-->
Showing posts with label འགྱུར།. Show all posts
Showing posts with label འགྱུར།. Show all posts

May 3, 2025

འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་གཞི་ལས་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་གཞི་བཅུ་དང་འབྲེལ་བ། (བོད་རྒྱ་ཤན་སྦྱར)

 

འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་གཞི།



 

#毗奈耶雜事

#विनयक्षुद्रकवस्तु

#རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་གཞི་བཅུ། #དངོས་པོ་བཅུ།

#十種非法之事

 

དེ་ལྟར་གླང་བོ་ཆེན་པོ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་ལོན་ཏེ་རྒྱལ་བའི་ཉི་མ་ ནུབ་པ་དང་། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་གཞི་བཅུ་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཕྱུང་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རུང་བར་བྱས་ནས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་ པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་ཉན་ཀོར་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དུ་འཇུག་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་རུང་བར་བྱས་ནས་མི་ མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱས་ཏེ། འདི་ནི་གཉིས་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ལག་གིས་ས་རྐོ་ཞིང་རྐོར་འཇུག་པར་སྤྱོད་པ་རུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཞི་གསུམ་པ་ མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། ། གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཚྭ་དུས་སུ་རུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྲེས་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཚྭ་རུང་བའོ་ཞེས་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཞི་བཞི་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དཔག་ཚད་དང་དཔག་ ཚད་ཕྱེད་དུ་སོང་སྟེ་འདུས་ཤིང་ཟས་ཟོས་ནས་ལམ་གྱིས་རུང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་ལྔ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་ སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་མར་མ་བྱས་པའི་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་སོར་མོ་གཉིས་བྱས་ཏེ་ཟོས་ནས་སོར་མོ་གཉིས་རུང་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་གཞི་དྲུག་པ་མདོ་སྡེ་ལས་ འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྲིན་བུ་པད་པ་བཞིན་དུ་ཆང་བཞིབས་ཏེ་འཐུངས་ནས་ནད་པས་རུང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་བདུན་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་ དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་འོ་མ་བྲེ་གང་དང་ཞོ་བྲེ་གང་དཀྲུགས་ནས་དུས་མ་ཡིན་པར་ཟ་ཞིང་བསྲེས་པས་རུང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་བརྒྱད་པ་མདོ་ སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་སྤྱོད་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་གདིང་བ་རྙིང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཐོ་གང་གིས་འཁོར་བས་གདིང་བ་སར་པ་ལ་མ་གླན་པར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་གདིང་བས་རུང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་དགུ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་ བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་གང་དག་ཟླུམ་པོ་དག་པ་སྤྱད་པར་འོས་པ་དེ་དག་དྲིས་བསྐུས་ནས་བདུག་པ་ཞིམ་པོས་བདུག་སྟེ། མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་དགེ་སྦྱོང་གི་མགོ་བོ་ལ་ཁྲིའུ་སྟན་དང་ཆས་པའི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས་ལམ་པོ་ཆེ་དང་། སྲང་དང་། བཞི་མདོ་དག་བསྐོར་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བསྒྲགས་ སོ། །གྲོང་ཁྱེར་དང་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ནས་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡངས་པ་ཅན་ན་གནས་པའི་ཤེས་ལྡན་དག་ཉོན་ཅིག །ལྷུང་བཟེད་འདི་ནི་ལྷུང་བཟེད་བཟང་པོ་ཡིན་ཏེ། འདིར་བྱིན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བྱིན་ནམ། གང་གིས་འདིར་བླུགས་པ་བྱས་ན་དེ་དག་གིས་བླུགས་པ་བྱས་པས་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ དང་། ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དང་། བརྩོན་པ་ཆེ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། དེར་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་གཞན་དེ་དག་ཀྱང་སྙེད་ཅིང་ཐོབ་ནས་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་གསེར་དངུལ་གྱིས་རུང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་གཞི་བཅུ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མི་རུང་བ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །


十事

如是等諸大龍象皆已遷化,大師圓寂佛日既沈世無依怙,如是漸次至一百一十年後。

爾時廣嚴城諸苾芻等,作十種不清淨事,違逆世尊所制教法,不順蘇怛羅、不依毘奈耶,乖違正理,諸苾芻等將為清淨皆共遵行,於經律中不見其事。云何為十?

一者時諸苾芻作非法不和羯磨、非法和羯磨、法不和羯磨,是諸大眾聞此說時高聲共許,此即名為高聲共許淨法。斯乃違背佛教乖越正理,不順蘇怛羅、不依毘奈耶。時廣嚴城諸苾芻等,作不清淨將為清淨,覩斯非法,云何捨而不問,稱揚宣說皆共遵行?

二者時諸苾芻作非法不和羯磨、非法和羯磨、法不和羯磨。諸人見時悉皆隨喜,此即名為隨喜淨法。斯乃違背佛教乖越正理,不順蘇怛羅、不依毘奈耶,時諸苾芻將為清淨,稱揚宣說皆共遵行。

三者諸苾芻自手掘地或教人掘,此即名為舊事淨法,廣說如上,乃至皆共遵行。

四者諸苾芻以筩盛鹽,自手捉觸守持而用,和合時藥噉食隨情,此即名為鹽事淨法,乃至皆共遵行。

五者諸苾芻未行一驛半驛,便別眾食,此即名為道行淨法,乃至皆共遵行。

六者諸苾芻不作餘食法,二指噉食,此即名為二指淨法,乃至皆共遵行。

七者諸苾芻和水飲酒,此即名為治病淨法,乃至皆共遵行。

八者諸苾芻當以乳酪一升和水攪之,非時飲用,此即名為酪漿淨法,乃至皆共遵行。

九者諸苾芻作新坐具,不以故者佛一張手重帖而自受用,此乃名為坐具淨法,乃至皆共遵行。

十者諸苾芻躬持好鉢塗拭香華,即令求寂持以巡門,普告諸人,作如是語:「遍廣嚴城現在人物,及四遠來商客之類,若有布施,若金、若銀、貝齒之類置鉢中者,得大利益富樂無窮。」既多獲利,所有金寶皆共分張,此即名為金寶淨法。斯乃違背佛教乖越正理,不順蘇呾羅、不依毘奈耶,時諸苾芻作不淨事將為清淨,稱揚宣說皆共遵行。

 

#毘奈耶杂事  #P0412. #十種非法之事

 

 

 

དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་དང་བོ་བསྡུས་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བཟློག་ཅིང་གཤེ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཆོས་སོ། །འདི་ནི་འདུལ་བའོ། །འདི་ནི་སྟོན་པས་བསྟན་པའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གཉིས་པ་གང་དུ་བཤད། དེས་གསལ་བར་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ཁོ་ནར་དགེ་སློང་ལྔ་པོའི་ཆེད་དུ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བ་རི་དགས་ཀྱི་ཚལ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མི་རྙེད་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང་། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མོད་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང་། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མོད་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལྷག་མ་མ་ལུས་པར་སྤོང་བ་དང་། རབ་ཏུ་འདོར་བ་དང་། མཐའ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཟད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོགས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷག་མ་དགེ་སློང་བཞི་པོ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་དེའི་ཚེ་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷག་མ་དགེ་སློང་བཞི་པོ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་གཉིས་པ་བསྡུས་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བཟློག་ཅིང་གཤེ་བར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཆོས་སོ། །འདི་ནི་འདུལ་བའོ། །འདི་ནི་སྟོན་པས་བསྟན་པའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །

 

爾時摩訶迦攝波作是念:「我已結集世尊最初所說經典,於同梵行處無有違逆亦無訶厭,是故當知此經是佛真教。」

復告阿難陀:「世尊復於何處說第二經?」時阿難陀以清徹音答言:「世尊亦於婆羅痆斯。」「為誰說耶?」「為五苾芻。」「所說云何?」答言:「作如是說:『汝等苾芻當知有四聖諦。云何為四?所謂苦、集、滅、道聖諦。云何苦聖諦?謂生苦、病苦、老苦、死苦、愛別離苦、怨憎會苦、求不得苦。若略說者,謂五趣蘊苦,是名為苦。云何苦集聖諦?謂喜愛俱行隨處生染,是名為集。云何苦滅聖諦?謂此喜愛俱行隨處生染更受後有,於如是等悉皆除滅棄捨變吐,染愛俱盡證妙涅槃,是名苦滅。云何趣滅道聖諦?謂八正道:正見、正思、正語、正業、正命、正勤、正念、正定,是名趣滅道聖諦。』說此法時具壽阿若憍陳如,於諸煩惱心得解脫,餘四苾芻離諸塵垢得法眼淨。」時具壽阿若憍陳如,告具壽大迦攝波曰:「如是等法我於佛所親自聽聞,我聞法已於諸煩惱心得解脫,餘四苾芻離諸塵垢得法眼淨。」「我已結集世尊第二所說經教,於同梵行處無有違逆亦無訶厭,是故當知此經是佛真教。」

 

#毗奈耶雜事 #P0407

 

དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་གནས་བརྟན་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྙིང་ལས་ཆུང་བར་གནས་པ་ཞིག་འདུག་གོ། །གྲོང་ཁྱེར་ནོར་ཅན་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་གནས་བརྟན་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ།དེ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་ཞིག་སྟེ་དེ་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དུ་འོངས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་རྙེད་པ་དག་འགོད་དེ་དེར་འོངས་པ་དང་། དགེ་སྐོས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་དགེ་འདུན་གྱི་རྙེད་པ་འགོད་ཀྱིས་ལོངས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྙེད་པ་བྱུང་བ་ཅི་ཞིག་སུས་བྱིན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་དང་། དེས་ཆུ་བུར་འདི་གཅིག་པུ་བྱུང་བར་ཟད་དམ། གཞན་ཡང་ཡོད་སྙམ་བརྟགས་པ་དང་། ཇི་ཙམ་ན་བསླབ་པ་ལྷོད་ཅིང་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་འཕེལ་བར་མཐོང་ནས་དེས་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དེ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རུང་བར་བྱེད་དོ།། །།འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་གཞི། བམ་པོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་དགུ་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་གང་དུ་བཅས། གྲོང་ཁྱེར་ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན་ཏེ། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད། རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་གཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བགྱིད་པ་འདི་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་ཉེན་ཀོར་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་དུ་འཇུག་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་གང་དུ་བཅས། གྲོང་ཁྱེར་ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན་ཏེ། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་གཉིས་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ལག་གིས་ས་རྐོ་ཞིང་བརྐོས་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། མཉན་ཡོད་དུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་གསུམ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ། ཚྭ་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚྭ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་གྱི་ཚྭ་རུང་བ་དུས་སུ་རུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྲེས་ནས་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་ཚྭ་དུས་སུ་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་བཞི་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་ སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་ལམ་གྱིས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལམ་གྱིས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དཔག་ཚད་དང་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དུ་སོང་སྟེ་འདུས་ཤིང་ཟན་ཟོས་ནས་ལམ་གྱིས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། ལྷས་བྱིན་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་ལྔ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ། སོར་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སོར་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་མར་མ་བྱས་པའི་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་སོར་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རུང་བར་བྱས་ཏེ་ཟོས་ནས་སོར་མོ་གཉིས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། མཉན་ཡོད་དུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་མང་པོ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དྲུག་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པར་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་ནད་པས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནད་པས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྲིན་བུ་པད་པ་བཞིན་དུ་ཆང་བཞིབས་ཏེ་འཐུངས་ནས་ནད་པས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། མཉན་ཡོད་དུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལེགས་འོངས་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ། བསྲེས་པས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བསྲེས་པས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་འོ་མ་བྲེ་གང་དང་ཞོ་བྲེ་གང་དཀྲུགས་ནས་དུས་མ་ཡིན་པར་ཟ་ཞིང་དཀྲུགས་པས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། མཉན་ཡོད་དུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་མང་པོ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་བརྒྱད་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་གདིང་བས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གདིང་བས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་གདིང་བ་རྙིང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཐོ་གང་གིས་འཁོར་བ་གདིང་བ་སར་པ་ལ་མ་གླན་པར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་གདིང་བས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། མཉན་ཡོད་དུའོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་མང་པོ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ལྟུང་བྱེད་དོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དགུ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་ མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་གསེར་དངུལ་གྱིས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། གསེར་དངུལ་གྱིས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་འདི་ལྟར་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་གང་དག་ཟླུམ་པོ་དག་པ་སྤྱད་པར་འོས་པ་དེ་དག་དྲིས་པ་སྐུས་ནས་བདུག་པ་དྲི་ཞིམ་པོས་བདུགས་ཏེ་མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་དགེ་སྦྱོང་གི་མགོ་བོ་ལ་ཁྲིའུ་སྟན་དང་ཆས་པའི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས་ལམ་པོ་ཆེ་དང་། སྲང་དང་། བཞི་མདོ་དག་བསྐོར་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བསྒྲགས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་དང་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ནས་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡངས་པ་ཅན་ན་གནས་པའི་ཤེས་ལྡན་དག་ཉོན་ཅིག །ལྷུང་བཟེད་འདི་ནི་ལྷུང་བཟེད་བཟང་པོ་ཡིན་ཏེ་འདིར་བྱིན་ནམ་ཤིན་ཏུ་བྱིན་ནམ་གང་གིས་འདིར་བླུགས་པ་བྱས་པས་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དང་། བརྩོན་པ་ཆེ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱས་པ་དང་། དེར་དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་གཞན་དེ་དག་ཀྱང་རྙེད་ཅིང་ཐོབ་ནས་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་གསེར་དངུལ་གྱིས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། འདུལ་བ་ལས་ཏེ་སྤང་བའི་ལྟུང་བྱེད་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ལུང་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པར་གཏོགས་པ་དང་། གཙུག་ན་ནོར་བུའི་མདོ་སྡེ་དང་། ལུང་རིང་པོ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པ་དང་། ལུང་བར་མ་དང་། ཟུང་དུ་གཏོགས་པ་དང་། སྲ་བརྐྱང་གི་མདོ་སྡེ་དང་། གཅིག་ལས་འཕྲོས་པའི་ལུང་དང་། བཞི་པ་དང་ལྔ་པར་གཏོགས་པ་དེ་དག་ལས་སོ། །གང་ལས་བརྟེན། དྲུག་སྡེ་དང་། དགེ་སློང་གཞན་དག་དང་། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དག་ལས་ཏེ། གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་བཅུ་པ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ། དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ད་སོང་ལ་ཕྱོགས་ཚོལ་ ཅིག་དང་ངས་ཆོས་བཞིན་དུ་གྲོགས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་དེ་བཞིན་དུ་བགྱིའོ་ཞེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་གནས་བརྟན་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ལས་མཉན་ནས་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་རབ་ཏུ་གནས་སོ། །དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་ནོར་ཅན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནས་བརྟན་གཡོ་ལྡན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་གནས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་ཞིག་གནས་ཏེ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་གནས་བརྟན་གཡོ་ལྡན་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཡོ་ལྡན་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཡོ་ལྡན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་རུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱས་ཏེ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་གཞི་བཅུ་པོ་དེ་དག་རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་དང་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཕྱོགས་ཚོལ་ཅིག་དང་ངས་ཆོས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གཡོ་ལྡན་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་སང་ཀཱ་ཤ་ཞེས་བྱ་བར་སོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་སང་ཀཱ་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནས་བརྟན་ནོར་ཅན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་གནས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་སྒོམ་པ་ཞིག་གནས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནོར་ཅན་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནོར་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་པར་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དེ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། གཞི་བཅུ་པོ་དེ་དག་རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་དང་། དེས་སོང་ལ་ཕྱོགས་ཚོལ་ཅིག་དང་ངས་ཆོས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནོར་ཅན་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དམར་བུ་ཅན་དུ་འོངས་སོ། །དེའི་ཚེ་གང་གྲོང་ཁྱེར་དམར་བུ་ཅན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་དགའ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཟླ་སྒུར་གནས་ཏེ་དེ་དག་དེའི་ཚེ་འགོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་དགའ་ལ་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་དགའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ནས་སྲུག་ནར་སོན་པ་དང་། དེའི་ཚེ་སྲུག་ན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཕམ་པ་གནས་ཏེ་དེས་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱས་པར་བརྗོད་ནས་དེའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཡང་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ནས་དེ་མ་ཧེ་ལྡན་དུ་སོང་བ་དང་ དེའི་ཚེ་མ་ཧེ་ལྡན་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་སྐྱེས་གནས་ཏེ་དེས་དེ་ལ་ཡང་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱས་པར་བརྗོད་ནས་དེའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཡང་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ནས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་སུ་སོན་པ་དང་། དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུ་གནས་ཏེ། དེས་དེའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཡང་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གནས་བརྟན་ཡངས་པ་ཅན་ན་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱས་ཏེ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན། དྲུག་སྡེ་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །གནས་བརྟན་འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་བར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གམ། གནས་བརྟན་དེ་ནི་དེར་བས་ན་འདི་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱས་པར་བརྗོད་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུས་ཅི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་དང་པོར་བདག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་སམ་སྙམ་བསམས་པ་དང་ཇི་ཙམ་ན་གཞན་དུ་ཡང་སོང་བར་མཐོང་ནས། དེས་བསམས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལམ་རིང་པོ་ནས་འོངས་པས་ངལ་སོ་ཞིང་དེ་འདུག་ཏུ་བཅུག་ལ་བདག་ཕྱོགས་ཚོལ་དུ་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་ཁྱོད་ལམ་རིང་པོ་ནས་འོངས་པས་ཁྱོད་ངལ་སོ་ལ་ངས་ཕྱོགས་བཙལ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་དེ་ངལ་སོར་བཅུག་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནམ་གྲུ་ཕྱོགས་ཚོལ་ཞིང་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཉེ་གནས་དགེ་ སློང་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པའི་མཁན་པོ་གར་སོང་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཕྱོགས་ཚོལ་དུ་སོང་ངོ་། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཚོལ་དུ་སོང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གནས་ནས་དབྱུང་བའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ངེད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱས་ན་དེས་ངེད་རྣམས་གནས་ནས་དབྱུང་བའི་ལས་བྱ། དེས་རྒྱས་པར་བཟླས་པ་དང་། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་བྱེད་དེ། སྟོན་པ་འདས་པ་དེའི་གསུང་རབ་ལ་རྣམ་པ་དེ་དང་དེ་དག་གིས་འཚོ་བར་རུང་ན་ངེད་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་མཐོ་བཙམ། དེ་དག་ལས་གཞན་ཞིག་གིས་དྲང་བའི་སེམས་དང་ཕན་པའི་བརླང་ཚིག་གིས་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁྱེད་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་མ་ཡིན་པས་སྤྱོད་དེ། དེས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལོ་སྟོང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔོན་ཐོས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་མ་འོངས་པའི་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གཞན་དག་ཀྱང་གང་དག་བསླབ་པ་ལྷོད་པར་ཞུགས་ཤིང་ཆུ་བུར་གྱི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་པས་དེ་བས་ན་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱེད་རྣམས་ངེས་པར་གནས་ནས་དབྱུང་བའི་ལས་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་དག་སྐྲག་ནས་སྤོབས་པ་མེད་དེ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེ་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སོང་སྟེ་གཏམ་བརྗོད་པར་བརྩམས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཚོལ་དུ་སོང་ནས་བདག་ཅག་གནས་ནས་དབྱུང་བའི་ལས་བྱེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་ཆུང་ངུར་འདུག །ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྨྲོས་ཤིག །དེ་ནས་གཅིག་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་ཏུ་ཡོད། གང་དེ་ཕྱོགས་ཚོལ་དུ་སོང་ན་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཙལ་མོད། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་མི་གནས་པར་བྱ། གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་བདག་ཅག་རྩོད་པར་འགྱུར་བར་བྲོས་ཏེ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་གང་དུ་འགྲོ་སྟེ་གང་དུ་སོང་བ་དེར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་དམིགས་སུ་འགྱུར་བས་བཟོད་པ་གསོལ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་ གིས་བཟོད་པ་གསོལ་མི་ནུས་ཀྱི་དཀྲིས་བཞིན་དུ་འདུག་གོ། །གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། དེ་འདི་ལྟར་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཉེ་གནས་མང་པོ་དེ་དག་ཇེ་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་དང་། དྲ་བ་དང་། ཕོར་བུ་དང་། སྐ་རགས་དག་གིས་བསྡུས་ལ་ཕྱིས་གར་རིགས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཞིག་གིས་བཟང་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྣམ་སྦྱར་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བླ་གོས་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མཐང་གོས་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་རྔུལ་ཟན་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གདིང་བ་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལྷུང་བཟེད་བྱིན། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཆུ་ཚགས་བྱིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་དེ་དག་བར་ན་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ཙམ་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་རིམ་གྱིས་ཕྱོགས་བཙལ་ནས་ཡངས་པ་ཅན་དུ་འོངས་པ་དང་། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཉེ་གནས་དག་འོངས་ནས་ཡངས་པ་ཅན་དག་གི་གྲོང་དུ་མ་སོང་བར་དེར་ལམ་གྱི་ངལ་བསོ་བ་དང་། ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་ཉེ་གནས་དག་གིས་སྨྲས་པ། མཁན་པོ་ཕྱོགས་དེ་དག་བཙལ་ཏམ། བུ་ཕྱོགས་དེ་དག་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འོང་ངོ་། །མཁན་པོ་འཚལ་ཏོ། །ཐུགས་དེ་ལྟ་བུ་ཀུན་བཟློག་པའི་རིགས་ཏེ། སྟོན་པ་འདས་པ་དེའི་གསུང་རབ་ལ་རྣམ་པ་དེ་དང་དེ་དག་གིས་འཚོ་བར་རུང་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་བགྱི། དེས་བསམས་པ། འདི་དག་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཚིག་ཅི་སྨྲ་སྟེ། ངེས་པར་འདི་དག་གིས་དེ་དག་ལས་རང་གིར་བྱ་བ་བླངས་པར་རིག་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཚིག་སྨྲ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་དེ་དག་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་བླངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་དག་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་ཇི་ལྟར་གྲོས་བྱས་པ་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། བསླབ་པ་ལྷོད་པའི་ཕྱོགས་དག་འཕེལ་བས་རིངས་པར་འོང་བར་རིགས་པས་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ལ་བཤོལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གང་གིས་བཤོལ་བར་བྱ་བ་རིངས་བྱེད་རིགས་པ་ཤོལ་བྱེད་པ། །ཚུལ་བཞིན་བྱ་བ་རབ་སྤངས་བྱིས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགྲོ། །དེ་ནི་གྲགས་པ་མེད་པའི་ སྐལ་ལྡན་གྲོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤངས། །དེ་ཡི་དོན་ནི་མི་འཕེལ་མར་གྱི་ངོ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །གང་གིས་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་རིགས་བྱེད་བློ་ལྡན་མི་ཤོལ་བ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྤངས་མཁས་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་འཐོབ། །དེ་ནི་གྲགས་པ་སྐལ་ལྡན་གྲོགས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤངས་མི་འགྱུར། །དེ་ཡི་དོན་ནི་འཕེལ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་ཞུགས་ཏེ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་བརྟགས་ཏེ། གཎྜཱི་དེ་བརྡུངས་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱར་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དག་འདུས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཟླ་སྒུར་འགོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་གཎྜཱིའི་སྒྲ་མ་ཐོས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་རྣམས་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་དེ་དག་ནི་མིང་ནས་ཕྱུང་སྟེ་བརྗོད་ན་ནི་འཁྲུག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བས་མ་ལ་བདག་གིས་མིང་ནས་མི་འབྱུང་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེས་ཇི་ལྟར་རྒན་རིམས་སུ་འདུད་པ་བྱས་ནས་རྒན་པའི་མཐའ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་སྟན་ལ་འདུག་གོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱར་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བས་དོན་དུ་གཉེར་བར་འདོད་པ་དང་། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཟླ་སྒུར་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་ལངས་ཏེ། དེ་ལ་ལྷ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་ཟླ་སྒུར་ཅིའི་ཕྱིར་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུས་བཞུགས། ཁྱོད་དང་མཁན་པོ་གཅིག་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱར་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་ནི་ཡངས་པ་ཅན་ན་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པས་རིངས་པར་བཞུད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་དམར་བུ་ཅན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཡངས་པ་ཅན་དུ་ཕྱིན་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ཀྱི་སྒོར་འདུག་སྟེ་སྒོ་ལ་བརྡུངས་པ་དང་། དགེ་སློང་དག་གིས་ཁྱོད་སུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། 

གང་དག་དམར་བུ་ཅན་ན་གནས་པ་ཡི། །དགེ་སློང་མང་དུ་ཐོས་པ་འདུལ་བ་འཛིན། ། 

དེ་དག་ལས་ནི་གཞན་ཞིག་འདིར་འོངས་ཏེ། །དབང་པོ་དུལ་ཞེས་བྱ་བ་སྒོ་ན་འདུག །

དགེ་སློང་དག་གིས་སྨྲས་པ། དབང་པོ་དུལ་བ་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་ན་ཁྱོད་སུ་ཡིན་སྨྲོས་ཤིག །

དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། 

གང་དག་དམར་བུ་ཅན་ན་གནས་པ་ཡི། །དགེ་སྦྱོང་མང་དུ་ཐོས་པ་འདུལ་བ་འཛིན། །

དེ་དག་ལས་ནི་གཞན་ཞིག་འདིར་འོངས་ཏེ། །ཐེ་ཚོམ་བཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྒོ་ན་འདུག །

དགེ་སློང་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པ་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་།

དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། 

གང་དག་དམར་བུ་ཅན་ན་གནས་པ་ཡི། །དགེ་སྦྱོང་མང་དུ་ཐོས་པ་འདུལ་བ་འཛིན། །

དེ་དག་ལས་ནི་གཞན་ཞིག་འདིར་འོངས་ཏེ། །འགྱོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྒོ་ན་འདུག །

དགེ་སློང་དག་གིས་འགྱོད་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་ན་སུ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་།

དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། 

གང་དག་དམར་བུ་ཅན་ན་གནས་པ་ཡི། །དགེ་སྦྱོང་མང་དུ་ཐོས་པ་འདུལ་བ་འཛིན། །

དེ་དག་ལས་ནི་གཞན་ཞིག་འདིར་འོངས་ཏེ། །ཟླ་སྒུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་ན་འདུག །

དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་འོངས་སམ་ལེགས་པར་འོངས་སམ། ནང་དུ་ཞུགས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། དེ་ནང་དུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ནས་བྱུང་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཟླ་སྒུར་དོན་དུ་གཉེར་བར་བསྐོར་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་ཞུགས་ནས་འདི་ལྟར་རང་རང་གི་སྟན་ལ་འདུག་གོ །

ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་དེ་བཞིན་རྒན་རིམས་སུ་འདུག་པ་ལ་དངོས་པོ་བཅུ་བཟླས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བྱེད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱས་ཏེ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ནི་གཞི་དང་ པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་འདི་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་དེ། དེ་དག་བདག་ཅག་གིས་དོར་བར་བགྱིའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ནི་དེར་བས་ཏེ་གཞན་དག་ཞུ་བར་བགྱིའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བགྱིད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བྱེད་པ་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱས་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་བརྗོད་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ནས་བྱུང་སྟེ། ཡང་གཎྜཱི་བརྡུངས་ནས་ཡངས་པ་ཅན་ན་གནས་པའི་དགེ་སློང་དག་དྲིས་པའི་ཚིག་གིས་བསྡུས་ནས་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུག་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་དེ་ལྟར་རྒན་རིམས་སུ་འདུག་པ་ལ་གཞི་བཅུ་པོ་མིང་ནས་ཕྱུང་སྟེ་བཟླས་པ་བྱ་བར་ཞུགས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རུང་བར་བྱེད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་རུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལས་བྱས་ཏེ། ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རུང་བར་བགྱིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བཅས། ཙམ་པར་རོ། །གང་ལས་བརྟེན། དགེ་སློང་དྲུག་སྡེ་དག་ལས་སོ། །ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་བྱས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ནི་གཞི་དང་པོ་མདོ་སྡེ་ལས་འདས། འདུལ་བ་ལས་འདས། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དང་བྲལ་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་མི་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་རུང་ངོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་སྤྱོད་དེ། དེ་དག་བདག་ཅག་གིས་དོར་བར་བགྱིའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ནི་དེར་བས་ཏེ་འདི་ཞུ་བར་བགྱིའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བྱེད་པ་རུང་ངམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་རུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཞི་བཅུ་པོ་རྒྱས་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་བདག་ཅག་གིས་དོར་བར་བྱའོ་ཞེས་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱས་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པས་བདུན་བརྒྱས་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ། བདུན་བརྒྱས་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་གྱུར་ཏོ།། །།བར་སྡོམ་ནི། 

ཨ་ལ་ལ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྤྱོད་པ་དང་། །བརྟགས་པ་དང་ནི་ལན་ཚྭ་དག་དང་ལམ་དང་ནི། །

སོར་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རུང་དང་དཀྲུགས་དང་གདིང་བ་དང་། །གསེར་དངུལ་བྱས་པ་འདི་ནི་བར་སྡོམ་ཡང་དག་བསྡུས། །

གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་དང་ནོར་ཅན་དང་། །ལྷ་ལས་བབས་དང་དེ་བཞིན་དམར་བུ་ཅན། །

སྲུག་ན་དང་ནི་མ་ཧེ་ལྡན་པ་དང་། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་གྱུར་པ་ནི་ཕྱི་མ་ཡིན། །

ཐམས་ཅད་འདོད་དང་གྲགས་དང་གཡོ་ལྡན་དང་། །ནོར་ཅན་དང་ནི་ཡིད་དགའ་དག་དང་ཡང་། །

ཟླ་སྒུར་དང་ནི་དེ་བཞིན་མ་ཕམ་པ། །ཡང་དག་བྱུང་དང་ནམ་གྲུ་ལ་སོགས་པའོ། །

འདིར་འགྲེལ་པ་ལས་སྒོ་བརྒྱད་པའོ་ཞེས་སྒོ་བརྒྱད་ཅར་ཚང་བར་བྱས་སོ། །འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་གཞི་རྫོགས་སོ།། །།

 

 *རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བིདྱཱ་ཀ་ར་པྲ་བྷ་དང་། དྷརྨྨ་ཤྲཱི་པྲ་བྷ་དང་། ལོཙྪ་བ་བན་དེ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་བསྒྱུར།། །།

 

 

爾時具壽阿難陀在廣嚴城,有弟子名曰樂欲,是阿羅漢住八解脫,少欲知足省緣而住。此有弟子在婆颯婆聚落號曰名稱,亦阿羅漢住八解脫,與五百弟子人間遊行至廣嚴城。時諸苾芻欲分利物,授事人來告尊者名稱曰:「僧伽獲利今欲共分,可來受取。」報言:「具壽!此之物利,從何而得?是誰所施?」彼即如前所得物處具告其事。尊者聞已作如是念:「唯於此事有惡疱生,為更有餘事?」即入定觀察,乃見於戒慢緩作諸惡行,共作十種非法之事。見已欲令法久住故,即便往詣尊者樂欲處,禮雙足已,白言:「尊者!苾芻合作如是高聲共許法耶?」尊者問曰:「何謂共許法?」答曰:「此廣嚴城諸苾芻,作非法不和羯磨、非法和羯磨、法不和羯磨,而大眾高聲共許此事,此即名為高聲共許淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於瞻波城。」復問:「為誰?」答曰:「為六眾。」問:「得何罪?」答言:「得惡作罪。」「尊者此是第一事,斯乃違背佛教乖越正理,不順蘇呾羅、不依毘奈耶。而諸苾芻作不清淨將為清淨,稱揚宣說皆共遵行。尊者不應縱捨如斯惡事。」彼聞是語默然而住,答曰:「此事已知。」

又問:「尊者!合作如是隨喜法耶?」尊者問曰:「何謂隨喜法?」答曰:「此諸苾芻作非法不和羯磨,又作非法和羯磨,又作法不和羯磨,而大眾隨喜,此即名為隨喜淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於瞻波城。」復問:「為誰?」答:「為六眾。」問:「得何罪?」答言:「得惡作罪。」「尊者!此是第二事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者合作如是舊事淨法不?」尊者問曰:「何謂舊事淨法?」答曰:「此諸苾芻自手掘地,或復教人,而大眾將為舊事淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於室羅伐城。」復問:「為誰?」答:「為六眾。」問:「得何罪?」答言:「得墮罪。」「尊者!此是第三事。斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是鹽事淨法不?」尊者問曰:「何謂鹽事淨法?」答曰:「此諸苾芻,以筩盛鹽守持而用,和合時藥噉食隨情,將為鹽淨。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於王舍城。」復問:「為誰?」答:「為具壽舍利弗。」問:「得何罪?」答言:「得波逸底迦罪。」「尊者!此是第四事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是道行淨不?」尊者問曰:「何謂道行淨法?」答曰:「此諸苾芻或行一驛半驛,便別眾食,將為道行淨。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於王舍城。」復問:「為誰?」答:「為天授。」問:「得何罪?」答言:「得波逸底迦罪。」「尊者!此是第五事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是二指淨法不?」尊者問曰:「何謂二指淨法?」答曰:「此諸苾芻不作餘食法,而以二指食噉,將為二指淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於室羅伐城。」復問:「為誰?」答:「為善來。」問得:「何罪?」答言:「得波逸底迦罪。」「尊者此是第六事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是治病淨法不?」尊者問曰:「何謂治病淨法?」答曰:「此諸苾芻以水和酒,攪而飲用,將為淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於室羅伐城。」復問:「為誰?」答:「為善來。」問:「得何罪?」答言:「得波逸底迦。」「尊者此是第七事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是酪漿淨法不?」尊者問曰:「何謂酪漿淨法?」答曰:「此諸苾芻以乳酪一升,和水攪之非時飲用,將為酪漿淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」

問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於室羅伐城。」復問:「為誰。」答:「為十七眾苾芻。」問:「得何罪?」答曰:「得波逸底迦。」「尊者!此是第八事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是坐具淨法不?」尊者問曰:「何謂坐具淨法?」答曰:「此諸苾芻作新坐具,不以故者佛一張手重帖而自受用,將為坐具淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是」。問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於室羅伐城。」復問:「為誰?」答:「為六眾苾芻。」問:「得何罪?」答言:「得波逸底迦。」「尊者!此是第九事,斯乃違背佛教,廣說如前,乃至尊者不應縱捨如斯惡事。」默然而住,此事已知。

又問:「尊者!合作如是金寶淨法不?」尊者問曰:「何謂金寶淨法?」答曰:「此諸苾芻莊飾妙鉢,持以巡門,乞諸金寶貝齒之類,眾共分張,將為金寶淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於毘奈耶。」復問:「為誰?」答:「為六眾苾芻及餘苾芻。」問得:「何罪?」答言:「得捨墮罪。」「尊者!此是第十事。又於《相應阿笈摩.佛語品處寶頂經》中說。又於《長阿笈摩.戒蘊品處》說。又於《中阿笈摩.相應品處羯恥那經》中說。又於《增一阿笈摩.第四第五品處》中說,斯乃違背佛教。」尊者答曰:「若如是者,汝可餘處自求善黨,我當與汝為法伴侶。」

時具壽名稱從尊者樂欲聞是語已,便入第四邊際靜慮已,即向安住聚落。彼有苾芻名曰奢侘,是尊者阿難陀弟子,獲阿羅漢住八解脫。是時名稱詣奢侘所,頂禮足已白言:「尊者!合作如是共許淨法不?」尊者問曰:「何謂共許淨法?」答曰:「此諸苾芻作非法不和羯磨、非法和羯磨、法不和羯磨,共許淨法。是事合不?」尊者曰:「不應如是。」問曰:「如來何處制不許為?」答曰:「於瞻波城。」復問:「為誰?」答:「為六眾苾芻。」問:「得何罪?」答言:「惡作罪。」「尊者!此是第一事,斯乃違背佛教,如前廣說,乃至十事。」尊者答曰:「若如是者,汝可餘處自求善黨,我當與汝為法伴侶。」

彼即辭去,便往僧羯世城。彼有婆瑳尊者,是阿難陀弟子,獲阿羅漢住八解脫。是時名稱詣婆瑳所,頂禮足已白言:「尊者!合作如是共許淨法不?」尊者問曰:「何謂共許淨法?」答問同前,廣說乃至十事。奉辭便往波吒離子城。彼有具壽名曰曲安,是時曲安住滅盡定,名稱復向具壽善意處,廣說十事,乃至奉辭詣流轉城。彼有具壽難勝,亦為廣說如前十事,乃至頂禮奉辭而去。詣大惠城,彼有具壽善見,亦為廣說如前十事,乃至頂禮奉辭而去。次詣俱生城,彼有具壽妙星,亦為廣說如前十事。是時具壽妙星聞其說已作如是念:「而此具壽先來我處,為當亦至餘處說耶?」乃知已向餘處,妙星念曰:「今此具壽遠涉長途必當疲苦。」告言:「汝可住此且為歇息,我往求黨。」是時名稱即住,妙星便往。

是時廣嚴城中諸苾芻,悉皆往詣名稱弟子之處,問曰:「汝鄔波馱耶今在何處?」答言:「往求善黨。」復問曰:「何故求黨?」答言:「為擯汝等。」告曰:「我等有何違犯而欲驅擯?」名稱弟子廣陳其事,彼諸苾芻[4]曰:「汝鄔波馱耶所為不善,佛已涅槃,於遺法中何故相惱?我等隨緣且為活計。」於彼眾中有諸苾芻,共相議曰:「斯言誠實不諂。汝等具壽所為,不順聲聞、行違逆事。我等先聞世尊正法住一千年,時今未過令教隱沒。彼今求黨護持正法,而欲驅擯甚為妙善,由是義故令諸惡人不慢於戒、惡疱不生。」而諸苾芻咸皆恐懼,莫能加報默然一邊,互相議曰:「具壽名稱,已往求黨為驅擯事,何故默住?」彼言:「我欲何為?」答曰:「彼既求黨,我等亦求,何能驅擯?」或言:「若如是者,當有諍起可共逃竄。」或言:「欲何處去?所至之處還有斯過,可求容恕從乞歡喜。」或言:「彼定不與我等歡喜,宜可且住於此,名稱所有弟子門人,我等當以衣鉢、瓶絡、銅椀、腰絛先相資贈,令彼情悅方乞歡喜。」咸言:「是善方便。」或與僧伽胝衣、或與七條、或與五條、或與裙僧脚欹、或與襯身衣、或有與鉢、或與水羅,如是供給漸相容忍,住處中位。

是時具壽名稱既求善黨來至廣嚴,弟子門人頂禮足已,白言:「鄔波馱耶求黨得不?」報言:「諸子!不久善黨自來相助。」諸弟子言:「鄔波馱耶!此事已過願可迴心,大師既滅教亦隨去,任緣活命何為惱他?」名稱聞已作如是念:「我諸弟子未曾聞說如此之語,看其形勢定受他求。」告言:「諸具壽!我於汝等未曾聞說如此之語,汝等不有受他求情耶?」時諸弟子咸皆默然。是時名稱令使往告善黨曰:「惡黨漸增宜速來赴,佛法大事不可遷延。」說伽他曰:

「應速更遲,  

應遲返速,  

此乖正理,

是愚所行。  

得惡名稱,  

遠離善友,

所作衰損,  

如月漸黑。  

應遲者遲,

應速者速,  

此順正理,  

智者所知。

得好名稱,  

親近善友,  

所作增長,

如月漸白。」

即鳴揵稚,便有六百九十九阿羅漢悉皆來集,咸是具壽阿難陀弟子。爾時尊者曲安,入滅盡定不聞揵稚聲,時諸苾芻皆集會已,具壽名稱作如是念:「我若稱名而白眾者,必大忿諍,宜可平懷普告。」即詣上座處蹲踞合掌而住。時曲安尊者從滅盡定起,是時有天告聖者曲安曰:「何為安然?有諸同學六百九十九阿羅漢,皆來集會住廣嚴城,欲為結集令法久住,可宜速往。」以神通力於波吒[2]離沒於廣嚴出便扣其門,諸苾芻問曰:「是誰?」曲安尊者伽[]他報曰:

「住在波吒離子城,  

持律沙門多聞者;

於中有人來至此,  

佇立門首諸根寂。」

門內苾芻曰:「於餘亦有諸根寂靜耶?可道名字。」曲安答曰:

「住在波吒離子城,  

持律沙門多聞者;

於中有人來至此,  

佇立門首斷諸疑。」

苾芻報曰:「於餘亦有斷諸疑耶?」尊者復答:

「住在波吒離子城,  

持律沙門多聞者;

於中有人來至此,  

佇立門首名曲安。」

苾芻曰:「善來!善來!今可入來。」既入院已,諸苾芻皆起相迎,問訊頂禮還依次坐。時具壽名稱見諸尊者坐已陳說十事,白言:「諸具壽!合作如是共許淨法不?」問曰:「何謂共許淨法?」答曰:「如有苾芻作非法不和羯磨、又作非法和羯磨、又作法不和羯磨,名為共許淨法,是事合不?」尊者曰:「不應爾。」問曰:「在何處制?」答曰:「瞻波城。」復問:「為誰?」答:「為六眾苾芻。」問:「得何罪?」答:「得惡作罪。」「尊者!此是第一事,斯乃違背佛教。」廣說十事問答同前已,即共結集。以言白已,即鳴揵稚,住廣嚴城所有苾芻,皆來集會次第而坐。時尊者名稱復為大眾廣陳十事,論說是非悉皆共許。時有七百阿羅漢共為結集,故云七百結集。

攝前內頌曰:

高聲及隨喜、  

掘地酒盛鹽、

半驛二指病、  

酪漿坐具寶。

廣嚴安住大聚落,  

從天下處僧羯奢,

波吒離子流轉城,  

大惠俱生處有七,

尊者樂欲及名稱,  

尊者奢侘婆颯婆,

善意曲安與難勝,  

善見妙星人有九。

 

根本說一切有部毘奈耶雜事卷第四十

*三藏法師義淨奉 制譯

 

Jan 19, 2025

རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་མདོ་བཞུགས།

 
 

न्यायप्रवेशकसूत्रम्

རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་མདོ་བཞུགས།

 


 

 

साधनं दूषणं चैव साभासं परसंविदे।

प्रत्यक्षमनुमानं च साभासं त्वात्मसंविदे॥

–-इति शास्त्रार्थसंग्रहः॥

 

तत्र पक्षादिवचनानि साधनम्। पक्षहेतुदृष्टान्तवचनैर्हि प्राश्निकानामप्रतीतोऽर्थः प्रतिपाद्यत इति॥ तत्र पक्षः प्रसिद्धो धर्मी प्रसिद्धविशेषेण विशिष्टतया स्वयं साध्यत्वेनेप्सितः। प्रत्यक्षद्यविरुद्ध इति वाक्यशेषः। तद्यथा। नित्यः शब्दोऽनित्यो वेति॥ हेतुस्त्रिरूपः। किं पुनस्त्रैरूप्यम्। पक्षधर्मत्वं सपक्षे सत्त्वं विपक्षे चासत्त्वमिति। कः पुनः सपक्षः। को वा विपक्ष इति॥ साध्यधर्मसामान्येन समनोऽर्थः सपक्षः। तद्यथा। अनित्ये शब्दे साध्ये घटादिरनित्यः सपक्षः॥ विपक्षो यत्र साध्यं नास्ति। यन्नित्यं तदकृतकं दृष्टं यथाकाशमिति। तत्र कृतकत्वं प्रयत्नानन्तरीयकत्वं वा सपक्ष एवास्ति विपक्षे नास्त्येव। इत्यनित्यादौ हेतुः॥ दृष्टान्तो द्विविधः। साधर्म्येण वैधर्म्येण च॥ तत्र साधर्म्येण तावत्। यत्र हेतोः सपक्ष एवास्तित्वं ख्याप्यते। तद्यथा। यत्कृतकं तदनित्यं दृष्टं यथा घटादिरिति॥ वैधर्म्येणापि। यत्र साध्याभावे हेतोरभाव एव कथ्यते। तद्यथा। यन्नित्यं तदकृतकं दृष्टं यथाकाशमिति। नित्यशब्देनात्रानित्यत्वस्याभाव उच्यते। अकृतकशब्देनापि कृतकत्वस्याभावः। यथा भावाभावोऽभाव इति॥ उक्ताः पक्षादयः॥

एषां वचनानि परप्रत्यायनकाले साधनम्। तद्यथा। अनित्यः शब्द इति पक्षवचनम्। कृतकत्वादिति पक्षधर्मवचनम्। यत्कृतकं तदनित्यं दृष्टं यथा घटादिरिति सपक्षानुगमवचनम्। यन्नित्यं तदकृतकं दृष्टं यथाकाशमिति व्यतिरेकवचनम्। एतान्येव त्रयोऽवयवा इत्युच्यन्ते।

 

साधयितुमिष्टोऽपि प्रत्यक्षादिविरुद्धः पक्षाभासः।

तद्यथा। प्रत्यक्षविरुद्धः १अनुमानविरुद्धः २आगमविरुद्धः ३लोकविरुद्धः ४स्ववचनविरुद्धः ५अप्रसिद्धविशेषणः ६अप्रसिद्धविशेष्यः ७अप्रसिद्धोभयः ८प्रसिद्धसंबन्धश्चेति ९॥

तत्र प्रत्यक्षविरुद्धो यथा। अश्रावणः शब्द इति॥ अनुमानविरुद्धो यथा। नित्यो घट इति॥ आगमविरुद्धो यथा। वैशेषिकस्य नित्यः शब्द इति साधयतः॥ लोकविरुद्धो यथा। शुचि नरशिरःकपालं प्राण्यङ्गत्वाच्छङ्खशुक्तिवदिति॥ स्ववचनविरुद्धो यथा। माता मे वन्ध्येति। अप्रसिद्धविशेषणो यथा बौद्धस्य सांख्यं प्रति विनाशी शब्द इति॥ अप्रसिद्धविशेष्यो यथा। सांख्यस्य बौद्धं प्रति चेतन आत्मेति॥ अप्रसिद्धोभयो यथा। वैशेषिकस्य बौद्धं प्रति सुखादिसमवायिकारणमात्मेति॥ प्रसिद्धसंबन्धो यथा। श्रावणः शब्द इति॥ एषां वचनानि धर्मस्वरूपनिराकरणमुखेन प्रतिपादनासंभवतः साधनवैफल्यतश्चेति प्रतिज्ञादोषाः॥ उक्ताः प्रक्षाभासाः॥

असिद्धानैकान्तिकाविरुद्धा हेत्वाभासाः॥ तत्रासिद्धश्चतुःप्रकारः। तद्यथा। उभयासिद्धः १अन्यतरासिद्धः २संदिग्धासिद्धः ३आश्रयासिद्धश्चेति ४॥ तत्र शब्दानित्यत्वे साध्ये चाक्षुषात्वादित्युभयासिद्धः॥ कृतकत्वादिति शब्दाभिव्यक्तिवादिनं प्रत्यन्यतरासिद्धः॥ बाष्पादिभावेन संदिह्यमानो भूतसंघातोऽग्निसिद्धावुपदिश्यमानः संदिग्धासिद्धः। द्रवमाकाशं गुणाश्रयत्वादित्याकाशासत्त्ववादिनं प्रत्याश्रयासिद्धः॥

अनैकान्तिकः षट्प्रकारः। साधारणः १असाधारणः २सपक्षैकदेशवृत्तिर्विपक्षव्यापी ३विपक्षैकदेशवृत्तिः सपक्षव्यापी ४उभयपक्षैकदेशवृत्तिः ५विरुद्धाव्यभिचारी चेति ६॥ तत्र साधारणः शब्दः प्रमेयत्वान्नित्य इति।

तद्धि नित्यानित्यपक्षयोः साधारणत्वादनैकान्तिकम्। 

किं घटवत्प्रमेयत्वादनित्यः शब्द आहोस्विदाकाशेवत्प्रमेयत्वान्नित्य इति॥ असाधारणः श्रावकणत्वान्नित्य इति। तद्धि नित्यानित्यपक्षाभ्यां व्यावृत्तत्वान्नित्यानित्यविनिर्मुक्तस्य चान्यस्यासंभवात्संशयहेतुः। किंभूतस्यास्य श्रावणत्वमिति॥ सपक्षैकदेशवृत्तिर्विपक्षव्यापी यथा। अप्रयत्नान्तरीयकः शब्दोऽनित्यत्वात्। अप्रयत्नानन्तरीयकः पक्षः। अस्य विद्युदाकाशादिः सपक्षः। तत्रैकदेशे विद्युदादौ विद्यतेऽनित्यत्वं नाकाशादौ। अप्रयत्नानन्तरीयकः पक्षः। अस्य घटादिर्विपक्षः। तत्र सर्वत्र घटादौ विद्यतेऽनित्यत्वम्। तस्मादेतदपि विद्युद्धटसाधर्म्येणानैकान्तिकम्। किं घटवदनित्यत्वात्प्रयत्नानन्तरीयकः शब्दः आहोस्विद्विद्युदादिवदनित्यत्वादप्रयत्नानन्तरीयक इति॥ विपक्षैकदेशवृत्तिः सपक्षव्यापी यथा। प्रयत्नानन्तरीयकः शब्दोऽनित्यत्वात्। प्रयत्नानन्तरीयकः पक्षः। अस्य घटादिः सपक्षः। तत्र सर्वत्र घटादौ विद्यतेऽनित्यत्वम्। प्रयत्नानन्तरीयकः पक्षः। अस्य विद्युदाकाशादिर्विपक्षः। तत्रैकदेशे विद्युदादौ विद्यतेऽनित्यत्वं नाकाशादौ। तस्मादेतदपि विद्युद्घटसाधर्म्येण पूर्ववदनैकान्तिकम्॥ उभयपक्षैकदेशवृत्तिर्यथा। नित्यः शब्दोऽमूर्तत्वादिति। नित्यः पक्षः। अस्याकाशपरमाण्वादिः सपक्षः। तत्रैकदेश आकाशादौ विद्यतेऽमूर्तत्वं न परमाणौ। नित्यः पक्षः। अस्य घटसुखादिर्विपक्षः। त्रत्रैकदेशे सुखादौ विद्यतेऽमूर्तत्वं न घटादौ। तस्मादेतदपि सुखाकाशसाधर्म्येणानैकान्तिकम्॥ विरुद्धाव्यभिचारी यथा। अनित्यः शब्दः कृतकत्वाद् घटवत्। नित्यः शब्दः श्रावणत्वात् शब्दत्ववदिति। उभयोः संशयहेतुत्वाद् द्वावप्येतावेकोऽनैकान्तिकः समुदितावेव॥ विरुद्धश्चतुःप्रकारः।

तद्यथा। धर्मस्वरूपविपरीतसाधनः १धर्मविशेषविपरीतसाधनः २धर्मिस्वरूपविपरीतसाधनः ३धर्मिविशेषविपरीतसाधनश्चेति ४॥

तत्र धर्मस्वरूपविपरितिसाधनो यथा। नित्यः शब्दः कृतकत्वात् प्रयत्नानन्तरीयकत्वाद्वेति। अयं हेतुर्विपक्ष एव भावाद्विरुद्धः॥ धर्मविशेषविपरीतसाधनो यथा। परार्थाश्चक्षुरादयः संघातत्वाच्छयनासनाद्यङ्गविशेषवदिति। अयं हेतुर्यथा पारार्थ्यं चक्षुरादीनां साधयति तथा संहतत्वमपि परस्यात्मनः साधयति। उभयत्राव्यभिचारात्॥ धर्मिस्वरूपविपरीतसाधनो यथा। न द्रव्यं न कर्म न गुणो भावः एकद्रव्यवत्त्वात् गुणकर्मसु च भावात् सामन्यविशेषवदिति। अयं हि हेतुर्यथा द्रव्यादिप्रतिषेधं भावस्य साधयति तथा भावस्याभावत्वमपि साधयति। उभयत्राव्यभिचारात्॥ धर्मिविशेषविपरीतसाधनो यथा। अयमेव हेतुरस्मिन्नेव पूर्वपक्षेऽस्यैव धर्मिणो यो विशेषः सत्प्रत्यकर्तृत्वं नाम तद्विपरीतमसत्प्रत्ययकर्तृत्वमपि साधयति। उभयत्राव्यभिचारात्॥ दृष्टान्ताभासो द्विविधः। साधर्म्येण वैधर्म्येण च॥ तत्र साधर्म्येण तावद् दृष्टान्ताभासः पञ्चप्रकारः।

तद्यथा। साधनधर्मासिद्धः १साध्यधर्मासिद्धः २उभयधर्मासिद्धः ३अनन्वयः ४विपरीतान्वयश्चेति ५॥

तत्र साधनधर्मासिद्धो यथा। नित्यः शब्दोऽमूर्तत्वात् परमाणुवत्। यदमूर्त तन्नित्यं दृष्टं यथा परमाणुछ। परमाणौ हि साध्यं नित्यत्वमस्ति साधनधर्मोऽमूर्तत्वं नास्ति मूर्तत्वात्परमाणूनामिति॥ साध्यधर्मासिद्धो यथा। नित्यः शब्दोऽमूर्तत्वाद् बुद्धिवत्। यदमुर्तं तन्नित्यं दृष्टं यथा बुद्धिः॥ बुद्धौ हि साधनधर्मोऽमूर्तत्वमस्ति साध्यधर्मो नित्यत्वं नास्ति। अनित्यत्वाद् बुद्धेरिति॥ उभयासिद्धो द्विविधः। सन्नसंश्चेति। तत्र घटवदिति विद्यमानोभयासिद्धः। अनित्यत्वान्मूर्तत्वाच्च घटस्य। आकाशवदित्यविद्यमानोभयासिद्धः। तदसत्त्ववादिनं प्रति॥ अनन्वयो यत्र विनान्वयेन साध्यसाधनयोः सहभावः प्रदर्श्यते। यथा घटे कृतकत्वमनित्यत्वं च दृष्टमिति॥ विपरीतान्वयो यथा। यत् कृतकं तदनित्यं दृष्टमिति वक्तव्ये यदनित्यं तत्कृतकं दृष्टमिति ब्रवीति॥ वैधर्म्येणापि दृष्टान्ताभासः पञ्चप्रकारः।

तद्यथा। साध्याव्यावृत्तः १साधनाव्यावृत्तः २उभयाव्यावृत्तः ३अव्यतिरेकः ४विपरीतव्यतिरेकश्चेति ५॥

तत्र साध्याव्यावृत्तो यथा। नित्यः शब्दोऽमूर्तत्वात् परमाणुवत्। यदनित्यं तन्मुर्तं दृष्टं यथा परमाणुः। परमाणोर्हि साधानधर्मोऽमूर्तत्वं व्यावृत्तं मूर्तत्वात्परमाणुनामिति। साध्यधर्मो नित्यत्वं न व्यावृत्तं नित्यत्वात्परमाणूनामिति॥ साधानाव्यावृत्तो यथा। कर्मवदिति। कर्मणः साध्यं नित्यत्वं व्यावृत्तम्। अनित्यत्वात्कर्मणः। साधनधर्मोऽमूर्तत्वं न व्यावृत्तम्। अमूर्तत्वात्कर्मणः॥ उभयाव्यावृत्तः। आकाशवदिति। तत्सत्त्ववादिनं प्रति। ततो नित्यत्वममूर्तत्वं च न व्यावृत्तम्। 

नित्यत्वादमूर्तत्वाच्चाकाशस्येति॥ अव्यतिरेको यत्र विना साध्यसाधननिवृत्त्या तद्विपक्षभावो निदर्श्यते। यथा घटे मूर्तत्वमनित्यत्वं च दृष्टमिति॥ विपरीतव्यतिरेको यथा। यदनित्यं तन्मूर्तं दृष्टमिति वक्तव्ये यन्मूर्तं तदनित्यं दृष्टमिति ब्रवीति॥

एषां पक्षहेतुदृष्टान्ताभासानां वचनानि साधनाभासम्॥

आत्मप्रत्यायनार्थं तु प्रत्यक्षमनुमानं च द्वे एव प्रमाणे॥ तत्र प्रत्यक्षं कल्पनापोढं यज्ज्ञानमर्थे रूपादौ नामजात्यादिकल्पनारहितम्। तदक्षमक्षं प्रति वर्तत इति प्रत्यक्षम्॥ अनुमानं लिङ्गादर्थदर्शनम्। लिङ्गं पुनस्त्रिरूपमुक्तम्। तस्माद्यदनुमेयेऽर्थे ज्ञानमुत्पद्यतेऽग्निरत्र अनित्यः शब्द इति वा तदनुमानम्॥ उभयत्र तदेव ज्ञानं फलमधिगमरूपत्वात्। सव्यापारवत्ख्यातेः प्रमाणत्वमिति॥ कल्पनाज्ञानमर्थान्तरे प्रत्यक्षाभासम्।यज्ज्ञानं घटः पट इति वा विकल्पयतः समुत्पद्यते तदर्थस्वलक्षण-विषयत्वात्प्रत्यक्षाभासम्॥ 

 

हेत्वाभासपूर्वकं ज्ञानमनुमानाभासम्। हेत्वाभासो हि बहुप्रकार उक्तः। तस्माद्यदनुमेयेऽर्थे ज्ञानमव्युत्पन्नस्य भवति तदनुमानाभासम्॥ साधनदोषोद्भावनानि दूषणानि॥ साधनदोषो न्यूनत्वम्। पक्षदोषः प्रत्यक्षादिविरुद्धत्वम्। हेतुदोषोऽसिद्धानैकान्तिकविरुद्धत्वम्। दृष्टान्तदोषः साधनधर्माद्यसिद्धत्वम्। तस्योद्भावनं प्राश्निकप्रत्यायनं दूषणम्॥ अभूतसाधनदोषोद्भवनानि दूषणाभासानि॥ संपूर्णे साधने न्यूनत्ववचनम्।अदुष्टपक्षे पक्षदोषवचनम्। सिद्धहेतुकेऽसिद्धहेतुकं वचनम्। एकान्तहेतुकेऽनेकान्तहेतुकं वचनम्। अविरुद्धहेतुके विरुद्धहेतुकं वचनम्। अदुष्टदृष्टान्ते दुष्टदृष्टान्तदोषवचनम्। एतानि दूषणाभासानि। न ह्येभिः परपक्षो दूष्यते। निरवद्यत्वात्तस्य॥ इत्युपरम्यते॥

पदार्थमात्रमाख्यातमादौ दिङ्मात्रसिद्धये।

यात्र युक्तिरयुक्तिर्वा सान्यत्र सुविचारिता॥

 

 ॥इति न्यायप्रवेशकसूत्रं समाप्तम्॥

 

རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་མདོ་བཞུགས།

 

 

༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ།ནྱཱ་ཡ་པྲ་བེ་ཀ་ནཱ་མ་པྲ་མཱ་ཎ་པྲ་ཀ་ར་ཎཾ

བོད་སྐད་དུ།ཚད་མ་རིགས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ།

འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །

སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་ཉིད། །ལྟར་སྣང་བཅས་པ་གཞན་རྟོགས་ཕྱིར། །

མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་རིག་ཕྱིར། །

ཅེས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པའོ། །


དེ་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མ་རྟོགས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཆོས་ཅན་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རང་གིས་སྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ནར་འདོད་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་པ་བརྗོད་པ་ལྷག་མའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པའམ་རྟག་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །


གཏན་ཚིགས་ནི་ཚུལ་གསུམ་མོ། །ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་་ཡོད་པ་ཉིད་དང་།མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལའང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་གང་།མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན།བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མཚུངས་པ་ཉིད་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་སྟེ། གང་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་བྱས་པ་ཉིད་དམ། བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སོ། །


དཔེ་ནི་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཆོས་མཐུན་པ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ནི། རེ་ཞིག་གང་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་པའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཡང་། གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་རྟགས་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་རྟག་པ་དེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་པའོ། །རྟག་པའི་སྒྲས་ནི་འདིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲས་ཀྱང་བྱས་པ་ཉིད་མེད་པ་ལའོ། །དཔེར་ན། ཡོད་དང་མེད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་པའོ། །ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིནད་ཏོ། །


འདི་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པ་ནི་ཕྱོགས་བརྗོད་པའོ། །བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །གང་བྱས་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ་དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་པ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བརྗོད་པའོ། །གང་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་པ་ལྡོག་པ་བརྗོད་པའོ། །འདི་རྣམས་ཉིད་་ཡན་ལག་གསུམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །

བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་བསལ་བ་རྣམས་ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསལ་བ་དང་། ལུང་གིས་བསལ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པས་བསལ་བ་དང་། རང་གི་ཚིག་གིས་བསལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་ཀ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འབྲེལ་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །


དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བ་ནི། དཔེར་ན་སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསལ་ནི། །དཔེར་ན་བུམ་པ་རྟག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལུང་གིས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་པས་སྒྲ་རྟག་ཅེས་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསལ་བ་ནི། དཔེར་ན་མིའི་མགོ་ཐོད་གཙང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུང་དང་ཉ་ཕྱིས་བཞིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་ཚིག་གིས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་ངའི་མ་མོ་གཤམ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་པས་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སྒྲ་འཇིག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། དཔེར་ན་གྲངས་ཅན་པས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་བདག་ནི་སེམས་་ཅན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་ཀ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་པས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་བདག་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུ་་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། ། འབྲེལ་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ནི། དཔེར་ན། སྒྲ་མཉན་བྱ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགོག་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་རྣམས་སོ། །ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་བཤད་ཟིནད་ཏོ། །


མ་གྲུབ་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། འགལ་བ་སྟེ། གསུམ་པོ་རྣམས་ནི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ངོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ། མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ། བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་གང་རུང་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བའི་འབྱུང་བོའི་འདུས་པ་ཉེ་བར་མཐོང་བ་ནི། མེ་སྒྲུབ་པར་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་ནས་མ་གྲུབ་པའོ། །ནམ་མཁའ་རྫས་སུ་ཡོད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་གཞི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དངོས་མེད་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་གཞི་མ་གྲུབ་པའོ། །


མ་ངེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཐུན་མོང་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་། མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡོད་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱ་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཅིག་གི་ཡུལ་ལ་ཡོད་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཡུལ་ལ་ཡོད་པ་དང་། འགལ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་་འདི་ལྟར་གཞལ་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་རྟག་ཅེས་པའོ། །དེ་ནི་རྟག་མི་རྟག་གི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཐུན་མོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་སྟེ། གང་བུམ་པ་བཞིན་གཞལ་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་མི་རྟག་གམ། ནམ་མཁའ་བཞིན་གཞལ་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། མཉན་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་རྟག་ཅེས་པའོ། །དེ་ནི་རྟག་མི་རྟག་གི་ཕྱོགས་དག་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། རྟག་མི་རྟག་གི་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་གཞན་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་སྟེ།  མཉན་པར་བྱ་བ་འདི་ཅིར་གྱུར་ཞེས་པའོ། །མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཅིག་གི་ཡུལ་ལ་ཡོད་ལམི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པ་ནི། དཔེར་ན། སྒྲ་རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདིའི་ཕྱོགས་སོ། །གློག་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཡུལ་གཅིག་གློག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་དོ། །འདིའི་ཕྱོགས་རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་འདིཡང་གློག་དང་བུམ་པ་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྒྲ་རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནམ། གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་པའོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་ལ་ཡོད་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྲ་རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །རྩོལ་མ་ཐག་ཏུབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་འདིའི་ཕྱོགས་སོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། གློག་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་ཡུལ་གཅིག་གློག་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་གློག་དང་བུམ་པ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔ་མ་བཞིན་མ་ངེས་པའོ། །གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཡུལ་ལ་ཡོད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྲ་རྟག་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཞེས་པ་འདི་ལ་རྟག་པ་ནི་ཕྱོགས་སོ། །ནམ་མཁའ་དང་རྡུལ་ཕ་རབ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅིག་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ནི་མེད་དོ། །རྟག་པ་ནི་འདིའི་ཕྱོགས་སོ། །བུམ་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་བདེ་བ་དང་ནམ་མཁའ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པའོ། །འགལ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་རྟག་སྟེ་མཉན་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་བཞིན་ཞེས་པའོ། །འགལ་བའི་དོན་དག་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ནི། གཉིས་ཀ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །


འགལ་བ་ནི་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ངོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ན། སྒྲ་རྟག་སྟེ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པའམ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཞེས་པ་འདིའི་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པས་འགལ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། འདུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གི་ཁྱད་པར་བཞིནཞེས་པ་འདིའི་རྟགས་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར། འདུས་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ། གཉིས་ཀ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ན། དངོས་པོ་ཉིད་ནི། རྫས་མ་ཡིན། ལས་མ་ཡིན། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་གཅིག་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་བཞིན་ཞེས་པའོ། །རྟགས་འདིས་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་རྫས་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟར། དངོས་པོའི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གཉིས་ཀ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ན། འདི་ཉིད་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་རྟགས་འདི་ཉིད་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་དང་། དེའི་ལྡོག་པ་མེད་པ་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །


དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པ་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམ་པ་ལྔའོ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཉིས་ཀའི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡང་ངོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར། སྒྲ་རྟག་སྟེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན། གང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མེད་དེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལུས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྟག་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བློ་བཞིན། གང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བློ་བཞིན་ཞེས་པབློ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མེད་དེ། བློ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་པ་ནི། གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཡོད་པ་སྟེ། བུམ་པ་ནི་ལུས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་པ་ནི། གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་མེད་པ་སྟེ། དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི། གང་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་བྱས་པ་ཉིད་དང་། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་ཞེས་པའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི། གང་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བརྗོད་དགོས་པ་ལ།གང་མི་རྟག་པ་ཡིན་པདེ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་ལྡོག་པ་མེད་པ་དང་། ལྡོག་པ་མེད་པ་དང་། ལྡོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡང་ཞེས་པའོ། །


དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི། ཇི་ལྟར། སྒྲ་རྟག་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ལུས་ཅན་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན། (རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ཞེས་བཀོད་པ་ན།) རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལྡོག་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལུས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྟག་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་དེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །


སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི། ཇི་ལྟར། ལས་བཞིན་ཞེས་པའོ། །ལས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྟག་པ་ཉིད་ལྡོག་སྟེ། ལས་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ལས་རྣམས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་རོ། །དེ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་དང་། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའོ། །ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི། གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་པར་འདི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་ལུས་ཅན་ཉིད་དང་། མི་རྟག་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྡོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི། ཇི་ལྟར། གང་མི་རྟག་པ་དེ། ལུས་ཅན་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བརྗོད་དགོས་པ་ལ། གང་ལུས་ཅན་ཡིན་པ་དེ། མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །

འདི་རྣམས་ཏེ་ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །


བདག་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ནི། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། ཚད་མ་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་མིང་དང་རིགས་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ནི་དབང་བོ་དང་དབང་བོ་སོ་སོ་ལ་ཡོད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཞེས་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་བའོ། །རྟགས་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་ལ་བརྗོད་ལ། དེ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་སྟེ། འདི་ན་མེ་ཞེས་པའམ། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །གཉིས་ཀ་ལ་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་འབྲས་བུ་སྟེ། རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཅན་གྱིས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི། ཚད་མ་ཉིད་ཞེས་པའོ། །དོན་གཞན་ལ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དེ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བའོ། །གང་ཤེས་པ་དེ་བུམ་པའམ་སྣམ་བུ་ཞེས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་ལས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བའོ། །


རྟགས་ལྟར་སྣང་བ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བའོ། །རྟགས་ལྟར་སྣང་ནི་དབྱེ་བ་མང་བོ་བརྗོད་ཟིན་ལ། དེ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ལ་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་བྱུང་ལ། དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་མེད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་ད། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་བསལ་བ་ཉིད་དོ། ། རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན། མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་ཉིད་དང་། མ་ངེས་པའི་རྟགས་ཉིད་དང་། འགལ་བའི་རྟགས་ཉིད་དོ། །དཔེའི་སྐྱོན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །

དེའི་བརྗོད་པ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སུན་འབྱིན་པའོ། །


སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་སུམ་འབྱིན་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་ཚང་བ་ལ་མ་ཚང་བ་ཉིད་བརྗོད་པ་དང་། ཕྱོགས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དང་། གྲུབ་པའི་རྟགས་ལ་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། ཁྱབ་པ་ངེས་པའི་རྟགས་ལ་མ་ངེས་པའི་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། མི་འགལ་བའི་རྟགས་ལ་འགལ་བའི་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། སྐྱོན་མེད་པའི་དཔེ་ལ་དཔེ་སྐྱོན་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་རྣམས་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །འདི་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་མ་བརྗོད་དེ། སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་རེ་ཞིག་བཞག་གོ།


སྔོན་ལ་ཕྱོགས་ཙམ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཚིག་དོན་ཙམ་ཞིག་བཤད་པ་ཡིན། །

གང་འདིར་རིག་པའམ་མི་རིག་པ། །དེ་ནི་གཞན་དུ་ལེགས་དཔྱད་ཟིན། །

ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རིགས་པར་འཇུག་པའི་མདོ་རྫགོས་སོ། །


ཞེས་པ་རིགས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་བོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །། 

ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་དཔལ་བསྲུང་བ་ལས། ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་བོས། དཔལ་ས་སྐྱའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོར་བསྒྱུར་བའོ། །། །

སླད་ཀྱིས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གཞོན་ནུའམ་ཡང་གླེ་རྡོ་རྗེ་སྐྱབས་ཀྱིས། རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་ལན་གཅིག་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དགེའོ། །