༄༅།།སཱརསྭཏབྱཱཀརཎསྱཔཾཙསཾདྷཱིབིརཧཏིསྨ།
བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་མཚམས་སྦྱོར་ལྔ་བ་བཞུགས་སོ།།
पंचसन्धी
རྒྱ་གར་སྐད་དུ།
སྭ་ར་སྭ་སྟི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་སཱུ་ཏྲ།
བོད་སྐད་དུ།
བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ།
འཕགས་མ་དབྱངས་ཅན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།
།
མིང་གི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ།
संज्ञाप्रकरणम्।
अइउऋलृ समानाः।।
ཨཨིཨུརྀལྀསམཱནཱཿ།
ཨ་ཨི་ཨུ་རྀ་ལྀ་མཚུངས་པ་རྣམས་སོ།
།
ह्रस्वदीर्घप्लुतभेदाः सवर्णाः।।
ཧྲསྭདཱིརྒྷཔླུཏབྷེདཱཿ སབརྞཱཿ།
ཐུང་ངུ་རིང་བོ་པླུ་ཏས་ཕྱེ་བ་རྣམས་འདྲ་བའོ།
།
लोकाच्छेषस्य सिद्धिरिति वक्ष्यति।
ལོཀཱཙྪེཥསྱ སིདྷིརིཏི བཀྵྱཏི།
ལྷག་མ་འཇིག་རྟེན་ལས་གྲུབ་པ་འདིར་བཤད་དོ།
།
एऐओऔ सन्ध्यक्षराणि।।
ཨེཨཻཨོཨཽ སནྡྷྱཀྵརཱཎི།
ཨེ་ཨཻ་ཨོ་ཨཽ་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་ཡི་གེ་རྣམས་སོ།
།
उभये स्वराः।।
ཨུབྷཡེ སྭརཱཿ།
གཉིས་པོ་རྣམས་དབྱངས་སོ།
།
अवर्जा नामिनः।।
ཨབརྫཱ ནཱམིནཿ།
ཨ་བོར་བ་ནཱ་མིའོ། །
हयवरल। ञणनङम। झढधघभ।
जडदगब। खफछठथ। चटतकप। शषस।་आद्यन्ताभ्याम्।
ཧཡཝརལ། ཉཎནདམ།
ཛྷཌྷདྷགྷབྷ། ཛཊདགབ། ཁཕཚཋཐ། ཙཌཧཀཔ། ཤཥས། ཨཱདྱནྟཱབྷྱཱམ྄།
ཧ་ཡ་ཝ་ར་ལ། ཉ་ཎ་ན་ད་མ།
ཛྷ་ཌྷ་དྷ་གྷ་བྷ། ཛ་ཊ་ད་ག་བ། ཁ་ཕ་ཚ་ཋ་ཐ། ཙ་ཌ་ཧ་ཀ་པ། ཤ་ཥ་ས། ཐོག་མ་དང་མཐའ་མ་དག་གིས་སོ།
།
हसा व्यञ्जनानि।।
ཧསཱ བྱཉྫནཱནི།
ཧ་ས་གསལ་བྱེད་རྣམས་སོ།
།
स्वरहीनं व्यञ्जनम्।।
སྭརཧཱིནཾ བྱཉྫནམ྄།
དབྱངས་ཉམས་པ་གསལ་བྱེད་དོ།
།
कार्यायेत्।।
ཀཱརྱཱཡེཏ྄།
ཨིཏ྄་བྱ་བའི་ཆེད་དུའོ།
།
यस्येतसंज्ञा तस्य लोपः।।
ཡསྱེཏསཾཛྙཱ ཏསྱ ལོཔཿ།
གང་ཞིག་ཨིཏ྄འི་མིང་ཅན་དེ་ནི་དབྱིའོ།
།
वर्णादर्शनं लोपः।।
བརྞཱདརྴནཾ ལོཔཿ།།
ཡི་གེ་མི་མཐོང་བ་ཕྱིས་པའོ།
།
वर्णविरोधो लोपश्।।
བརྞབིརོདྷོ ལོཔཤ྄།
ཡི་གེ་རྣམ་པར་འགོག་པ་ནི་དབྱི་བ་ཙམ་མོ།
།
मित्रवदागमः।
མིཏྲབདཱགམཿ།
གཉེན་དང་འདྲ་བ་ནི་ཨཱ་ག་མའོ།
།
शत्रुवदादेशः।।
ཤཏྲུབདཱདེཤཿ།
དགྲ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཀུན་ནས་བསྒྱུར་བའོ།
།
स्वरानन्तरिता हसाः संयोगः।।
སྭརཱནནྟརིཏཱ ཧསཱཿ སཾཡོགཿ།
དབྱངས་བར་ན་མེད་པའི་ཧ་ས་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ།
།
कुचुटुतुपु वर्गाः।।
ཀུཙུཊུཏུཔུ བརྒཱཿ།
ཀུ་ཙུ་ཊུ་ཏུ་པུ་སྡེ་པ་རྣམས་སོ།
།
अरेदोन्नामिनो गुणः।।
ཨརེདོནྣཱམིནོ གུཎཿ།
ཨར་ཨེཏ྄་ཨོཏ྄་ནཱ་མིའི་ཡོན་ཏན་ནོ།
།
आरैऔ वृद्धिः।।
ཨཱརཻཨཽབྲྀདྡྷིཿ།
ཨཱ་ཨཱར྄་ཨེ་ཨཽ་འཕེལ་བའོ།
།
अन्त्यस्वरादिष्टिः।।
ཨནྟྱསྭརཱདིཥྚིཿ།
མཐའི་དབྱངས་ལ་སོགས་པ་ཊིའོ།
།
अन्त्यात्पूर्व उपद्धा।।
ཨནྟྱཱཏྤཱུརྦ
ཨུཔདྷཱ།
མཐའ་ལས་སྔོན་མ་ཨུ་པ་དྷཱའོ།
།
असंयोगादिपरो ह्रस्वो लघुः।।
ཨསཾཡོགཱདིཔརོ ཧྲསྭོ
ལགྷུཿ།
ཕ་རོལ་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་སོགས་མེད་པའི་ཐུང་དུ་ནི་ཡང་བའོ།
།
इति संज्ञाप्रकरणम्।।१।।
ཞེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་མིང་གི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྫོགས་སོ།།
།།
དབྱངས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར།
स्वरसन्धिः।
इ यं स्वरे।।
ཨི ཡཾ སྭརེ།
དབྱངས་ལ་ཨི་ཡ྄འོ། །
हसेऽर्ह्हसः।।
ཧསེ྅རྷ྄ཧསཿས།
ཧ་ས་ལས་ར་ཧ་མ་ཡིན་པའི་ཧ་ས་རྣམས་སོ།
།
झभे जवाः।।
ཛྷབྷེ ཛབཱཿ།
ཛྷ་བྷ་ལ་ཛ་བ་རྣམས་སོ།
།
स्वरहीनं परेण संयोज्यम्।
སྭརཧཱིནཾ པརེཎ
སཾཡོཛྱམ྄།
དབྱངས་ཀྱིས་དམན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་རོ།
།
राद्यपो द्विः।।
རཱདྱཔོ དྭིཿ།
ར྄་ལས་ཡ྄་ཡང་གཉིས་སོ། །
उ वम्।।
ཨུ ཝམ྄།
ཨུ་ཝ྄འོ། །
ऋ रम्।
རྀ རམ྄།
རྀ་ར྄འོ། །
लृ लम्।।
ལྀ ལམ྄།
ལྀ་ལ྄འོ། །
ए अय्।।
ཨེ ཨཡ྄།
ཨེ་ཨཡ྄འོ། །
ओ अव्।।
ཨོ ཨབ྄།
ཨོ་ཨབ྄འོ། །
न व्यञ्जने स्वाः सन्धेयाः।।
ན བྱཉྫནེ སྭརཱཿ
སནྡྷེཡཱཿ།
གསལ་བྱེད་ལ་དབྱངས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ།
།
ऐ आय्।।
ཨཻ ཨཱཡ྄།
ཨཻ་ཨཱཡ྄འོ། །
औ आव्।।
ཨཽ ཨཱབ྄།
ཨཽ་ཨཱབ྄འོ། །
य्वोर्लोपश् वा पदान्ते।।
ཡྭོརློཔཤ྄ བཱ པདཱནྟེ།
ཚིག་མཐའི་ཡ྄་བ྄་དག་ཡང་ན་དབྱིའོ། །
एदोतोऽतः।।
ཨེདོཏོ྅ཏཿ།
ཨེཏ྄་ཨོཏ྄་དག་ལས་ཨཏ྄འོ།
།
सवर्णे दीर्घः सह।।
སབརྞེ དཱིརྒྷཿ སཧ།
འདྲ་བའི་ཡི་གེ་འདུས་པ་ལ་རིང་བོའོ།
།
अ इ ए।।
ཨ ཨི ཨེ།
ཨ་ཨི་ལ་ཨེའོ། །
उ ओ।।
ཨུ ཨོ།
ཨུ་ལ་ཨོའོ། །
ऋ अर्।।
རྀ ཨར྄།
རྀ་ཨར྄འོ། །
क्वचिदार्।।
ཀྭཙིདཱར྄།
ལ་ལར་ཨཱར྄འོ། །
लृ अल्।
ལྀ ཨལ྄།
ལྀ་ཨལ྄འོ།
ए ऐ ऐ।।
ཨེ ཨཻ ཨཻ།
ཨེ་དང་ཨཻ་ལ་ཨཻའོ། །
ओ औ औ।।
ཨོ ཨཽ ཨཽ།
ཨོ་དང་ཨཽ་ལ་ཨཽའོ། །
ओष्ठोत्वोर्वौ।।
ཨོཥྛོཏྭོརྦཽ།
ཨོཥྛ་དང་ཨོ་ཏུའི་ཨོ་ཡང་ནའོ།
།
इति स्वरसन्धिः।।३।।
ཞེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་དབྱངས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་རྫོགས་སོ།།
།།
རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་མཚམས་སྦྱོར།
प्रकृतिभावः
नामी।।
ནཱམཱི།
ཨ་མཱིའི་ལས་མ་ཡིན་ནོ།
།
य्वे द्वित्वे।।
ཡྭེ དྭིཏྭེ།
ཨཱི་ཨཱུ་ཨེ་གཉིས་ཉིད་ལས་སོ།
།
औ निपातः।।
ཨཽ ནིཔཱཏཿ།
ཨ་ཨོ་ནི་པཱ་ཏའོ། །
प्लुतः।
པླུཏཿ།
པླུ་ཏའོ། །
दूरादाह्वाने च टेः प्लुतः।।
དཱུརཱདཱཧྭཱནེ ཙ ཊེཿ པླུཏཿ།
རྒྱང་རིང་བོར་འབོད་པའི་ཊི་ལ་པླུ་ཏའོ།
།
इति प्रकृतिभावः।४।।
ཞེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་རྫོགས་སོ།།
།།
གསལ་བྱེད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར།
व्यंजनसन्धिः।
चपा अबे जबाः।।
ཙཔཱ ཨབེ ཛབཱཿ།
ཙཔ་ལས་ཨ་བ་ལ་ཛ་བའོ། །
ञमे ञमा वा।।
ཉམེ ཉམཱ བཱ།
ཉ་མ་ལ་ཉ་མ་ཡང་ནའོ། །
चपाच्छः शः।।
ཙཔཱཙྪཿ ཤཿ།
ཙ་པ་ལས་ཤ་ནི་ཚའོ། །
हो झभाः।।
ཧོ ཛྷབྷཱཿ།
ཧའི་ཛྷ་བྷ་རྣམས་སོ། །
स्तोः श्चुभिः श्चुः।।
སྟོཿ ཤྩུབྷིཿ ཤྩུཿ།
ས་ཏུའི་ཤ་ཙུ་རྣམས་ལ་ཤ་ཙུའོ།
།
न शात्।।
ན ཤཱཏ྄།
ཤ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །
ष्टुभिः ष्टुः।।
ཥྚུབྷིཿ ཥྚུཿ།
ཥྚུ་རྣམས་ཀྱིས་ཥྚུའོ།
།
तोर्लि लः।।
ཏོརླི ལཿ།
ཏུའི་ལ་ལ་ལའོ། །
अन्तस्था द्विप्रभेदाः।।
ཨནྟསྠཱ དྭིཔྲབྷེདཱཿ།
མཐར་གནས་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེའོ།
།
न षि।।
ན ཥི།
ཥ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །
टोरन्त्यात्।।
ཊོརནྟྱཱཏ྄།
མཐའི་ཊུ་ལས་སོ། །
नः सक् छते।।
ནཿ སཀ྄ ཚཏེ།
ན྄་ལས་ཚ་ཏ་ལ་སཀ྄འོ།
།
शे चग्वा।।
ཤེ ཙགྭཱ།
ཤ་ལས་ཙཀ྄་ཡང་ནའོ། །
ङ्ण्नो ह्रस्वाद् द्विः स्वरे।।
ངྞནོ ཧྲསྭཱད྄ དྭིཿ
སྭརེ།
ཐུང་ངུ་ལས་ང྄་ཎ྄་ན྄་དབྱངས་ལ་གཉིས་སོ། །
छः।।
ཚཿ།
ཚ་ཡིའོ། །
खसे चपा झसानाम्।।
ཁསེ ཙཔཱ ཛྷསཱནཱམ྄།
ཁ་ས་ལ་ཛྷ་ས་རྣམས་ཀྱི་ཙ་པའོ།
།
मोऽनुस्वारः।।
མོ྅ནུསྭཱརཿ།
མ་ནི་རྗེས་སུ་ང་རོའོ།
།
नश्चापदान्ते झसे।।
ནཤྩཱཔདཱནྟེ ཛྷསེ།
ཚིག་མཐའ་དང་ཛྷ་ས་རྣམས་ལ་ཡང་ནའོ།
།
मः स्वरे।।
མཿ སྭརེ།
དབྱངས་ལ་མ྄འོ།།
ञमा यपेस्य वा।।
ཉམཱ ཡཔེསྱ བཱ།
ཡ་པ་ལ་ཉ་མ་ཡང་ནའོ། །
यवलपरे यवला वा।।
ཡབལཔརེ ཡབལཱ བཱ།
ཡ་བ་ལ་ཕ་རོལ་ཡ་བ་ལ་ཡང་ནའོ།
།
ꣳछन्दसि।।
ཛྷཱིཾཚནྡསི།
ཛྙཱིཾ་སྡེབ་སྦྱོར་ལའོ།
།
इति व्यञ्जनसन्धिः।।५।।
ཞེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་གསལ་བྱེད་མཚམས་སྦྱོར་རྣམས་རྫོགས་སོ།།
།།
རྣམ་བཅད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར།
विसर्गसन्धिः।
विसर्जनीयस्य सः।।
བིསརྫནཱིཡསྱ སཿ།
རྣམ་པར་གཅད་བྱའི་ས྄འོ། །
शषसे वा।।
ཤཥསེ བཱ།
ཤ་ཥ་ས་ལ་ཡང་ནའོ། །
कुप्वोःᳲकᳲपौ वा।।
ཀུཔྭོཿཀཔཽབཱ།
ཀུ་པུ་དག་ལ་ྈྐ་ྉྤ་དག་ཡང་ནའོ།
वाचस्पत्यादयः।।
བཱཙསྤཏྱཱདཡཿ།
བཱ་ཙའི་པ་ཏི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །
अह्नो रोऽरात्रिषु।।
ཨཧྣོ རོ྅རཱཏྲིཥུ།
ཨ་ཧན྄འི་རཱ་ཏྲི་མ་ཡིན་པ་ལ་ར྄འོ། །
अतोऽत्युः।।
ཨཏོ྅ཏྱུཿ།
ཨ་ལས་ཨ་ལ་ཨུའོ། །
हबे।।
ཧབེ།
ཧ་བ་ལའོ། །
आदबे लोपश्।।
ཨཱདབེ ལོཔཤ྄།
ཨཱ་ལས་ཨ་བ་ལ་དབྱིའོ། །
स्वरे यत्त्वं वा।।
སྭརེ ཡཏྟྭཾ བཱ།
དབྱངས་ལས་ཡ྄་ཉིད་ཡང་ནའོ། །
भोसः।।
བྷོསཿ།
བྷོས྄་ལས་སོ། །
नामिनो रः।।
ནཱམིནོ རཿ།
ནཱ་མི་ལས་ར྄འོ། །
उषसो रो बुधे।।
ཨུཥསོ རོ བུདྷེ།
ཨུ་ཥས྄འི་བུདྡྷ་ལ་ར྄འོ། །
रेफप्रकृतिकस्य खपे
वा।।
རེཕཔྲཀྲྀཏིཀསྱ ཁཔེ བཱ།
རེ་ཕའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཁ་པ་ལ་ཡང་ནའོ། །
रः।।
རཿ།
ར་ལས་སོ། །
रि लोपो दीर्घश्च।।
རི ལོཔོ དཱིརྒྷཤྩ།
ར་ལ་དབྱི་སྟེ་རིང་བོ་ཡང་ངོ་། །
सैषाद्धसे।।
སཻཥཱདྡྷསེ།
ས་དང་ཨེ་ཥ་ལས་ཧ་ས་ལའོ། །
इति विसर्गसन्धिः६।।
ཞེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་བྱའི་མཚམས་སྦྱོར་ཏེ་མཚམས་སྦྱོར་ལྔ་བ་རྫོགས་སོ།།
།།
ཟླ་བ་གཞོན་ནུའམ་སི་ནཱི་བཱ་ལཱིའམ་རྡོ་རྗེ་སྐྱབས་ཀྱིས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་《སྒྲ་མདོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སཾ་བོད་ཤན་སྦྱར》ལས་ཁོལ་དུ་ཕྱུང་བ་བརྡ་སྤྲོད་སྨ་བ་ཀུན་གྱི་མིག་ཏུ་གྱུར་ཅིག
