ་དག་ནི་དཔུང་བའི་བར་དུ་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།། གོང་གི་བཤད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་། བཀླགས་ཚེ་ཡིད་ངོར་སྣང་བརྙན་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་མེད་མི་འདྲའོ།། ཡང་དཔེར་ན། བདག་ནི་ཁྱིམ་དང་བྲལ་རྗེས་ཁྱིམ་གྱི་དགའ་མས་ཁོ་བོ་དྲན་ནས། སོང་ནས་ཉིན་ཞག་ཅི་ཙམ་འགོར། ཉིན་ཞག་ག་འདྲ་ཞིག་གིས་འོང་ཐུབ་སོགས་ཀྱི་ཞག་གྲངས་བརྩི་བཞིན་འདུག་སྙམ་མོ་ཞེས་པ་དོན་སྤྱི་རྟོག་པས་བརྗོད་ཚུལ་དང་། བདག་ནི་འོངས་པའི་ཉིན་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཉིན་ཞག་དང་ནི་ཟླ་བ་སོང་བའི་ལྷག་མ་རྣམས། ། ས་ལ་རྣམ་པར་བཀོད་ཅིང་སྒོ་ཡི་ནང་དུ་གངས་ཀྱི་མེ་ཏོག་རྣམས་ནི་སྐྱུར་བར་བྱེད།། ཅེས་ཁྱིམ་གྱི་དགའ་མས། ས་ལ་གངས་ཀྱི་མེ་ཏོག་བཀོད་ནས་ཉིན་ཞག་གི་གྲངས་ཀ་ལེན་པའི་སྣང་བརྙན་བཀོད་པ་དེ་ལས་ནང་སེམས་ཀྱི་དྲན་གདུང་མཚོན་པ་དེ་ནི་སྣང་བརྙན་གྱི་རྟོག་པའི་མཚོན་སྟངས་ཡིན་ལ། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉར་བརྗོད་བྱ་ཚང་མ་མུ་འབྲེལ་དུ་བཀོད་པའི་རི་མོ་ལྟར། ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྣང་བརྙན་གྱི་སྟེང་ནས་ནང་སེམས་ཀྱི་འདོད་གདུང་ཆགས་ཞེན་གྱི་ཉམས་འགྱུར་མཚོན་པ་ནི་སྙན་ངག་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གོ། 

སྙན་ངག་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་ལྗོངས་འབྲི་སྟངས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་སྟེ། ཟླ་བ་འགའ་ཡི་༼ལམ་གྱི་༽རི་བོ་དེར་ནི་ཕྱིན་བྱས་ནས། ཞེས་པའི་ཚིག་ལ་ལྟོས་ན། ཡུལ་སྤྱུགས་བཏང་བའི་གནས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རཱ་མའི་རི་དང་བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཏེ་སེའི་ལྟག་རྒྱབ་ཀྱི་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་བེ་རའི་གནས་ཀྱི་བར་ན་ཟླ་བ་འགའི་ལམ་ཐག་ཡོད་པར་སྣང་ལ། དེའི་ལམ་བར་ན་ལྗོངས་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། རི་བོ་དང་། ཆུ་བོ། མཚེའུ་སྣ་ཚོགས་དང་། ནགས་ཚལ་དང་མཛེས་སྡུག་གི་ཡུལ་ལྗོངས། རི་དྭགས་དང་། འདབ་ཆགས་སྣ་ཚོགས། མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས། བུ་མོ་མཛེས་མ་རྣམས་ཀྱི་མཛེས་པའི་ཉམས་འགྱུར་སོགས་མངོན་སུམ་མིག་ལ་སྣང་བ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལྗོངས་སྣང་བརྙན་རི་མོར་བྲིས་པའི་ཚུལ་དུ་བཀོད་པ་ཉམས་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་ཐོན་འདུག་སྟེ། དེ་ལས་ཚིག་སྦྱོར་སྐོར་ཅིག་དཔེར་བླངས་ན། ལམ་གྱི་མཛེས་མའི་ཉམས་འགྱུར་སྟོན་པ། ཁྱོད་ནི་དྲི་ཡི་བཞོན་པ་དང་ལྡན་མཁའ་ལམ་གཤེགས་པའི་དབང་གིས་ལམ་བགྲོད་མཛེས་པ་རྣམས།། བསམ་པ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་ལན་བུའི་རྩེ་མོ་རྒྱབ་ཏུ་བྱས་ནས་ལྟ་ཞིང་གུས་པར་བྱེད།། ཅེས་དང་། ཉི་ཤར་གྱི་ཉམས་སྟོན་པ། མཚན་མོ་བདག་པོ་སོང་བའི་བུད་མེད་མིག་གི་མཆི་མ་སེལ་ལ་བདག་པོ་འོངས་པ་བཞིན།། པདྨོའི་ཡུམ་གྱི་ཆུ་སྐྱེས་གདོང་གི་མིག་ཆུ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་སེལ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར།། ཞེས་པ་དང་། ཆུ་བོའི་ཉམས་སྟོན་པ། དེ་རྒལ་སིན་དྷུའི་ཆུ་ནི་ལན་བུ་བཞིན་དུ་ལུས་ནི་ཕྲ་བར་གྱུར་པ་ཅན།། ངོགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཤིང་ནི་རྙིང་བས་འདབ་མ་ལྷུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བསྒྲིབས་པར་དཀར།། ཞེས་དང་། ནགས་ཚལ་གྱི་ཉམས་སྟོན་པ། ཁྱོད་ནི་དེ་བའི་རི་ལས་ཉེ་བར་འགྲོ་ཚེ་དལ་བུ་དལ་བུས་རླུང་ནི་ལྡང་འགྱུར་ཞིང་།། བསིལ་བའི་རླུང་གིས་བསྒོས་པའི་ཨུ་དུམ་བ་རའི་ནགས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་འཆང་ཞིང་རོལ་རྩེད་བྱེད།། ཅེས་དང་། ལྷ་ཁང་གི་ཉམས་སྟོན་པ། དྲི་ཞིམ་རྣམས་ཀྱིས་ཁེངས་པར་གྱུར་པའི་ཁང་བ་ནང་ནས་སྙན་པའི་ཡིད་འོང་སྒྲ་འབྱུང་ཞིང་།། མིའམ་ཅི་མི་རྣམས་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་རྒྱལ་གྱུར་ལས་ཡང་དག་དགའ་བའི་གླུ་དབྱངས་སྒྲོགས།། ཞེས་དང་། གངས་རིའི་ཉམས་སྟོན་པ། མགྲིན་བཅུའི་ལག་པས་བསྐྱོད་བྱ་རི་ངོས་སྤུངས་པ་དང་ལྡན་ཤེལ་གྱི་ཀེེ་ལ་ཤ་ཡི་རི།། གང་གི་རྩེ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་ཀུ་མུ་ཏ་ལྟར་མཁའ་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ནི།། མིག་གསུམ་པ་ཡི་རབ་ཏུ་བགད་པ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པར་གྱུར་པ་བཞིན།། ཞེས་དང་། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཉམས་སྟོན་པ། དེ་ན་ནོར་གྱི་བདག་པོའི་ཁང་བཟང་ལས་ནི་བྱང་གི་ཕྱོགས་ན་བདག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ནི།། མཐོ་རིས་བདག་པོའི་གཞུ་དང་འདྲ་བའི་རྟ་བབས་མཛེས་པས་རིང་ནས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ།། ཞེས་དང་། སྐྱེད་ཚལ་གྱི་ཉམས་སྟོན་པ། གང་གི་སྐྱེད་ཚལ་པནྡ་ར་དང་ལྗོན་ཤིང་གཞོན་ནུ་བདག་གི་མཛེས་མས་བུ་ལྟར་ནི།། བསྐྱངས་པའི་མཐུ་ལས་འཕེལ་བའི་མེ་ཏོག་ཆུན་འཕྱང་ཐུར་དུ་འཕྱང་བ་ལག་པས་ཐོབ་བྱ་ཡོད།། ཅེས་དང་། མཚོ་དང་རི་བོའི་ཉམས་སྟོན་པ། མཚོ་དེ་ངོགས་ནས་མཛེས་པར་བྱས་པར་གསེར་གྱི་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མང་དུ་ཡོད་པ་ལ་འདིར་ཕྱོགས་མཚོན་ཙམ་མོ།། 

གསུམ་པ་མཛེས་མའི་མཛེས་སྡུག་གི་ཉམས་སྟོན་པའི་ཁྱད་ཆོས། དཔེར་ན། དེ་ན་བདག་གི་དགའ་མ་ལུས་ཕྲ་མདོག་མཛེས་གཉིས་སྐྱེས་བཀྲ་བའི་ཕྲ་ལམ་མཆུ་དང་ནི།། བིལ་བ་སྨིན་པ་སྐེད་པ་ཕྲ་ཞིང་འདྲེན་བྱེད་གཡོ་བའི་རི་དྭགས་མིག་ཅན་ལྟ་བ་དམའ།། རོ་སྨད་སྦོམ་ཞིང་དལ་གྱིས་འགྲོ་མཁས་འོ་མ་འཛིན་པ་དག་གི་བར་དག་མཆོག་ཏུ་མཛེས།། ན་ཆུང་དག་གི་ཡུལ་ལ་བྱེད་པོ་ཚངས་པས་དང་བོར་ཉིད་དུ་སྤྲོས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར།། ཞེས་དང་། འཁྲི་ཤིང་འགའ་ལ་ཡན་ལག་མཛེས་པ་འཇིགས་བཅས་རི་དྭགས་མོ་ལ་མིག་མཛེས་གཡོ་བ་མཐོང་།། འགྲམ་པའི་མཛེས་འོད་རི་བོང་ཅན་ལ་སྐྲ་རྣམས་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱི་མཇུག་སྒྲོའི་ཚོགས་ལ་མཐོང་།། སྨིན་མའི་རོལ་སྒེག་མཛེས་པ་རྣམས་ནི་ཆུ་ཀླུང་རླབས་ཕྲེང་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལ་མཐོང་།། ཨེ་མ་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་གཡོན་མིག་ཁྱོད་དང་མཚུངས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན།། ལྟ་བུའོ།། 

བཞི་བ་ནང་སེམས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་ཕྲ་མོ་ཕྱི་ཡི་སྤྱོད་པ་སྟེང་ནས་མཚོན་པ། དཔེར་ན། ཁྱོད་ནི་རྡོ་ལེབ་གཞི་ལ་ཁམས་ཀྱི་ཚོན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དདགའ་དང་ཁྲོ་བས་ལེགས་བྲིས་ཏེ།། དེ་ཉིད་རྫོགས་ནས་འདོད་པ་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་ལྷུང་བར་གྱུར་པ་ན།། ཚིག་ལན་མ་བྱུང་བདག་ལ་མཆི་མ་མང་བོ་བྱུང་བས་བྲུགས་པས་མིག་ལ་ཁྲོ།། དེར་ཡང་བདག་ཅག་གཉིས་ནི་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད།། ཁྱོད་ནི་བདག་གི་རྨི་ལམ་དག་ཏུ་འོངས་ཤིང་ཐོབ་པ་ཅི་ཡང་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ན།། ཁོ་བོས་དམ་དུ་འཁྱུད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ནམ་མཁའ་དག་ལ་ལག་གཡུགས་བྱས་པ་ནི།། ས་ལ་གནས་པའི་ནགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངེས་པར་མ་མཐོང་མ་ཡིན་མང་བོ་རུ།། མུ་ཏིག་བརྒྱུས་པ་བཞིན་དུ་ཤིང་གི་ཡལ་ག་རྣམས་ལ་མཆི་མའི་དུམ་བུ་ལྷུང་བར་གྱུར།། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མང་ངོ་།། 

སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ནང་དོན་ནི། ནག་མོ་ཁོལ་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་གཞིར་བྱས་ནས་བྲིས་པ་ཨེ་ཡིན་སྙམ་པའི་དོགས་པ་ཆེ་སྟེ། གཏམ་རྒྱུད་དུ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དང་འགལ་ནས་རྒྱང་འཕུད་དུ་བཏང་བའི་ཚུལ་གྲགས་ཤིང་། དེ་ནི། རྗེ་བོ་ཁྲོས་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་བཀའ་ལུང་དག་གིས། ཞེས་པ་དང་། རཱ་མའི་རི་བོར་སོང་ལ་སྤྱོད་པས་གནས་པར་གྱིས། ཞེས་རཱ་མའི་རི་བོར་སྤྱུགས་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ཡང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པར་འདུག །དཔྱིད་ལྡན་མའི་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཤུ་ཀ་ལ་ནི་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་བོ་ཡིན་པས། གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྗེ་བོ་ཡིན་དོན་མེད་ཀྱང་། གནོད་སྦྱིན་ཞེས་པ་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པར་སྣང་བས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་ཀྱིས་ཁོ་རང་ཐག་རིང་དུ་བསྐྲད་པའི་རྒྱལ་པོ་གདུག་རྩུབ་ཅན་ལ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བཏགས་པའམ། ཡང་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ནི་གནའ་དུས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱས་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་ཤིག་གི་མིང་ཡིན་ལ། རྒྱང་འཕུད་དུ་བཏང་བའི་གནོད་སྦྱིན་དེའི་ཁྱིམ་གྱི་མཐོ་རིས་བདག་པོའི་གཞུ་དང་འདྲ་བའི་རྟ་བབས་ཞེས་པ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་སྐྱེད་ཚལ་གྱི་ལམ་ལ། མརྒད་ཀྱི་རྡོ་ཕྲེང་བསྒྲིགས་པ་ཞེས་པ། རོལ་མཚོ་ནང་དུ་རི་བོ་བརྩིགས་པའི་རྩེ་མོ་ཨིན་དྲ་ནཱི་ལས་བརྒྱན་པ་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་ལས་སྟོབས་འབྱོར་ཆེ་བར་རྟོགས་ཐུབ་ཅིང་། དེས་ན་རྩོམ་པ་བོ་ཁོ་རང་གི་ཡུལ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དེ་ཤིན་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རྗེ་བོ་ཞེས་བཏགས་པའམ། ཡང་ན་ནག་མོ་ཁོལ་གྱི་སྐྱེས་ཡུལ་བྱང་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་། ཁོ་རང་ཡང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་ཡིན་པས། གནས་ཚུལ་ངོ་མ་བྲིས་པ་ཡིན་ཡང་སྲིད། གང་ལྟར་ཡང་ནག་མོ་ཁོལ་ཁོ་རང་གི་གནས་ཚུལ་གཞིར་བྱས་ནས་བྲིས་པ་ཡིན་ན། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་ནི་ནག་མོ་ཁོལ་རང་གི་མཛའ་མོ་དཔྱིད་ལྡན་མ་ལ་བཏང་བའི་འཕྲིན་དུ་འདུག །ནག་མོ་ཁོལ་གྱི་དུས་རབས་ནི་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་དུས་མཉམ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་དང་འཇར་པན་གྱི་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ་མ་ཚུགས་གོང་གི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཡར་མར་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་འདུག་པས་དུས་དེར་ལོ་ལམ་ཟླ་ལམ་ལ་འཕྲིན་གཏོང་བའི་ཆ་རྐྱེན་མེད་པ་དང་། གནོད་སྦྱིན་ཀུ་བེ་རའི་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཡིག་ཚང་དུ་དེང་སང་ཞིན་ཅང་༼ལི་ཡུལ༽་གི་ས་ཆ་ལ་ངོས་བཟུང་བྱས་ཤིང་། རྒྱལ་ཆེན་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དེ་ཡིན་ཟེར། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་ནང་དུ་ཡང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ནི་གངས་ཏེ་སེའི་ལྟག་རྒྱབ་ཞིག་ན་ཡོད་པར་བྱས་འདུག་པས། ཨ་ཧྥུ་ཧན་དང་། ཞིན་ཅང་གི་ཕྱོགས་དེར་ཁེལ་འདུག །ཕྱོགས་དེའི་མི་རིགས་གཏུམ་དྲག་དང་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བ་དང་། གླུ་དབྱངས་རོལ་མོ་ལ་དགའ་བའི་གོམས་གཤིས་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་དུ་མིའམ་ཅི་མོ་གླུ་གར་ལ་མཁས་པ་དང་། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉར་དཔྱིད་ལྡན་མས་རང་གིས་གླུ་དབྱངས་བརྩམས་ཏེ་པི་ཝང་བརྡུངས་ནས་ལེན་པའི་ཚུལ་དང་། ཤིན་ཅང་གི་མི་རིགས་ཏམ་པུ་ར་རྡུང་ལེན་བྱེད་པ་སོགས་སྒོ་ཀུན་ནས་དཔྱད་ན་གནོད་སྦྱིན་ཡུལ་གྱི་ངོས་འཛིན་དེ་བདེན་ཤས་ཆེ་སྙམ་མོ།། དེ་ཡིན་ན་ཞིན་ཅང་ནས། ཨ་ཧྥུ་ཧན་དང་། པ་ཀེ་སི་ཐན་དང་། རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་གྱི་རཱ་མའི་བར་དུ་ས་ཐག་ཤིན་ཏུ་རིང་ཞིང་། དེའི་སྟེང་དུ་འཕྲིན་གཏོང་བ་བོ་རྒྱང་འཕུད་དང་ཡིག་འཕྲིན་གང་ཡང་བསྐུར་ས་མེད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས། གནས་སྐབས་དེ་འདྲ་ལ་ཐུག་པས། རང་དབང་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡུལ་ཁྱིམ་དང་དགའ་མ་དྲན་པའི་དྲན་གདུང་། རང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ཡུལ་ལྗོངས་ལ་དགའ་བའི་དགའ་ཞེན་ཚང་མ་མགྲིན་པའི་ལམ་ནས་ཆུ་ཀླུང་བརྡོལ་བ་བཞིན་དུ་སྙན་ཚིག་ཏུ་སྤྲོས་པར་བྱས་པར་སྣང་ངོ་།། གནའ་དུས་དང་དེང་དུས་སྙན་ངག་བྲིས་པ་མང་ཡང་སྙན་ངག་འདིའི་དོ་ཟླར་འོང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཞེས་ཁོ་བོས་མགྲིན་པ་གཟེངས་སུ་བསྟོད་ནས་སྨྲ་བར་སྤོབས།  ཞེས་སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་དང་ཉག་མ་གཉིས་ཀྱི་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ལྔ་བའི་ཚེས་བཅུ་ལ།དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློས་བྲིས། 

༢༢།༢༡།༢༠༡༠ལ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུས་གཏགས།

ལྡུམ་ར་བ། (ཚན་པ་དང་བོ།)

ལྡུམ་ར་བ། (ཚན་པ་དང་བོ།)

ལྡུམ་ར་བ།
ཟླ་བ་གཞོན་ནུས་དབྱིན་ཡིག་ལས་བསྒྱུར།

༡

གཡོག་པོས། ཀྱེ་རྒྱལ་མོ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱི་གཡོག་པོར་སྙིང་རྗེ་ཡོད་དམ།
རྒྱལ་མོས། ཚོགས་འདུ་གྲོལ་སོང་ལ། ངའི་གཡོག་པོ་ཚང་མ་ཆས་ཟིན། ཁྱོད་རང་ཅིའི་ཕྱིར་ འདི་འདྲའི་འཕྱི་བོར་ཡོང་བ་ཡིན།
གཡོག་པོས། ནམ་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་དང་མཉམ་དུ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཚར་ན། དེ་ནི་ངའི་དུས་སྐབས་ཡིན། ང་རང་ཁྱེད་ཀྱི་ཆེས་མཐའ་མའི་གཡོག་པོར་ལས་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ལྷགས་ཡོད་མེད་འདྲི་ རུ་ཡོང་བ་ཡིན།
རྒྱལ་མོས། འཕྱི་དྲགས་དུས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་ལ་རེ་ལྟོས་བྱེད་ཆོག
གཡོག་པོས། ང་རང་ཁྱེད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ལྡུམ་ར་བ་བཟོ་རོགས།
རྒྱལ་མོས། འདི་ཅི་འདྲའི་གླེན་རྟགས་ཤིག་རེད།
གཡོག་པོས། ང ས་ཕྲན་གྱི་ལས་ཀ་གཞན་དག་གཡུག་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ངས་རང་གི་རལ་གྲི་དང་ མདུང་རིང་ཐལ་བར་གཡུག་རྒྱུ་ཡིན། ང་རང་ཐག་རིང་གི་ཕོ་བྲང་ལ་མ་བསྐྱལ་ དང༌། ང་རང་ལ་རྒྱལ་ཁ་གསར་བ་དག་ལྷུར་ལེན་པར་མ་འདོམས་རོགས། དེ་ལས། ང་རང་ཁྱེད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ལྡུམ་ར་བ་བཟོ་རོགས།རྒྱལ་མོས། ཁྱོད་ཀྱི་ལས་འགན་ཅི་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད་དམ།གཡོག་པོས། ཁྱེད་ཀྱི་ཁོམ་སྐབས་ཀྱི་ཉིན་མོ་དག་གི་སྲི་ཞུ་བསྒྲུབ་རྒྱུ། ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་ཟུང་གི་གོམ་སྟབས་ རེ་རེར་ཤི་འདུན་ཆེ་བའི་མེ་ཏོག་གིས་བསྟོད་པ་དང་བཅས་ཏེ་བསུ་ས་རུ། ངས་ཁྱེད་རང་ཞོགས་པར་འཆམ་འཆམ་དུ་སྐྱོད་པའི་ རྩ་ཁ་ཅན་གྱི་རྐང་ལམ་དེ་སོས་པར་ཉར་རྒྱུ་དང༌། དགོང་སྔའི་ཟླ་བས་ཁྱེད་ཀྱི་སྨད་གཡོག་ལ་སྡོང་ལོ་བརྒྱུད་དེ་མཆུ་སྒྲོས་བརླན་པར་ འབད་ས་རུ། ངས་ཁྱེད་རང་སཔ྄ཏཔརྞའི༡་ཡལ་གའི་གསེབ་ཏུ་ཇིང་ལིང༢་ལ་ཇིང་ ལིང་སྟེག་ཏུ་གཞུག་རྒྱུ། ངས་ཁྱེད་ཀྱི་ཉེ་འགྲམ་དུ་འབར་བའི་སྒྲོན་མེར། དྲི་ཞིམ་འཐུལ་བའི་སྣུམ་ཞག་ གིས་བསྐྱར་དུ་དགང་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་རྐང་ཁྲིར། ཙན་དན་དང་གུར་ཀུམ་གྱི་ ལྡེ་གུས་ངོ་མཚར་བའི་བཀོད་པར་རྒྱན་གྱིས་སྤྲོ་བར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
རྒྱལ་མོས། ཁྱོད་ཀྱིས་རྔན་པར་ཅི་ཞིག་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
གཡོག་པོས། འཇམ་མཉེན་གྱི་པད་ཐེའུ་ལྟ་བུའི་ཁྱེད་ཀྱི་ལག་པ་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་ལྕུག་གིས་ འཁྱུད་པའི་ལག་ངར་ལ་འཆང་རྒྱུའི་གནང་སྦྱིན་དང༌། མྱང་མེད་མེ་ཏོག༣་གི་ འདབ་མའི་ཉིང་ཁུ་དམར་བོས།ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་ཟུང་གི་མཐིལ་ངོས་མཚོན་མདོག་ བསྒྱུར་ཞིང༌། དེ་རུ་ཀ་ཀོར་བྱེད་སྲིད་པའི་རྡུལ་ཟེགས་དག མཆུ་སྒྲོས་ཀྱིས་བསྐྲད་རྒྱུའི་གནང་བ་སྕོལ་དང༌།
རྒྱལ་མོས། ཁྱོད་ཀྱི་གསོལ་བར་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པ་ཡིན། བདག་གི་ཞབས་ཞུ་བ། ཁྱོད་ནི་ངའི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རའི་ལྡུམ་ར་བ་ཡིན།

༢

“ ཨཱ། སྙན་ངག་པ། མཚན་མོ་ཇེ་ཉེར་འགྲོ་ཞིང་། ཁྱེད་ཀྱི་དབུ་སྐྲ་སྐྱ་བོར་ལོག་གིན་འདུག
“ཁྱེད་ཀྱིས་ཁེར་རྐྱང་གི་མནོ་བསམ་ལས་ཚེ་ཕྱི་མའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཐོས་སམ།’’

“ད་དགོང་མོ་རེད་འདུག’’ སྙན་ངག་པས་བཤད་རྒྱུར་”གྲོང་གསེབ་དེ་ནས་མི་ཞིག་
གིས་འབོད་སྲིད་ངེས་སྙམ་ཞོར། དེ་ནི་ཅི་འདྲ་འཕྱི་བོར་འོང་སྲིད་ཀྱང་།
ངས་ཉན་ནས་གདའ་ཡོད།
”ངས་སེམས་འཁྱམས་ཆུང་ཆུང་དེ་དག་མཉམ་དུ་ཐུག་མིན་དང་། འདུན་པ་ཆེན་པོའི་མིག་ཟུང་ཆ་གཉིས་
ཀྱིས་ཁོང་ཚོའི་ལྷིང་འཇགས་དཀྲོགས་པ་དང་ཁོང་ཚོའི་ཆེད་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུར་རོལ་དབྱངས་ལ་རེ་
འབོད་ཞུ་མིན་ལ་ཅེར་ནས་ཡོད།
”གལ་ཏེ་ང་རང་ཚེ་སྲོག་གི་མཚོ་འགྲམ་ལ་བསྡད་དེ། འཆི་བ་དང་ཕྱི་མར་མཉམ་པར་བཞག་ན། སུ་ཞིག་
ནི་གནས་དེ་རུ་ཁོང་ཚོའི་ཚོར་སྐྱེན་གྱི་གླུ་གཞས་འཐག་མཁན་ཡིན།

”དགོང་སྔ་བོའི་སྐར་མ་ཡལ་སོང་།
”གཤིན་ཆོག་སྲེག་ཤིང་གི་དམར་མདངས་ནི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་གཙང་འགྲམ་ནས་ཁད་ཀྱིས་ཤི་སོང་ལ།
ཟླ་འོད་ཟད་པོའི་ཀློང་གི་ཁང་སྟོང་དེའི་ཁྱམས་ར་ལས་ཅེ་སྤྱང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་མཉམ་སྔངས་བྱེད།
”གལ་སྲིད་འཁྱམ་པོ་རྣམས་ཁྱིམ་དང་བྲལ་ནས་གནས་འདི་རུ་མཚན་མོར་བལྟ་བ་དང་། མུན་ནག་གི་
ཤབ་ཤུབ་ལ་མགོ་སྒུར་ཏེ་ཉན་དུ་འོང་བ་ལ། གལ་ཏེ་ངས་སྒོ་རྣམས་བརྒྱབ་ནས་རང་ཉིད་མི་རྟག་
པའི་འཆིང་ཐག་ལས་གྲོལ་རྩིས་བྱེད་པ་འོས་ན།
སུ་ཞིག་ནི་གནས་དེ་རུ་ཁོང་གི་རྣ་བར་ཚེ་སྲོག་གི་གསང་བ་ལྐོག་ལབ་བྱེད་མཁན་ཡིན།

”ངའི་མགོ་སྐྲ་དཀར་བོར་གྱུར་བ་ནི་ཅང་མ་རེད།
”ང་ནི་ནམ་ཡང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞོན་ཤོས་ལྟར་གཞོན་ལ་རྒན་ཤོས་བཞིན་རྒན་པ་ཡིན།
”མིའི་ཁ་ཤས་ལ་བབ་ཆགས་དང་སྙིང་རྗེ་བའི་འཛུམ་མདངས་ཡོད་ཅིང་། འགའ་ཤས་ཀྱི་མིག་ལ་གཡོ་ཟོལ
་ཀྱི་འོད་མདངས་མངའ།
”ཁ་ཅིག་ལ་ཉིན་དཀར་མོར་མིག་ཆུ་འཁོར་ཞིང་། འགའ་ཤས་ཀྱི་མིག་ཆུ་མུན་
ནག་ཏུ་བསྐུངས་ནས་ཡོད།
ཁོང་ཚོ་ལ་ང་རང་མཁོ་ཞིང་། བདག་ལ་ཚེ་ཕྱི་མར་སྟོང་བསམ་བྱེད་པའི་ཁོམ་པ་མེད།
”ང་རང་སུ་ལའང་ན་ཟླ་ཡིན་པས། རང་གི་སྐྲ་ལོ་སྐྱ་བོར་གྱུར་བ་ལ་སྐྱོན་ནི་ཅི།”

༣

ཞོགས་ཀར། ངས་ཉ་རྒྱ་མཚོ་མོར་འཕངས་པ་ཡིན།
ངས་མུན་ནག་གི་གཏིང་རིམ་ནས་ཡར་དྲུད་ཡོང་བ་ནི།
ཁྱད་མཚར་བོའི་བཟོ་ལྟ་དང་མཛེས་ཆ་སྟེ། ཁ་ཤས་འཛུམ་མདངས་བཞིན་འཚེར་ཞིང༌།
རེས་འགའ་མིག་ཆུ་ལྟར་འོད་མདངས་འཕྲོ་ལ།
འགའ་ཞིག་བག་མའི་མཁུར་ཚོས་བཞིན་དམར།

ངས་ཉིན་གང་གི་རྡོག་ཁྲེས་དང་མཉམ་དུ་ཁྱིམ་ལ་ལོག་དུས། ངའི་སྙིང་སྡུག་ལགས་ལྡུམ་ར་རུ་
ཙོག་པུར་བསྡད་དེ་ཁོམ་སྟབས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་གི་
འདབ་ལོ་དག་གཤག་གིན་འདུག
ང་རང་ཡུད་ཙམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ངང་བསྡད་རྗེས།
ངས་བསྒྲུགས་ཡོང་བ་ཐམས་ཅད་ཁོ་མོའི་རྐང་རྩར་བཞག་སྟེ། ཁུ་སིམ་མེར་ལངས་ནས་བསྡད།
ཁོ་མོས་དེ་དག་ལ་མིག་གཤེར་གཅིག་བརྒྱབས་ནས་”འདི་དག་ནི་
ཅི་འདྲའི་རྒྱུས་མེད་ཅིག ངས་འདི་དག་ལ་ཅི་ཞིག་
གི་བེད་སྤྱོད་ཡོད་པའང་མི་ཤེས།”ཟེར།
ངས་ཁ་སྐྱེངས་པའི་མགོ་བོ་སྒུར་ནས་”ངས་འདི་
དག་ཆེད་དུ་རྩོད་ལེན་མ་བྱས་ཤིང༌། དེ་དག་ཁྲོམ་ར་ནས་ཉོས་པའང་མིན་པས།
འདི་དག་ཁོ་མོའི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་མི་རན་པ་རེད་”སྙམ།
དེར་མཐུད་ནས་ངས་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་མཚན་ཐོག་ཐག་ལ་
ཁྲོམ་ལམ་དུ་གཡུག་པ་ཡིན།

ནངས་སྔ་མོར། འགྲུལ་བཞུད་པ་དག་འོངས་ནས་དེ་རྣམས་ཡར་བསྒྲུགས་ཤིང༌།
དེ་དག་རྒྱང་རིང་གི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་འཁྱེར་སོང༌།

༤

ཀྱེ་མ། ཁོང་ཚོས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཁང་བ་ཁྲོམ་སྡེར་འགྲོ་སའི་ལམ་ཁར་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ནམ།
ཁོང་ཚོས་དངོས་ཟོག་བྱུར་བུར་གཏམས་པའི་གྲུ་གཟིངས་དག་ངའི་སྡོང་བོ་དག་གི་འཁྲིས་སུ་བཏགས་བྱུང༌།
ཁོང་ཚོ་གང་འདོད་ཀྱིས་འགྲོ་འོང་བྱེད་ལ་འཁྱམས་ཉུལ་བྱེད།
ང་རང་ཙོག་པུར་བསྡད་ནས་ཁོང་ཚོར་ལྟ་བའི་ཞོར་ལ། བདག་གི་དུས་ཚོད་ཡུན་གྱིས་བཞུད་སོང༌།
ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ཟློག་མི་བཏུབ་སྟབས། ངའི་ཉིན་མོ་དག་འདི་ལྟར་བཞུད་ཅིང་འགྲོ

ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ། ངའི་སྒོ་འགྲམ་དུ་ཁོ་ཚོའི་རྐང་སྒྲ་གྲགས་འོང༌།ངས་”ངས་ཁྱོད་ཚོ་ངོ་མི་ཤེས།”ཞེས་དོན་མེད་དུ་ཆོ་ངེ་བཏབས།
འགའ་ཞིག་ངའི་སོར་མོས་ངོ་ཤེས་ཤིང༌། ལ་ལ་ཞིག་བདག་གི་སྣ་ཁུང་གིས་ཤེས་ལ། ངའི་རྩ་སྦུབས་ཀྱི་ཟུངས་ཁྲག་གིས་ཁོང་ཚོ་ངོ་ཤེས་པ་འདྲ་ཞིང༌། འགའ་རེ་ངའི་རྨི་ལམ་གྱིས་ཤེས་པ་འདྲ།
ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ཟློག་མི་ཐུབ་རྐྱེན། ངས་ཁོང་ཚོར་བོས་ནས”སུ་ཞིག་ངའི་ཁང་བར་ཡོང་འདོད་ན་ཕེབས་རོགས་ཞུ། ཕེབས་ཤོག”ཞེས་སྨོས།

ཞོགས་སྔ་བོར། ལྷ་ཁང་ནས་ཅོང་སྒྲ་གྲགས་འོང༌།ཁོང་ཚོས་ཕྱག་ལ་སླེ་བོ་ཐོགས་ནས་སླེབས་བྱུང༌།
ཁོང་ཚོའི་རྐང་བ་རྒྱ་སེ་ལྟར་དམར་ཞིང༌། སྐྱ་རེངས་ཀྱི་འོད་མདངས་ཁོང་ཚོའི་བཞིན་ལ་འཕྲོས་འདུག
ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ཟློག་མི་ནུས་པས། ངས་ཁོང་ཚོར་བོས་ནས་”ངའི་ལྡུམ་རར་ཕེབས་ནས་མེ་ཏོག་བཏུ་རོགས། འདིར་ཕེབས་གནང་དང༌།”ཞེས་གཏམས་པ་ཡིན།

ཉིན་མོའི་གུང༌། ཕོ་བྲང་གི་མཁར་རྔ་བརྡུངས་སོང༌།ངས་ཁོང་ཚོས་ཅིའི་ཕྱིར་ལས་ཀ་བཞག་ནས་ངའི་རིབ་མའི་རྩར་འཁོར་བ་རྟོགས་མ་བྱུང༌།
ཁོང་ཚོའི་སྐྲ་གསེང་གི་མེ་ཏོག་དག་སྐྱ་ཞིང་རྙིད་ཟིན་ལ། གླིང་བུའི་འགྱུར་ཁུགས་ལའང་ཉོབ་སྣང་རྒྱས།
ཁོང་ཚོ་ཕྱིར་ཟློག་མི་ནུས་པས། ངས་ཁོང་ཚོར་བོས་ནས་”ངའི་སྡོང་འོག་གི་གྲིབ་སོ་བསིལ་མོ་འདུག ཕེབས་དང༌། གྲོགས་པོ་ཚོ།”ཞེས་བཤད།

མཚན་མོར། འབུ་ཅོག་ཅོག་པས་ནགས་གསེང་ནས་ཅིར་སྒྲ་སྒྲོགངའི་སྒོ་རྩར་བུལ་གྱིས་བཅར་ནས་ག་ལེར་སྒོ་རྡུང་མཁན་དེ་སུ་ཡིན་ནམ།
ངས་ངོ་གདོང་དེ་རབ་རིབ་ངང་མཐོང་བྱུང༌། ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མི་བཤད་ལ། མཐའ་འཁོར་ནི་འཇམ་ཐིང་ཐིང་གི་ནམ་མཁའ་རེད་འདུག
ངའི་ཁུ་སིམ་པོའི་འགྲུལ་བ་ཕྱིར་ཟློག་མི་བཏུབ་པས། ངས་མུན་པ་བརྒྱུད་གདོང་ལ་ཅེར་བའི་ཞོར་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ཚོད་དག་བཞུད་ནས་ཐལ།

༥

ངའི་བློ་བག་མི་བདེ། ངས་རྒྱང་རིང་གི་བྱ་དངོས་དག་སྐོམ་པ་ཆུ་བཞིན་དུ་འདོད་ཅིང༌།
ངའི་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་ལ་ཐོན་ཏེ། རྒྱང་ཁད་རིང་བའི་མག་མོག་གི་བས་མཐར་ཐུག་པར་བྲེལ།
ཀྱི་ཧུད། རླབས་ཆེན་གྱི་ཚེ་ཕྱི་མ། ཀྱེ་མ། ཁྱེད་ཀྱི་གླིང་སྐད་ཀྱི་བརྩེ་འབོད།
ང་ལ་འཕུར་བྱེད་ཀྱི་གཤོག་པ་མེད་ཅིང༌།
ས་ཆ་འདིར་གཏན་དུ་བཏགས་ཡོད་པ། བདག་གིས་བརྗེད་འགྲོ ངས་དུས་རྟག་ཏུ་བརྗེད་འགྲོ

ང་ནི་འདུན་པ་ཆེ་ཞིང་བློ་རིག་གྲུང༌།
བདག་ནི་རྒྱུས་མེད་ཡུལ་གྱི་ཆ་མེད་ཅིག ཁྱེད་ཀྱི་ཁ་དབུགས་ཀྱིས་བདག་ལ་མི་སྲིད་པའི་རེ་བ་ཞིག་ཤུབ་བུར་བརྗོད་ནས་ཕེབས་བྱུང༌།
གང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཆ་གོ་ཐུབ་པ་བཞིན། བདག་གི་སེམས་པས་ཁྱེད་ཀྱི་ཞལ་གསུང་རྟོགས་ཐུབ།
ཀྱི་ཧུད། རྒྱང་རིང་གི་འཚོལ་སྙེག
ཀྱེ་མ། ཁྱེད་ཀྱི་གླིང་སྐད་ཀྱི་བརྩེ་འབོད། ངས་འགྲོ་ལམ་མི་ཤེས་ཤིང༌།
རང་ལ་རྟ་ཕོ་གཤོག་ཐོགས་ཤིག་ཀྱང་མེད་པ། བདག་གིས་བརྗེད་འགྲོ ངས་དུས་རྟག་ཏུ་བརྗེད་འགྲོ

ང་ནི་སྒྱིད་ལུག་ཅིག བདག་ནི་རང་སེམས་ཀྱི་འཁྱམ་པོ་ཞིག ངལ་དུས་ཀྱི་ཉིན་ཁའི་ཁུག་རྣ་རུ།
སྔོ་བསངས་མའི་ཁྱོན་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཆར་སྣང་མངོན་བྱུང༌།
ཀྱི་ཧུད། ཆེས་རིང་བའི་མཐའ་སྣེ། ཀྱེ་མ། ཁྱེད་ཀྱི་གླིང་སྐད་ཀྱི་བརྩེ་འབོད། ང་རང་ཁེར་འདུག་གི་ཁང་བའི་སྒོ་མོ་ཡོངས་རྫོགས་གཏན་ཡོད་པ།
བདག་གིས་བརྗེད་འགྲོ ངས་དུས་རྟག་ཏུ་བརྗེད་འགྲོ

༦

རང་དབང་གི་བྱེའུས་”ངའི་སྙིང་སྡུག ནགས་ལྗོངས་ཀྱི་གླུ་གཞས་ལོངས་དང༌།”ཞེས་ཆོ་ངེ་འདེབས་ཀྱིན་བཤད།
གཟེབ་ཀྱི་བྱེའུས”ངའི་གན་དུ་སྡོད་དང༌། ངས་ཁྱེད་ལ་མཁས་པའི་གསུང་སྐད་བསླབ་ཆོག”ཟེར།
རང་དབང་གི་བྱེའུས་”མིན། ཀྱེ། མིན་ལགས། གླུ་རྣམས་བསླབ་ཏུ་མི་བཏུབ་པ་ལགས།”ཞེས་ཆོ་ངེ་བཏབས།
གཟེབ་ཀྱི་བྱེའུས་”བདག་ལ་བཟོད་གསོལ་གནང་རོགས། བདག་གིས་ནགས་ལྗོངས་ཀྱི་གླུ་གཞས་ལེན་མི་ཤེས།”ཟེར།
ཁོང་ཚོའི་བརྩེ་བ་འདོད་པས་ལྷག་ཏུ་ཤུགས་དྲག་ཀྱང༌། ཁོ་གཉིས་ནམ་ཡང་གཤོག་རྡང་སྦྲེལ་ནས་འཕུར་མི་ནུས།
གཟེབ་ཀྱི་རྩིབས་མ་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་ལ་བལྟ་བ་ལས། ཕར་ཚུར་ཆ་རྒྱུས་ལོན་རྒྱུ་ངལ་བ་འབྲས་མེད་ལགས།
ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་ཞེན་ཆགས་ཀྱི་གཤོབ་པ་བརྡབས་ནས། ”རྩིབ་ལ་བཏུད་དང༌། ངའི་སྙིང་སྡུག”ཅེས་བླངས་པར།
རང་དབང་གི་བྱེའུས་”དེ་ནི་ཡོང་ཐབས་མི་འདུག་ལགས། ང་རང་བརྒྱབས་ཟིན་གྱི་སྒོ་མོར་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག”ཅེས་ཆོ་ངེ་བཏོན།
གཟེབ་ཀྱི་བྱེའུས་”ཀྱེ་ཧུད། བདག་གི་གཤོག་པ་ཤུགས་མེད་ནུས་སྟོང་དུ་འདུག”ཅེས་ཤུབ་བུར་བརྗོད།

བྱེའུ་གཡུང་མོ་གཟེབ་ཏུ་ཡོད་ཅིང༌། རང་དབང་གི་བྱེའུ་ནགས་ཀྱི་ཚལ་དུ་འདུག
དུས་ལ་བབས་དུས། ཁོ་གཉིས་འཕྲད་ཅིང༌། དེ་ནི་ལས་དབང་གི་གཏན་འཁེལ་ལགས།
རང་དབང་གི་བྱེའུས”ཀྱེ། ངའི་སྙིང་ཉེ། འུ་གཉིས་ནགས་སུ་འཕུར་འགྲོ།”ཟེར།
གཟེབ་ཀྱི་བྱེའུས”འདིར་ཤོག་དང༌། ངེད་གཉིས་གཟེབ་འདིའི་ནང་དུ་སྡོད།”སྨོས།
རང་དབང་གི་བྱེའུས་”གཟེབ་ཀྱི་རྩིབས་རུམ་ན་རང་ལ་གཤོག་པ་རྐྱོང་ས་ཞིག་ཡོད་དམ།”ཟེར།
‘ཀྱེ་མ།’ གཟེབ་ཀྱི་བྱེའུས་”མཁའ་དབྱིངས་སུ། ངས་གང་ལ་དབུགས་ངལ་གསོ་རུ་འགྲོ་དགོས་པའང་མི་ཤེས།”གསུངས།

༧

ཀྱེ། མ་ཡུམ་ལགས། རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུ་ང་ཚོའི་སྒོ་འགྲམ་ནས་བརྒྱུད་རྒྱུ་ཡིན་པས།དེ་རིང་ཞོགས་པར། ང་རང་ཅི་ལྟར་རང་གི་ལས་ལ་ཞུགས་ཐུབ་བམ།

ངའི་སྐྲ་ལོ་ཇི་ལྟར་བསླེས་དགོས་སྟངས་སློབས་དང༌། གྱོན་ཆས་ཅི་ཞིག་གྱོན་དགོས་མིན་གསུངས་དང༌།
ཨ་མ་ལགས། ཁྱེད་རང་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཡ་མཚན་གྱིས་ཅེར་ནས་ཡོད་དམ།
ངས་ཁོང་གིས་ངའི་སྒེའུ་ཁུང་ལ་གྱེན་ལྟ་ཙམ་མི་བྱེད་པའང་ལེགས་པར་རྟོགས་ཡོད།
བདག་གིས་ཁོ་རང་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་མིག་ལམ་ནས་ཡལ་བར་འགྱུར་བའང་ཤེས་ཡོད།
ཡལ་གྱིན་པའི་གླིང་སྐད་དེ་ཁོ་ནས་རྒྱང་རིང་ནས་བདག་ལ་ངུད་མོ་བྱེད་འོངས།
འོན་ཀྱང༌། རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུ་དེ་ང་ཚོའི་སྒོ་འགྲམ་ནས་བཞུད་པའི་སྐབས་སུ།
བདག་གིས་གྱོན་ཆས་ཡག་ཤོས་དེ་གྱོན་རྒྱུ་ལགས།

ཀྱེ། མ་ཡུམ་ལགས། རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུ་དེ་ང་ཚོའི་སྒོ་འགྲམ་བརྒྱུད་བུད་སོང༌།
འཆར་ཀའི་ཉི་ཟེར་དེ་ཁོང་གི་ཤིང་རྟ་ལས་འཁྱུག་སོང༌། ངས་གདོང་གི་སེང་རས་དེ་ཟུར་ལ་དེད་ནས།བདག་གིས་སྐེ་ཡི་པདྨ་ར་གའི་མགུལ་རྒྱན་དེ་བཅད་ནས།
ཁོང་གི་བཞུད་ལམ་དུ་གཡུགས་པ་ཡིན།
ཨ་མ་ལགས། ཁྱེད་རང་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཡ་མཚན་གྱིས་ཅེར་ནས་ཡོད་དམ།
ངས་ཁོང་གིས་སྐེ་རྒྱན་དེ་བསྒྲུགས་མེད་པ་རྟོགས་ཡོད་ལ།
དེ་འཁོར་འོག་ཏུ་བརྫིས་ཏེ་ཐལ་བའི་སྒང་ལ་དམར་ཐིག་རེ་བསྐྱུར་ཡོད་པའང་ཤེས་ཡོད།
སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བདག་གི་ལེགས་སྐྱེས་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་ལ།
སུ་ལ་བྱིན་པའང་ཤེས་མི་སྲིད།
འོན་ཀྱང༌། རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུ་དེ་ང་ཚོའི་སྒོ་འགྲམ་བརྒྱུད་སོང་མྱོང་ལ།
བདག་གིས་ཀྱང་རང་གི་བྲང་སྐྱེས་ལས་རིན་ཆེན་དེ་ཁོང་གི་བཞུད་ལམ་དུ་གཡུགས་མྱོང༌།

༨

ཉལ་ཁྲིའི་གཞོགས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་ཡལ་དུས།ང་རང་ཐོ་རངས་ཀྱི་བྱེའུ་ཁྱུ་དང་ལྷན་དུ་སད་བྱུང༌།

ལྷོད་ཤམ་གྱི་སྐྲ་ལོར་མེ་ཏོག་གི་ཐོད་རྒྱན་སོ་མ་ཞིག་བཅིངས་ཏེ།ང་རང་ཕྱེ་ཡོད་པའི་སྒེའུ་ཁུང་ཁར་བསྡད།

ཞོགས་པའི་མཚལ་མདོག་གི་ན་བུན་ཁྲོད།འགྲུལ་བ་གཞོན་ནུ་བཤུལ་ལམ་བརྒྱུད་ཐོན་བྱུང༌།

མུ་ཏིག་གི་སྐེ་རྒྱན་ཞིག་ཁོང་གི་མགུལ་དུ་འདུག་ལ།ཉི་འོད་ནི་ཁོང་གི་པྲོག་ཞུར་འཕྲོས་འདུག

ཁོ་རང་ངའི་སྒོ་ཁར་བསྡད་དེ།འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་བཅས་”ཁོ་མོ་གང་དུ་འདུག”ཅེས་དྲིས་བྱུང༌།

ང་རང་ངོ་ཚ་བས།”ཁོ་མོ་ང་རང་ཡིན། འགྲུལ་བ་གཞོན་ནུ། ཁོ་མོ་ང་རང་ཡིན།”ཞེས་ཀྱང་ཟེར་མ་ཐུབ།

དེ་དུས་ས་སྲོས་ཡིན་རུང༌། སྒྲོན་མེ་ད་དུང་སྦར་མེད་ལ།བདག་གིས་འཚབ་བེ་འཚུབ་བེར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྲ་ལོ་སླེ་བཞིན་ཡོད།

ཉི་ནུབ་ཀྱི་དམར་མདངས་ཀློང་དུ།འགྲུལ་བ་གཞོན་ནུ་ཁོང་གི་ཤིང་རྟའི་ནང་ཕེབས་བྱུང༌།

ཁོང་གི་རྟ་ཕོ་དག་གི་མཆུ་ནས་དབུ་བ་འཕྱུར་ཞིང༌།

ཁོང་གི་གྱོན་ཆས་ཀྱང་རྡུལ་གྱིས་ཟིན་འདུགཁོ་རང་ངའི་སྒོ་མདུན་ནས་བབས་ཏེ།

ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་སྐད་ཀྱིས་”ཁོ་མོ་གང་དུ་འདུག”ཅེས་དྲིས་བྱུང༌།

ང་རང་ཁ་སྐྱེངས་བས།”ཁོ་མོ་ང་རང་ཡིན། འགྲུལ་བ་གཞོན་ནུ། ཁོ་མོ་ང་རང་ཡིན།”ཞེས་ཀྱང་ཟེར་མ་ནུས།

དེ་ནི་ཟླ་བཞི་བའི་མཚན་མོ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌།ངའི་ཁང་བར་སྒྲོན་མེ་སྦར་ནས་ཡོད།ལྷོ་རླུང་དལ་གྱིས་གཡུག་ནས་སླེབས་བྱུང༌།

ཁ་མང་བའི་ནེ་ཙོ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟེབ་ཏུ་གཉིད་ཟིན་འདུགངའི་ནང་འཇམ་རྨ་བྱའི་མགྲིན་མདོག་ལྟར་སྡུག་ཅིང༌།

བདག་གི་སྟོད་གཡོགས་ནི་རྩ་གཞོན་ལྟར་ལྗང༌།ང་རང་སྒེའུ་ཁུང་འཁྲིས་ཀྱི་ཞ་ལར་བསྡད་དེ།

ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་སྲང་ལམ་ལ་ཅེར།མུན་ནག་གི་མཚན་མོ་བརྒྱུད་དེ།

”ཁོ་མོ་ནི་ང་རང་ཡིན། རེ་ཟད་ཀྱི་འགྲུལ་བ་ལགས། ཁོ་མོ་ནི་ང་རང་ཡིན།”ཞེས་ཤུབ་བུར་མཚམས་མེད་དུ་བརྗོད།

༩

ང་རང་བྱ་འདབ་ཏུ་བསྡད་ནས་ཁོང་གི་རྡོག་སྒྲར་ཉན་དུས།
ལོ་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་སྡོང་མགོ་ནས་ཤག་སྒྲ་མི་སྒྲོག་ལ།
ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་གཙང་ཆུ་ནི།
གཉིད་དུ་ཡུར་བའི་མེལ་ཚེ་བའི་པུས་མོའི་སྒང་གི་རལ་གྲི་བཞིན།
དྲག་ཏུ་ལྡིང་གིན་པ་ནི་ངའི་སྙིང་གི་ལྟིག་སྒྲ་སྟེ། དེ་ཞི་རུ་འཇུག་ཐབས་ངས་མི་ཤེས།
ངའི་སྙིང་སྡུག་ཡོང་ནས་ངའི་རྩིབ་ལ་སྡོད་སྐབས། ངའི་གཟུགས་པོ་འདར་ལྕུག་རྒྱག་ཅིང༌།
ངའི་མིག་ལྕིབས་ཟུང་ཐུར་དུ་བབས་ཚེ། མཚན་སྨག་སྟུག་ཏུ་སོང་ཞིང༌།
སྒྲོན་མེ་ཞི་བར་གྱུར་ལ། སྤྲིན་པས་སྐར་ཚོགས་ལ་གདོང་ཁེབས་གཡོགས་སོང༌།
འོད་དུ་འཚེར་ཞིང་འོད་སྣང་སྤྲོ་བ་ནི་ངའི་བྲང་གི་རིན་ཆེན་ཏེ།
དེ་སྦེད་ཐབས་ནི་ངས་མི་ཤེས།
ང་གཅིག་པུར་མཚན་དུས་སུ་སྙིང་སྡུག་གསང་འཕྲད་ལ་འགྲོ་དུས།
བྱེའུ་ཚོགས་ཀྱིས་གསུང་སྐད་མི་སྒྲོག་ཅིང༌། རླུང་བུ་ཡང་མི་གཡུག
ལམ་འགྲམ་ཟུང་གི་ཁང་ཚོགས་ནི་ཁུ་སིམ་མེར་འགྲེངས་ནས་འདུག
གོམ་སྟབས་རེ་རེ་དང་བསྟུན་ཏེ་སྒྲ་སྐད་ཆེ་རུ་འབྱིན་པ་ནི་ངའི་རྐང་གདུབ་སྟེ།
དེས་ང་ངོ་ཚར་གཏད་སོང༌།

༡༠

ཁྱེད་ཀྱི་ལས་མཚམས་འཇོག་རོགས། བག་མ་ལགས།
གསོན་དང༌། སྐུ་མགྲོན་སླེབས་སོང༌།
ཁྱེད་ཀྱིས་གོའམ། ཁོང་གིས་ལྕགས་ཀྱི་ཐག་པའི་སྒོ་ལུང་ག་ལེར་སྒུལ་གྱིན་འདུག
ཁྱེད་ཀྱི་རྐང་གདུབ་ལ་སེམས་ཆུང་གིས་སིལ་སྒྲ་སྒྲོག་ཏུ་མ་འཇུག
ཁོང་ལ་ཐུག་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱི་གོམ་སྟབས་འཚབ་འཚུབ་ཀྱིས་མ་སྒྱུར་རོགས།
ཁྱེད་ཀྱི་ལས་མཚམས་འཇོག་རོགས། བག་མ་ལགས། འགྲུལ་བ་སྲོད་ལ་སླེབས་སོང༌།

མ་རེད། དེ་ནི་རླུང་འཚུབ་ཅིག་མ་རེད། བག་མ་ལགས། འཇིགས་སྣང་མ་སྐྱེས་རོགས།
དེ་ནི་ཟླ་བཞི་བའི་མཚན་མོའི་ཉ་གང་ཟླ་བ་ལགས།
ལྷས་རའི་ནང་གི་གྲིབ་ནག་དག་ལ་སྐྱ་མདངས་མངོན།
མགོ་ཐོག་གི་མཁའ་དབྱིངས་ནི་ཁྲ་ལམ་མེར།
འདོད་ན་སེང་རས་དེ་གདོང་ལ་འཐེན་རོགས།
སྐྲག་ན་སྒྲོན་མེ་དེ་བཏེགས་ནས་སྒོ་ལ་སོང༌།
མ་རེད། དེ་ནི་རླུང་འཚུབ་མ་རེད། བག་མ་ལགས། དངངས་སྐྲག་མ་སྐྱེས་རོགས།

ཁྱེད་རང་ངོ་ཚ་ན་ཁོང་ལ་སྐད་ཆ་མ་བཤད།
ཁོང་ལ་ཐུག་དུས་སུ་སྒོ་འགྲམ་ལ་ལངས་ནས་སྡོད།
ཁོང་གིས་དྲིས་པ་དེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་མིག་ཟུང་ཁ་རོག་གེར་ཕབ་རོགས།
ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲོན་མེ་བཏེགས་ཏེ་ཁོ་རང་ནང་ལ་འཁྲིད་དུས།
ཁྱེད་ཀྱི་ལག་གདུབ་ལ་སིལ་སྒྲ་སྒྲོག་ཏུ་མ་འཇུག
གལ་ཏེ་ཁྱེད་འཚེར་ན། ཁོ་རང་ལ་སྐད་ཆ་མ་བཤད།

ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ད་དུང་རྫོགས་མ་སོང་ངམ། བག་མ་ལགས།
གསོན་དང༌། སྐུ་མགྲོན་སླེབས་སོང༌།
ཁྱེད་ཀྱིས་བ་རའི་སྒྲོན་མེ་ད་ཐུག་ཏུ་སྦར་མེད་དམ།
མཚན་དུས་ཀྱི་མཆོད་པའི་སློ་མ་ད་དུང་གྲ་སྒྲིག་བྱས་མེད་དམ།
སྐྲ་མཚམས་སུ་ལི་ཁྲིའི་བཀྲ་ཤིས་མཚན་མ་བཏབས་མེད་དམ།
ད་དུང་མཚན་གྱི་ཁྲུས་ལས་བྱས་ཟིན་པ་ཡིན་ནམ།
ཀྱེ། བག་མ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་མགྲོན་སླེབས་ཟིན་པ་གསན་ནམ།
ད་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་ཀའི་མཚམས་ཞོག་ཅིག


མཆན།

༡ སཔ྄ཏཔརྞ་ནི། སྡོང་བོའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཧིན་སྐད་དུ་པ་གོར་ཟེར།
༢ ཇིང་ལིང་ནི། དབྱིན་སྐད་དུ་སྭིན་(swing)ཟེར་བ་དེ་ཡིན།
༣ མྱང་མེད་མེ་ཏོག་ནི། མེ་ཏོག་མྱ་ངན་མེད་ཟེར་བ་དེ་ཡིན།

དོན་གྲུབ་རྒྱལ་རིག་པའི་དཔའ་བོར་གྱུར་ཚུལ།

དོན་གྲུབ་རྒྱལ་རིག་པའི་དཔའ་བོར་གྱུར་ཚུལ། 

ཁེ་ཕུ་སི་ཐེན། 

དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ།

 དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རིག་པའི་དཔའ་བོར་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཚུལ། 

 【ཨ་མེ་རི་ཀ】ཁེ་ཕུ་སི་ཐེན་གྱིས་བརྩམས། དགུ་རོང་སྤུན་གྲོལ་གྱིས་དབྱིན་བསྒྱུར་བྱས། 

 （དཔྱད་རྩོམ་འདི་ནི1999ལོའི་《རླུང་རྟ》དུས་དེབ་སྟེང་འཁོད་པའི་ཨ་རིའི་ཞི་ཁ་རྒོ་（Chicago）སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཁེ་པུ་སི་ཐེན་གྱིས་བྲིས་པ་ཞིག་རེད) 

ཀ 

དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་（1953-1985）ཨ་རིའི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཅན་འཇེམ་སི་ཏིན་①ལྟར་དགག་སྒྲུབ་དང་རྒོལ་ལེན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པའི་དེང་རབས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་མཁས་ཅན་ཞིག་སྟེ། ཁོང་གི་བླ་མེད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་དང་དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ་དེས་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་བའི་བོད་རིགས་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བློའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ན་ཟུག་མཚོན་ཡོད། སྐུ་ཉིད་འདས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཚན་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀའི་ནང་དུ་མི་རིགས་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་དངོས་མཚོན་པའི་ཁོང་གི་སྔ་ཕྱིའི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་དཔེ་སྐྲུན་བྱས་པ་བརྒྱུད། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མཚན་སྙན་དེ་ཡང་བོད་ཁམས་ཡུལ་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲགས་པར་གྱུར། དེ་བཞིན་དུ་1994ལོར་པདྨ་འབུམ་གྱིས་སྡུད་སྒྲིག་བྱས་པའི་《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་ལྗགས་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས》དང༌། ཧྥ་རན་སུའི་ཤར་ཕྱོགས་སྐད་ཡིག་ཆེད་སྦྱོང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བ་བདེ་སྦྱིན་བཟང་མོས་（Heather Stoddard）དབྱིན་ཡིག་གིས་བྲིས་པའི་《རང་སྲོག་བཏང་བའི་དེང་དུས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་དང་མཁས་པ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ》ཅེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས། ཁོང་ཉིད་རྒྱ་ཆེའི་ཕྱི་སྡོད་བོད་རིགས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་འཇུག་གི་ཀློང་དུ་ཁྲིད་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་བོད་ཡིག་དེང་རྩོམ་ཞིབ་འཇུག་ལ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ འགུལ་གྱི་སྙིང་རྩ་འཕར་ཞིང་ལྡིང་བར་བྱེད་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཟབ་མོ་ཐེབས། འདས་པའི་ལོ་སྔོན་མའི་ནང་པེ་ཅིན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་རླབས་ཆེན་མཁས་པའི་མཚན་ཐོབ་ཏུ་གནང་བའི་《དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གསུང་འབུམ》ཞེས་པ་དེ། དཔྱོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་ལས་སྐལ་མངོན་དུ་གྱུར་པས།ཀུན་ཀྱང་ཁོང་གི་སྐར་མདའ་ལྟ་བུའི་མི་ཚེ་ནང་གི་ཆེས་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་བརྩམས་ཆོས་རིང་ཐུང་ཀུན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་རོལ་མྱོང་དང་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ལྟ་གོན་ལ་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མུས་སུ་གདའ།འོན་ཀྱང་དེའི་ཐད་ཀྱི་ཁོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱི་བློ་འབྱེད་ཚོར་སྣང་གི་བྱུང་འཕེལ་ནི། ཁོང་གི་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་སྙན་ངག་དང་བརྩམས་སྒྲུང་དག་ལ་གལ་ཆེའི་རོལ་མྱོང་གི་ཤན་སྟོབས་ཆེ་བའི་དཔྱད་བརྗོད་པ་གཞན་དག་ལས་ཅུང་ཐ་དད་དུ་སྣང་སྟེ། 1985ལོའི་སྟོན་ཁར་ཁོ་བོ་ཨ་མདོ་སྐུ་ འབུམ་དགོན་པར་ཡུལ་བསྐོར་དུ་ཕྱིན་སྐབས། དགོན་པ་དེའི་ཡིག་རྙིང་ཁག་ཅིག་ལ་རྟོག་ཞིབ་བགྱིད་བཞིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་མཁས་པ་ཁྲིན་ཆིན་དབྱིན་ཟེར་བ་ཞིག་ལ་སྐབས་འཕྲད་བྱུང་སྟེ། ང་ཚོས་གླེང་མོལ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཁྲིན་ཆིན་དབྱིན་ཟེར་བའི་ཡིག་འབྲུ་དེ་དག་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་འབྲི་ཀློག་བྱས་པར་མ་ཟད། ཁོང་ཉིད་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱང་ཅུང་ཙམ་རྙེད། དེ་ནས་ཉིན་ཤས་ཀྱི་རྗེས་སུ་པེ་ཅིན་མི་རིགས་དཔེ་ཚོང་ཁང་དུ་བསྐྱོད་སྐབས།དྲན་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ན་རབ་རིབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྒྱུས་མངའ་མཆིས་པའི་མིང་ཞིག་གི་གམ་དུ་ཕྱིན་ཏེ་འདྲེན་བྱེད་ཟུང་གིས་ག་ལེར་བལྟས་པ་ན་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་དང་ཁྲིན་ཆིན་དབྱིན་གཉིས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་《བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲུང་ལྡེ་བཙན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ》ཞེས་པ་དེ་མངོན་བྱུང་བས། ཡིད་དགའ་བས་རབ་ཏུ་མྱོས་ཤིང་འདྲེན་བྱེད་ཟུང་གི་དབང་བོའི་རྦ་རླབས་དེ་བརྗོད་པ་དོན་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་འཁྱོམས་ཤིང་འཁྲིགས་པར་བྱས་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོའི་བོད་ཡིག་དེང་རྩོམ་ཞིབ་འཇུག་གི་ཐོག་མའི་འཚོལ་སྙེག་དེ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ། ཁོང་ཉིད་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཟབ་མོ་རྙེད་པ་དང་ལྷན་དུ། མཁས་དབང་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་པའི་《ཐང་ཡིག་གསར་རྙིང་ལས་བྱུང་བའི་བོད་ཆེན་པོའི་སྲིད་ལུགས》ལ་རྟོག་ཞིབ་རོལ་མྱོང་གི་ལས་ལ་འཇུག་སྐབས། ཁོ་བོའི་དཔྱོད་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་འདུ་དེ་སྔར་ལས་ཤུགས་ཇེ་དྲག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་རླབས་ཕྲེང་མཁའ་ལ་རྩེན་པའི་ཉམས་སྣང་ཞིག་བྱུང༌། དེ་ལྟ་ནའང་ལོ་རྒྱུས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྙན་ངག་གི་སྲོལ་ཉམས་ལྡན་པའི་《མགུར་གླུའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཁྱད་ཆོས》ཞེས་པའི་ཁོང་གི་རབ་འབྱམས་པའི་ཆེད་རྩོམ་（Master’s Dissertation）དེས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་བླ་མེད་ཀྱི་དྲན་དབང་ཞིག་ཡིན་པར་མཚོན་ཞིང༌། དེར་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་མངོན་སྣང་གི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་མགུར་གླུའི་བྱུང་རིམ་དེ་དག་བསྲེགས་བཅད་བརྡར་པའི་གསེར་བཞིན་གསལ་འགྲེལ་གྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་ཐར་དང་རྟོགས་བརྗོད།གནའ་མགུར་སོགས་དཔྱད་གཞིར་བྱས་པའི་གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་མགུར་གླུའི་དཔྱད་མྱོང་གི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་འདུས་འདུག །གཞན་གྱི་ཡིད་འཕྲོག་པའི་ཁྱད་འཕགས་རང་བཞིན་གྱི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་གཤིས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་དེ་ལྟ་བུའི་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཤིག་མིག་སྔར་ཚོར་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས། ཁོང་ནི་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གི་སྒུལ་ཤུགས་ཤིག་དང་ད་ལྟའི་རྩོམ་རིག་གར་སྟེགས་ཁྲོད་ཀྱི་གསོན་ཉམས་ཤིག་ཡིན་པར་ཁོང་གི་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྩམས་ཆོས་དག་ལས་གསལ་བོར་ངེས་ཐུབ། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གསར་གཏོད་ཁྱད་ལྡན་གྱི་རྩོམ་རིག་ཁག་ཁོ་བོའི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བསྐྱོད་སྐབས། རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་ཉིད་གུ་དོག་པའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་བའི་ཁོར་ཡུག་དེའི་འོག་ནས། རྟོགས་སད་ལས་འགུལ་དང་རྗེས་ལུས་ཕྱིར་ལྡོག་གི་འགུལ་བསྐྱོད་ལ་བརྩོན་པའི་སྲ་བརྟན་ཆོད་སེམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དེས། ཁོ་བོར་ལན་གཅིག་ཙམ་མིན་པར་སྐབས་དུ་མར་ཁོང་ལ་ཡིད་སྨོན་འཆོར་བའི་ཚོར་ཤེས་ཤིག་སྦྱིན་འོང༌། ཡིན་ནའང་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆེས་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་གནས་པའི་ཀླད་རྙིང་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་ལྟ་སྤྱོད་ལས་མངོན་པའི་སྲོལ་ངན་དག་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང་ཐེར་འདོན་བགྱིས་པ་དེས། བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བཀག་རྒྱ་བཟོས་ཚུལ་གྱི་གཏམ་བསྙད་མཁན་དེ་དག་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་དེ་ཇི་བཞིན་མ་རྟོགས་པའི་མཁས་རྫུན་གྱི་བརྡ་རྟགས་ཤིག་གསལ་བར་བསྟན་ཡོད། 

ཁ 

ཁོང་གི་སྒྲུང་ཐུང་《སེམས་གཅོང》(Disease of the mind)ཞེས་པ་ནི་ཁོ་བོར་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མཁྱེན་དཔྱོད་ཤེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་བརྩམས་སྒྲུང་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། དེར་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཕོ་མོའི་རང་དབང་གི་དུངས་སེམས་ཤིག་ལ་ཆག་གྲུམ་ཤོར་བའི་དཔྱད་མྱོང་གི་བརྗོད་པ་ཞིག་གིས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་དཔྱོད་དང་ལྷན་དུ་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་བཀག་སྡོམ་དང་རང་སྲུང་མང་བོ་ཞིག །ལང་ཚོ་སྨིན་པའི་གཞོན་ནུ་མ་བདེ་མཚོའི་བསམ་སྤྱོད་ལས་ཐེར་འདོན་བྱས་པར་མངོན་ཞིང༌། བྱུང་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་སློང་སྐྲུན་གྱི་སྣང་བརྙན་དང་ཡིད་འགྱུར་མཚོན་པའི་བྱ་སྤྱོད་སོགས་ཀྱིས།བུ་མོ་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་གི་བདག་དང་འབྲེལ་བའི་བསམ་པའི་ཐོབ་ཤོར་ཞིག་རྩོམ་པ་པོའི་ཀུན་རྟོག་གི་མལ་ལས་གཉིད་སད་དེ་ཡིད་ཕངས་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་ཡུན་གྱིས་སྟེར་བར་མ་ཟད། བརྩམས་སྒྲུང་དེའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ་སིམ་པའི་ལང་ཚོ་སྨིན་མ་ཐག་པའི་བུ་མོ་དེའི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བ་ལ་དུངས་པའི་དགའ་སྐྱོ་ཟུང་གི་ཚོར་འདུ་མཚོན་པའི་སྐད་ཆའི་སྣང་བརྙན་གྱིས་ཀྱང་ང་ཚོའི་སེམས་སུ་འཇགས་མི་ཐུབ་པའི་ཚོར་ཤུགས་ཞིག་བསླངས་ཤིང༌། སྒྲུང་གཏམ་དེའི་ལུས་ཧྲིལ་བོར་སྙན་འཇེབས་ཚིག་གི་སྦྱོར་བས་སྤྲོས་ཏེ་གོ་བདེ་བའི་ཨ་མདོའི་ཁ་སྐད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྒྱན་འདུག །འདིར་བདེ་མཚོ་བརྩེ་དུངས་ཀྱི་གཏིང་མཐར་ཟགས་བཞིན་པའི་བརྗོད་པ་ཞིག་ལ་རོལ་མྱོང་བྱས་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐབས་དེར་ང་ཡང་ལུས་ཡོངས་ངོ་ཚས་མནན་ཏེ་མགོ་བོ་ཡར་འདེགས་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ཀྱང་བརྩེ་གདུང་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པོས་བསྐུལ་ཏེ་འདྲེན་བྱེད་ཟུང་ཁོང་གི་རྗེས་སུ་སྐྱེལ་མར་མངགས་ཞེས་པའི་བརྗོད་པ་དུམ་བུ་དེ་ཅི་འདྲའི་ཞེན་དུངས་ཀྱི་ཤུགས་ཆེ་ནའང༌། བདེ་མཚོའི་ཨ་ཕས་རང་གི་བུ་མོའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁེ་དབང་དང་འདོད་མོས་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱས་ཏེ་བུ་མོའི་གཉེན་དོན་དེ་ཁོའི་མོས་པ་བཞིན་སྔོན་ཚུད་ནས་ཁ་ཆད་བྱས་པས། དགའ་སྣང་གི་ཚོར་ཤུགས་རབ་ཏུ་བརྟས་པའི་གཞོན་ནུ་མའི་ལང་ཚོ་དེ་མནར་གཅོད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་བ་དང༌། ཟླ་བས་བདེ་མཚོའི་ཨ་ཕས་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་རང་གི་བུ་མོའི་མ་འོངས་པའི་འཚོ་གནས་དང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་གོ་གནས་ཡོད་པའི་མག་པ་ཞིག་འཚོལ་བའི་སྦྱོར་བ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཆོད་སེམས་དང༌། སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་གྱི་སློང་ཆང་འཐུངས་ཟིན་པ་སོགས་ལ་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་རང་གི་སེམས་གཏིང་གི་མཛའ་ན་མོ་བློས་བཏང་བ་དང་རེ་བས་ཁེངས་པའི་བདེ་མཚོའི་བྱ་བཞག་ལ་ཡིད་ཆད་དང་སྡུག་ཡུས་ཀྱི་ངང་ནས་མོས་མཐུན་བྱས། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཟོལ་བཅས་ཀྱི་གཉེན་སྒྲིག་གོ་རིམ་ཁྲོད་དུ་མཛེས་ཤིང་སྡུག་པའི་གཞོན་ནུ་མ་དེ་ཁེར་རྐྱང་གི་ཨ་མ་ཞིག་གི་འཚོ་བར་གཞིས་ཆགས་པ་དང༌། ཕ་མས་བཀོད་འདོམས་འོག་གི་གཉེན་དོན་གྱི་བྱུང་བ་དེས་མོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཚོ་བ་ཞིག་བསྐྲུན་པས། དེ་འདྲའི་ཕྲུ་གུའི་འཚོ་གནས་ལ་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཁྱོ་ག་དང་ཁ་བྲལ་པའི་བུད་མེད་སྤྱིའི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་ལ་འགན་འཁྲིའི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་དང༌།ལུགས་སྲོལ་རྙིང་བའི་གཉེན་དོན་འཛིན་ཚུལ་དེ་མཇུག་སྒྲིལ་དགོས་པའི་སྐུལ་བརྡ་ཞིག་མངོན་པར་གསལ་འདུག །དེ་བས་སྒྲུང་ཐུང་དེ་ནི་དེང་རབསཀྱི་ན་གཞོན་བུ་མོ་ རྣམས་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་སྔོན་གྱི་ཕོ་མོའི་བརྩེ་དུངས་ལ་སྙེག་པའི་སེམས་འདུན་དང་དེའི་བསླུ་བླིད་ལ་འཛེམ་དགོས་པའི་རྣམ་བཞག་འགྲེལ་བའི་སློབ་ཚན་ཞིག་གམ། ཡང་ན་སློང་སྐྲུན་གྱི་བྱེད་ནུས་ལྡན་པའི་སྒྲུང་གཏམ་ལེགས་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་རེད། བརྩམས་སྒྲུང་དེའི་བྱུང་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་སྐད་ཆའི་སྒྱུ་རྩལ་ནི་སྤྱིར་བཏང་གི་རྣམ་པ་ལས་འགོངས་ཤིང༌། དཔེར་ན། ཕ་བོང་དཀར་བོ་འདི་ནི་ངའི་སེམས་ཀྱི་རྟ་རྒོད་འཛིན་པའི་འཆིང་ཞགས་དང་འདྲ་བར་ངའི་བརྩེ་གདུང་གི་འདུན་པ་དེ་གར་དབང་མེད་དུ་བཀྱིགས། ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་དེ་ནི་རྔོན་པ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་ངའི་སེམས་ཀྱི་རི་དྭགས་འཛིན་ཕྱིར་བྲེལ་འཚུབ་འཚུབ་ངང་ཚུར་ཡོང་བཞིན་འདུག །ཁོང་གི་གོམ་པའི་འདེགས་འཇོག་དང་བསྟུན་ནས་ངའི་སྙིང་ཁ་ཡང་བར་མེད་དུ་གཡུགས་བྱུང་བས་ན། སེམས་ཀྱི་བྲེལ་སྣང་དེ་ཟོལ་གྱིས་འགེབས་ཆེད་ངས་མགོ་ལ་དཀྲིས་པའི་སྐྲའི་ལན་བུ་གཉིས་མདུན་དུ་བླངས་ནས་སྐྲ་སྣེ་མདུད་ཁུལ་གྱིས་དེ་གར་མུ་མཐུད་ནས་བསྡད་ཅེས་པའི་བརྩེ་དུངས་ཀྱི་ཡིད་བརྙན་མཚོན་པའི་སྐད་ཆའི་སྒྱུ་རྩལ་དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང༌། ཀློག་པ་པོའི་མིག་ལམ་དུ་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་བའི་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དངོས་སུ་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པའི་དོན་རྐྱེན་ཕྱིར་རྟོག་གི་རྟོག་བཟོའི་བརྗོད་པ་དེའི་ནང་སྲོག་ལྡན་གྱི་འགུལ་རིས་ཤིག་གིས་བྱ་བྱེད་སྤེལ་བཞིན་པའི་སྣང་བ་ཞིག་བཅོས་མིན་དུ་སྟེར། བུ་མོ་བདེ་མཚོ་ཕ་ཡུལ་རེབ་གོང་ནས་སྤྱི་སྤྱོད་རླངས་འཁོར་ལ་བསྡད་དེ་རི་ལུང་གི་ལམ་ཕྲན་བརྒྱུད་ནས། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཟི་ལིང་དུ་ཡུན་རིང་ཁ་བྲལ་པའི་རང་གི་མ་འོངས་པའི་ཁྱོ་ག་འཚོལ་ཕྱིར། རྒྱུས་མེད་ཀྱི་ས་ཆ་འགྲིམས་ནས་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་གླིང་དུ་ཕྱིན་པའི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་སྐྱོ་གར་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་དོན་ལས། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་ཁོང་གི་མི་ཚེ་ ནང་དངོས་བྱུང་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་བཙན་དབང་དང་སྒེར་གཅོད་ལ་བརྟག་ཞིབ་མཛད་ནས་དེ་དག་ཟློག་བྱེད་ཀྱི་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་དང་རིགས་ཤེས་ཤིག་ངེས་པར་ལྡན་དགོས་པའི་འདོད་བློ་བཟུང་སྟེ། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་གཞོན་ནུ་མའི་ལང་ཚོ་དེ་གཞན་དབང་གིས་མཚར་སྡུག་ཉམས་ཤིང་སྔོ་ཟད་སྐྱ་སྡུག་གི་འཚོ་བར་གྱུར་པའི་འཕེལ་རིམ་ཞིག །བྱུང་འདས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིང་མོ་དང་སྙན་ངག་གི་འཆིང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་ཏེ་ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བའི་རྟོག་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་པའི་ངང་དེང་བོད་གཞོན་རབས་རྣམས་ལ་བློ་འབྱེད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གསོན་པོ་ཞིག་བསླངས་འདུག 

 ག  

རྩོམ་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རིགས་ཤེས་ཟབ་འཇུག་གི་ཞེང་ཚད་ནི་ཁོང་གི་རྒྱུན་བརྩོན་དང་ཞེན་དུངས་ཀྱིས་བཞེངས་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་རྩོམ་སྟངས་གསར་བ་རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་ལས་ཤེས་སླ་བར་མ་ཟད། པདྨ་འབུམ་གྱིས་བྲིས་པའི་《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ》ལས་ཀྱང་མངོན་པར་སྣང་སླ་《དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གསུང་འབུམ》གྱི་པོད་དང་བོ་སྟེ། སྙན་ངག་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ནི་ཁོང་རང་ཉིད་ཆེས་སྤྲོ་སྣང་ཡོད་པའི་དཔའ་བོའི་མཛད་རྗེས་སྙན་ངག་ཏུ་བྲིས་པའི་ལོ་རྒྱུས་《རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་གོ་བདེར་སྦྱར་བ་མགུར་དབྱངས་བློ་གསར་རྣ་བའི་དཔྱིད་གླུ་》ཞེས་པའི་ལྷན་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་བོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དུ་བྱོན་པའི་དེང་རབས་ཀྱི་བསྒྱུར་རྩོམ་ཞིག་ཀྱང་རེད། དེའི་ཤོག་ངོས་1ནས་12བར་དུ་རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་གིས་སྔོན་དུ་གླེངས་ནས་དེ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཛམ་གླིང་རྩོམ་རིག་ཐོག་དར་ཁྱབ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱུང་རིམ་གྱིས་ཟུར་བརྒྱན་འདུགདེ་ཡང་ཁོང་གིས་རྒྱུན་དུ་གང་ཞིག་རྟོག་འཇུག་བྱ་བར་སྤྲོ་བའི་བརྩམ་བྱ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་གཞན་དག་ལས་མངོན་ཏེ། གསུང་པོད་བཞི་བར་རྒྱ་ཡིག་གི་འགྱུར་ལས་བྱུང་བའི་རཱ་མ་ཎའི་བསྒྱུར་རྩོམ་གྱི་བརྗོད་དུམ་འགའ་ཚུད་ཡོད་པ་དང༌། གསུང་པོད་ལྔ་བར་ཞང་ཞུང་བ་ཆོས་དབང་གྲགས་པས་མཛད་པའི་《རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་དྲི་ཟའི་རྒྱུད་མངས》ལ་དཔྱད་པའི་བྲིས་རྩོམ་ཞིག་མཁོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས་བྱུང་བའི་གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་ཀྱི་འགྱུར་རྩོམ་ཞིག་ཀྱང་གསུང་པོད་དྲུག་པའི་ཤོག་ངོས་51ནས་88བར་གསལ། རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད་ལས་གཞན་པདྨ་འབུམ་གྱིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་འཆད་ཁྲིད་གནང་བའི་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཆེན་མོའི་《བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་དཔྱིད་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གླུ་དབྱངས》ཐད་ལ་དཔྱད་བརྗོད་བྱས་ཡོད། ད་དུང་ཡང་ཅིག་གླེང་ན། ཉེ་ཆར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱས་པའི་ཁོང་གི་གསུང་འབུམ་གྱིས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་རྩོམ་པ་ཁག་ཅིག་ལས་མངོན་པའི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་སྒམ་དཀྱེལ་གྱི་བསམ་བློ་རྟོགས་པར་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་འདུག །དཔེར་ན་གསུང་པོད་ལྔ་བའི་ཤོག་ངོས་1ནས་214བར་གསལ་བའི་སུ་ཞིག་གི་ངག་ལས་འཁྲོལ་བར་མི་ནུས་པའི་རྨད་བྱུང་ཚིག་སྦྱོར་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྙན་ངག་དང་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་གྱི་ཟིན་ཐོ་དང༌། གསུང་པོད་དྲུག་པའི་ཤོག་ངོས་131ནས་442བར་གྱི་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆར་མཁོ་བའི་《བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་དཔྱིད་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གླུ་དབྱངས་ལས་འཕྲོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་ཐོར་བུ》ལྟ་བུས་མཚོན་ཡོད། ང་ཚོས་ཀྱང་ཁོང་ཉིད་རྒྱུན་དུ་ཞིབ་འཇུག་བྱ་བར་སྤྲོ་སྣང་ཡོད་པའི་རྩོམ་རིག་དེའི་ཐད་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱ་འོས། དཔེར་ན། གསུང་པོད་གསུམ་པའི་ཤོག་ངོས་27ནས་53བར་གསལ་བའི་སྐྱེན་ཆེན་ཁོང་གི་ཡུན་རིང་གི་བརྩོན་འབྲས་ལས་སྨིན་པའི་《མི་ལ་རས་པའི་རྣམ་མགུར》གྱི་རྩོམ་པ་པོ་གཙང་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའི་ལོ་རྒྱུས་ཞེས་པ་དང༌། གསུང་པོད་ལྔ་བའི་ཤོག་ངོས་215ནས་305བར་གསལ་བའི་ མཐུད་འབྲེལ་རང་བཞིན་གྱི་《མི་ལ་རས་པའི་རྣམ་ཐར》གྱི་ཚིག་གསར་མཆན་འགྲེལ་དང་མཚན་དོན་དབྱེ་ཞིབ་ལྟ་བུ་ནི་དཔྱོད་རིན་ཤིན་ཏུ་ནས་ ཆེའོ།། 

 ང 

རིག་གཞུང་ཐད་ནས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་ཟབ་པའི་བོད་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པ་སྐོར་ཞིག་སྟེ། ཁོང་གི་གྲོགས་མཆོག་གཉའ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཆེད་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས། དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། འཇིགས་མེད་ཐེག་མཆོག །ཉེན་ཤུལ་མཁྱེན་རབ་འོད་གསལ། དབྱངས་ཅན་སྒེག་པའི་བློ་གྲོས་རྣམས་ཀྱིས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མི་གཞི་དང་རྣམ་དཔྱོད་ལ་གདེང་འཇོག་མཛད་ནས་གསུང་འབུམ་གྱི་པོད་རེ་རེ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་དག་ལས། གཉའ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དང་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ་གཉིས་ཀྱི་བྲིས་རྩོམ་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང༌། དང་བོ་ནི་ཁོང་གི་གསུང་འབུམ་པོད་དང་བོའི་ནང་གང་ཞིག་ཚུད་པའི་བརྩམས་ཆོས་རྣམས་གདེང་འཇོག་རང་བཞིན་གྱི་གླེང་བརྗོད་ཅིག་ཏུ་འཁུམས་ཤིང༌། དེར་ཁོང་གིས་བྲིས་རྩོམ་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་སྙན་ངག་གི་སྐོར་དང༌། མགུར་གླུའི་ལོ་རྒྱུས། རཱ་མ་ཎའི་རྟོགས་བརྗོད། ལྷག་དོན་ཟབ་གསལ་རང་བཞིན་གྱི་བརྗོད་དོན་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་དེང་རབས་སྙན་ངག་རྣམས་དང༌། དཔེར་ན་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པའི་སྡེ་ཡི་རིག་པའི་བང་མཛོད་བརྒྱན་པའི་ནོར་བུ་རུ་གྲུབ་པའི་《ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ》(Torrents of youth)ལྟ་བུའི་བརྩམས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་རོལ་མྱོང་གི་ཁྱད་རྟགས་མངོན་པར་གསལ་འདུག །གཉིས་པ་ནི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་སྐུ་གཤེགས་ནས་ལོ་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་བྲིས་པའི་རྟོག་འཇུག་སློང་སྐྲུན་གྱི་ནུས་ཤུགས་ཆེ་བའི་མྱ་ངན་གྱི་ཞུ་མཆིད་ཅིག་སྟེ། ཤེས་རྟོགས་ཀྱི་ཟབ་རྒྱ་ཡངས་པའི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བསམ་བློ་དང༌།　　ཡིད་འགུག་གི་བྱེད་ནུས་ལྡན་ཞིང་སྔར་སྲོལ་དང་མི་མཐུན་པའི་གཤིས་སྤྱོད་ལ་སྒམ་ནན་གྱིས་ཕྱིར་རྟོག་བགྱིས་པ་ཁོ་ནར་ངེས། དེ་ནི་ཁོང་གི་གྲོགས་པོས་རང་སྲོག་བཅད་ནས་སྐུ་གཤེགས་པའི་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གཏམ་ངན་ཐོས་པ་ལ་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་རྒྱུས་མངའ་མཆིས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་བྱུང་འདས་ཤིག་གི་ངོ་བོར་དམིགས་ནས་བྲིས་པར་སྣང་ཞིང༌། དེར་གྱ་གཉིས་ལོའི་རྩོམ་རིག་ཚོགས་འདུ་ཞིག་གི་སྟེང་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ཐོག་མར་ངོ་ཤེས་ཆགས་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཕལ་ཆེར་མེད་བརླག་ཏུ་བཏང་ཚར་བའི་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་མོའི་རྗེས་ཀྱི་དུས་ཐུང་བགྲང་བྱའི་ནང༌། ཀུན་གྱིས་བསྔགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་བོད་རིག་པའི་རྩོམ་རིག་མཁན་པོའི་ཁྲི་འཕང་བརྙེས་པའི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལྟ་བུ་ནི་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པར་སྤྲོ་ཚུལ་གྱི་སྐབས་དེའི་ཚོགས་འདུའི་སྣང་བརྙན་ཞིག་ཀྱང་ཡུན་གྱིས་གསལ། ཁོང་གི་བྲིས་རྩོམ་ལས། སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ན་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་གཏོར་མཁན་དང༌། སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་མདའ་མོ་འཕངས་མཁན་ཡང་མང་དུ་ཡོད་མོད། མི་སོ་སོའི་སྐྱོན་ཡོན་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མི་གཅིག་པས་ཅེས་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་སུ་ཁོ་རང་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་ཆོས་ལུགས་བསླུ་བྲིད་པའི་བཙུན་གཟུགས་སུན་འབྱིན་བྱས་པའི་《སྤྲུལ་སྐུ》ཡིད་འཐད་བྱུང་བར་བསྟན་འདུག །བརྩམས་སྒྲུང་འདིའི་རང་སྟེང་ནས་རྩོམ་པ་པོས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་སྤྱིའི་དབང་འཛིན་པར་དགག་སྒྲུབ་བྱས་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་མི་སྣང་མོད། འོན་ཀྱང་དོར་ཞི་རིན་པོ་ཆེའི་བྲིས་རྩོམ་ལ་རྟོག་གཞིག་བྱས་ན། ཀློག་པོ་པོས་《སྤྲུལ་སྐུ》ཡི་དམིགས་འབེན་གསལ་བོར་མ་རྟོགས་པས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ལ་བསྟན་དགྲ་ཞེས་སྡིག་དམོད་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། ཡིན་ནའང་ཞིབ་འདང་ཞིག་བརྒྱབ་ན་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་གི་ཆོས་འགལ་གྲྭ་བ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་བརྫུས་མར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ན་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ། ཨ་མདོའི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆོས་ལུགས་གོ་གནས་སྟེང་ཆེས་མངོན་དུ་འཕགས་པའི་མི་སྣ་གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ（1762-1823）དང༌། ཐུའུ་བཀྭན་ཡོངས་འཛིན་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ(དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བ)། མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་(1903- 1951)རྣམས་ཁོང་གི་ལྟ་བའི་རྒྱབ་རྟེན་དུ་དྲངས་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་ཀྱི་བསམ་བློའི་གཙོ་འཛིན་མི་སྣར་ཁས་འཆེས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པའི་ཆོས་འགལ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་སྤྲོ་བ་ཤུགས་སུ་བསྟན་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་ལ་མྱོང་གོམས་ཟབ་པའི་གོང་སྨོས་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པའི་ལྟ་སྤྱོད་དག་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་གཤིས་སྤྱོད་ཀྱི་དཔེ་མཚོན་དུ་བཀོད་དེ། ཁོས་ཁྱད་མཚར་བའི་དཔེ་མཚོན་གྱི་བརྗོད་དུམ་འདིའི་ནང་སྔོན་ཐོན་གྱི་མིག་དཔེ་ཞིག་འཚོལ་བའི་ཚོར་བ་ཞིག་ཡུན་གྱིས་སྣང༌། ཁོ་བོས་བསམ་ན་དེ་ནི་འོས་འཚམས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཏུ་མི་འདོད་དེ། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་རྙིང་བ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་གསར་དུ་བྱུང་བའི་དེང་བོད་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་གྲགས་ཆེ་བའི་སྐྱེས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཙ་ན། ཁོང་གི་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་དམིགས་འབེན་དང་ཆོས་ལུགས་ པའི་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གཉིས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བས། དོར་ཞི་རིན་པོ་ཆེས་བྱུང་འདས་སྐབས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བསམ་བློ་ཇི་བཞིན་གསལ་འགྲེལ་བྱེད་པར་ཁོ་བོ་སོམ་ཉི་ཤིན་ཏུ་ཆེ། མན་ངག་སྒྲུབ་སྦྱོང་རིང་ལུགས་པས་གསར་གཏོད་ཀྱི་འགུལ་ཤུགས་དེས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གཤིས་ལུགས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནོད་པར་དོགས་ནས་གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་རྒྱུན་སྲོལ་དེ་དུས་ཡུན་རིང་བོར་རང་སྲུང་དང་བཀག་སྡོམ་བྱས་པས་ཚོར་བ་སྐྱེན་པའི་རིག་པ་ཞིག་གཞི་གྲུབ་པ་དང། མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཡང༌། ཁོང་འདས་རྗེས་སུ་མ་གཏོགས་རླབས་ཆེ་བའི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པར་རྟོགས་ཐུབ་མི་འདུག གང་ལྟར་ཨ་མདོའི་སྙན་ངག་པ་གཞན་ཞིག་ལ་ཕྱིར་རྟོག་བྱས་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁོང་ནི་དུས་རབས་སྔོན་མར་བྱོན་པའི་བདུད་འཇོམས་རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་རེད། 1991ལོར་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་དུ་བསྐྲུན་པའི་ཁོང་གི་རང་རྣམ་གྱི་ས་བཅད་ལྔ་བ་《སྤྲུལ་སྐུའི་གོ་སར་ལྷུང་ཚུལ》ཞེས་པའི་ནང༌། ཁོང་ཉིད་གཤིན་གསོན་གྱི་དཀོར་ལ་ཆགས་པ་རྐྱེན་བྱས་ནས་མགོ་སྐོར་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཚུལ་དང༌། ཁོང་གང་དུ་སློབ་ཞུགས་བྱས་པའི་དགེ་ལུགས་ཀྱི་བཤད་གྲྭ་དེར་སློབ་སྦྱོང་གི་འབད་འབྲས་ལེགས་པོ་མ་བྱུང་བས། ཟུར་བསྟེན་གྱི་དགེ་རྒན་བཙལ་ཏེ་རྒྱུན་བརྩོན་གྱི་འཆད་རྩོད་ལ་ འབད་ཚུལ་སོགས་བྲིས་འདུག །ཚིག་གཞན་ཞིག་གི་ཐད་ནས་བཤད་ན། སྔར་སྲོལ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཐེར་འདོན་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་དེས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་དགག་སྒྲུབ་སྙིང་སྟོབས་ལ་འཐད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དང་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་བཞག་པར་མངོན། གང་ལྟར་བདུད་འཇོམས་རྡོ་རྗེ་རྙིང་མ་བའི་བླ་མའི་ཁྲི་འཕང་དུ་བཞེངས་པས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་འཚོ་གནས་ཐུབ་ཡོད། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་ནི་བློ་འབྱེད་ཀྱི་ལམ་སྣེར་ཞུགས་པས་བློ་ཡུལ་ལས་འགོངས་པའི་དོན་རྐྱེན་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད། དེརབརྟེན། ཡིད་སྤྲོ་བས་བརྟས་པ་དང་སེམས་སྡུག་གིས་མནར་བའི་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་དོན་སྙིང་དག་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཧ་གོ་བར་བྱེད་དགོས། ཁོང་གི་གསུང་འབུམ་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ཆེད་དུ་ཞུམ་མེད་ཀྱི་སྤོབས་པ་རྒྱས་པའི་དཔུང་སྡེ་ཞིག་ཡིན་པར་མཚོན་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ཁོང་གིས་ཚད་མཐོའི་གོ་གནས་ཤིག་བཟུང་ཡོད་པར་ར་སྤྲོད་ཀྱི་དན་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་རེད། མ་འོངས་པར་ལོ་རྒྱུས་དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་ལམ་ཕྱོགས་འདིའི་སྟེང་ནས་ཉེར་མཁོའི་བསམ་བློའི་དྲིལ་སྒྲོག་གི་ཚད་གཞི་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་བརྟེན་དགོས་པས། བོད་ཀྱི་མི་རབས་གསར་བའི་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ད་ལྟ་རང་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་ལྷན་དུ་དཔུང་འཇུག་བྱེད་དགོས་སོ། ། 

 མཆན། 

① James Dean（1931-1955）འགྲོ་བ་མིའི་རང་དབང་དང་བདེན་པའི་ཆེད་ཕ་མ་དང་སྲིད་གཞུང་ལ་རྒོལ་ལེན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པའི་ཨ་རིའི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན། འཁྲབ་བྱ་ལ་《གདོད་མའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས》དང་《རྩ་དོན་མེད་པའི་ལོག་སྤྱོད་པ》ཞེས་པ་གཉིས་ཡོད། ཁོང་གི་མི་ཚེ་ཐུང་ངུའི་ནང་གི་གློག་བརྙན་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཨ་རི་ལས་གཞན་ཡོ་རོབ་གླིང་ཀུན་ལའང་ཤུགས་རྐྱེན་ཟབ་མོ་ཐེབས་ཡོད།